Foto: Kevin Durant als zichzelf en Taylor Gray als
Brian in Thunderstruck (2012) , Thunderstruck van AC/CD, muziekvideo, tekst
Brian in Thunderstruck (2012) , Thunderstruck van AC/CD, muziekvideo, tekst
Thunderstruck betekent letterlijk als door de bliksem getroffen, hoewel wij eerder zeggen met stomheid geslagen of overdonderd. Toch allemaal wel iets met een slag of stoot of klap. Ik was de afgelopen dagen een beetje in zo’n toestand door diverse hypes in de virtuele maatschappij. Daar waren allereerst de giraffen die plotseling hun lange nekken door alle berichten schoven. Bleek een spelletje te zijn waarbij je, bij het niet goed oplossen van een dom raadseltje, je avatar voor 1-3 dagen in een giraf moest veranderen. Een andere was het telkens weer opduiken van vragen en discussies over nut, noodzaak of nonsens van opvolg- en groeimelken voor zuigelingen. Tot slot was daar het werkelijk overrompelende verschijnen van een kritische blik op inbakeren in de professionele en de publieke media. En dus zit ik hier, een beetje overdonderd door dat brede aanbod van thema’s, me een beetje af te vragen waarover ik het ga hebben. Weet je wat, ik doe ze allemaal. Beetje van dit, beetje van dat. Maar niet die giraffen.
Over kunstvoeding schreef ik al wel eens eerder, evenals over de speciale kunstvoedingen voor kinderen ouder dan 6 maanden. Deze opvolg- en groeimelken worden breed gepromoot, rechtstreeks en via de gezondheidszorgsystemen. Wanneer je zorgverleners ervan hebt overtuigd dat deze melken essentieel zijn voor dreumesen en peuters, hoef je aan de moeders al niet veel meer te doen. Zorgverleners overtuigen is zo simpel als kleuterschool wiskunde. Je zwaait met wat wetenschappelijk aandoende artikeltjes en je geeft wat virtuele aaien over bollen en veel cadeautjes. Done. Om moeders over te halen heb je weinig meer te doen dan in te spelen op hun onzekerheidsgevoel. In Perfect en Happy had ik het daarover al: moeder zijn betekent bijna per definitie onzekerheid. De klasse AAA marketeers van de kunstvoedingsindustrie spaart moeite noch middelen om daar breed op in te spelen. Het enige dat nooit wordt verteld, is dat om te beginnen die melken nummer 2 en 3 niets meer zijn dan verknutselde koeienmelk met opgeklopte lucht en bakerpraatjes, ooit verzonnen om de beperkingen van reclame voor kunstvoeding tot 6 maanden te omzeilen. Een verwisseling van talenten en noodzaken. Veel gerommel, maar geen enkele bliksem.
Dan het inbakeren. Ook daar besteedde ik eerder aandacht aan. Inbakeren is een medicijn voor het beperken van de bijwerkingen van een interventie. Zoals je maagpijntabletten slikt bij sommige andere medicijnen die je maag overhoop halen. Soms zijn de interventies die inbakeren nodig lijken te maken nodig of onvermijdelijk, maar vaak zijn ze volslagen onnodig of zijn ze het gevolg van slecht beleid. Daarbij komt dat het inbakeren over het algemeen een schijnoplossing biedt, omdat het alleen symptomen bestrijdt. Je kan dat vergelijken met iemand die door veel stress hoofdpijn krijgt. Voor de hoofdpijn slikt hij een pijnstiller die even de pijn wegneemt. Maar de pijn komt terug, want de stress blijft, wordt mogelijk nog erger door concentratiestoornissen als gevolg van de hoofdpijn. Er komt een sterkere pijnstiller, die ook werkt en misschien zelfs langer. Maar de pijn komt terug, wellicht nog erger dan ervoor, want die stress is er nog steeds en mogelijk nog meer dan eerst. Uiteindelijk zal de stress een andere uitweg gaan zoeken, zich op andere manieren manifesteren en dan dreigt een compleet instortingsgevaar.
Inbakeren wordt voornamelijk gebruikt bij onrust, huilen en minder slapen dan gewenst. Uiteraard ‘’werkt’’ inbakeren tegen onrust: Als je vastgebonden bent kun je niet veel onrustigs meer doen. De onrust in de baby blijft echter onverminderd bestaan en zal hoe dan ook ooit ergens een andere uitweg zoeken. De werking van inbakeren bij huilen is minimaal, een paar minuten per etmaal minder. Bij slapen lijkt het te werken, ouders melden aanmerkelijk langere slaapperiodes. Maar is dat wel zo en vooral: is dat wel wenselijk? Ingebakerd slapende kinderen geven minder signalen af waaraan hun bewustzijnstoestand kan worden afgemeten. Waarschijnlijk worden ze wel min of meer wakker, maar slapen verder. Het lijkt dus of ze langer en beter slapen. Voor de ouders kan dat erg plezierig zijn, maar is dat ook wat de baby nodig heeft? Ingebakerde kinderen krijgen minder stimuli via hun zenuwstelsel en in de hersenen. Daardoor kan het gebeuren dat ze dieper gaan slapen. Diepe slaap met weinig stimuli kan echter een risico zijn omdat bijvoorbeeld het weksysteem niet meer goed werkt en omdat de ademhalingsprikkel minder actief is. Met andere woorden kinderen glijden makkelijker af in diepe slaap en vergeten dan misschien adem te halen.
Die risico’s zijn in te perken door het ingebakerde kind nooit alleen in een donkere en geluidsdichte kamer te leggen, maar bij de mensen te houden, dus in dezelfde ruimte waar andere mensen wakker bezig zijn. Zo komen er nog wat stimuli binnen en de wakkere mensen kunnen een oogje op het kind houden. Het kind zal dan wellicht minder diep en minder lang slapen, maar wel veiliger. Wat ik persoonlijk ernstiger vind zijn de effecten van immobiliseren (fixeren) en separeren op de mentale en emotionele ontwikkeling van een kind. Alleen en vastgebonden. Weet een kind veel dat die holenleeuwen en sabeltandtijgers er allang niet meer zijn en dat de kans op een blikseminslag ook niet erg groot meer is. Alleen en vastgebonden en uitermate kwetsbaar. Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet.
Aan het einde van dit schrijven luister ik inmiddels naar Bach's Toccata en Fuga in D mineur: lekker onheilspellende muziek, passend bij een onweer- en bliksemthema zo tegen Halloween.
Van Elk, D: 'Inbakeren beschadigt ontwikkelende babyheupen' op NU.nl, 30-10-2013 Originele publictie:
Clarke NMP: Swaddling and hip dysplasia: an orthopaedic perspective. Arch Dis Child archdischild-2013-304143. Published Online First: 28 October 2013 doi:10.1136/archdischild-2013-304143
