Afbeelding: *
Het begint al direct bij je geboorte en het gaat je hele leven door: voortdurend wordt je de maat genomen. Je wordt gemeten, gewogen, gelabeld en in en vakje gestopt. Het meten bij de geboorte lijkt zo belangrijk te zijn dat de lengte en het gewicht op veel geboorteaankondigingen staan vermeld. Dat meten en wegen gaat in de kraamtijd intensief verder en wordt bij de bezoekjes aan het consultatiebureau voortgezet. En niet alleen het gewicht en de lengte worden gemeten en geregistreerd , ook alle mogelijke aspecten van de ontwikkeling moeten eraan geloven. En elke meting kan in een categorie worden bijgezet en voor het kind naar school gaat heeft hij al een dik dossier om aan de volgende controle instantie over te dragen. Van alle denkbare en minder denkbare zaken wordt de maat genomen en in tabellen en grafieken afgezet tegen de meetresultaten van hele hordes andere kinderen. De maat nemen is het ritueel wat hoort bij het altaar van de meetbare en maakbare samenleving.
Meten is weten denkt men en dus is borstvoeding geven lastig. Want hoe meet je wat een baby aan de borst binnen krijgt? Er staan geen maatstreepjes op de borst en de samenstelling is niet eens elke keer dat de baby drinkt hetzelfde. Dat is nu precies waarom kinderen worden geboren met een veel ingenieuzer en technisch veel meer geavanceerd meet- en regelsysteem dan een paar maatstreepjes en een ingrediëntenlijst. De gever en de ontvanger van borstvoeding zitten allebei vol met sensoren en software voor het nauwkeurig afstemmen van hoeveelheden en kwaliteiten voeding. Geen confectie voor de baby, maar stijlvol en uniek maatwerk, vers gemaakt, precies volgens zijn eigen meest recente aanwijzingen. Elke nieuwe portie opnieuw samengesteld, bijgesteld en afgepast naar de specifieke en unieke voorkeuren van de individuele afnemer. Meten is zo passé.
De maat nemen heeft ook de betekenis van een morele keuring. Moeders wordt doorlopend de maat genomen of zo voelen zij dat althans. Moeders willen vooral goede moeders zijn en elk stukje feedback dat zij krijgen, van wie dan ook, wordt vertaald naar een beoordeling van hun moederschapskwaliteiten. Alles wat positief opgevat kan worden geldt als goedkeuring voor haar moederschap, alles wat op enige manier als negatief kan worden opgevat, krijgt de vorm van een rode stempel met een kruis: afgekeurd. En dat is vaak heel erg jammer, want de meeste moeders zijn gewoon goede moeders, of toch zeker goed-genoeg moeders. Een goede moeder zijn gaat niet over welke keuzes je maakt of wat je je kind te eten geeft. Het gaat niet eens om welke opvoedingsmethode je gebruikt. Zal ik eens een definitie van ene goede moeder geven? Een goede moeder is zij die van haar kind houdt en hem verzorgt en opvoedt op de manier waarvan zij overtuigd is, op basis van haar kennis en inzicht op dat moment, dat het voor haar kind de beste manier is en die haar keuzes uitvoert naar beste vermogen, binnen haar eigen mogelijkheden en beperkingen.
De keuzes die een moeder maakt, kunnen heel anders zijn dan de keuzes die ik maak, of die door opvoedkundigen worden aanbevolen. En soms moeten de keuzes die een moeder maakt ter discussie worden gesteld omdat ze, objectief gezien, schadelijk voor haar kind kunnen zijn. Maar dat maakt haar nog geen slechte moeder; dat maakt haar iemand die een onhandige keuze heeft gemaakt. Maar zolang haar keuze in alle oprechtheid is gemaakt, met het welzijn van haar kind op het oog en vanuit de liefde die zij voor haar kind voelt, blijft zij gewoon een goede moeder. Mogelijk zal zij haar keuzes willen of moeten bijstellen wanneer zij nieuwe informatie krijgt en haar kennis en inzicht veranderen. Keuzes bijstellen bij nieuwe informatie is een teken van goed moederschap. Het betekent dat moeder zichzelf de maat genomen heeft en gevonden dat die maat verbeterd kan worden.
Wij kunnen dus niet, op basis van gedrag van moeders alleen, hen de maat nemen. Want net zo min als de roklengte* van een vrouw haar kan uitroepen tot ouderwetse tuttebel, slet of hoer, kan de voedings- of opvoedingskeuze van een moeder bepalen of zij een goede of slechte moeder is. Wat iemand doet is niet wie iemand is. Het zit hem veel meer in de intentie waarmee keuzes worden gemaakt. Iemand die een keuze maakt, waarvan ze weet, op basis van haar kennis op dat moment, dat dit een voor haar kind minder goede keuze is, en terwijl zij naar beste kunnen in staat zou zijn een betere keuze te maken en uitvoeren, maar desondanks naar die mindere keuze handelt, ja, voor zo iemand zou ik toch misschien een etiket ‘’niet zo goede moeder’’ uit de kast kunnen halen. Maar zelfs dan, wie ben ik, ik heb niet in haar schoenen gestaan, ken niet haar omstandigheden en andere factoren die meespelen bij de keuzes die zij maakt. Zo lang zij van haar kind houdt, hem niet verwaarloost en niet mishandelt, kan ze toch niet echt een slechte moeder zijn.
*) Krachtige foto van studente over de lezing van roklengtesNRC.nl, 20-01-2013
Over Schuldvragen:
Newman J: Borstvoeding en schuld. Online bij borstvoeding.com
Van Veldhuizen-Staas CGA: Schuld en voeding. Online bij eurolac.net
Eurolac Flits! met label beoordeling, schuldgevoel, keuze, kiezen. Deze links leiden naar een lijst met blogs met dit label, klik op de plaatjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.
Het begint al direct bij je geboorte en het gaat je hele leven door: voortdurend wordt je de maat genomen. Je wordt gemeten, gewogen, gelabeld en in en vakje gestopt. Het meten bij de geboorte lijkt zo belangrijk te zijn dat de lengte en het gewicht op veel geboorteaankondigingen staan vermeld. Dat meten en wegen gaat in de kraamtijd intensief verder en wordt bij de bezoekjes aan het consultatiebureau voortgezet. En niet alleen het gewicht en de lengte worden gemeten en geregistreerd , ook alle mogelijke aspecten van de ontwikkeling moeten eraan geloven. En elke meting kan in een categorie worden bijgezet en voor het kind naar school gaat heeft hij al een dik dossier om aan de volgende controle instantie over te dragen. Van alle denkbare en minder denkbare zaken wordt de maat genomen en in tabellen en grafieken afgezet tegen de meetresultaten van hele hordes andere kinderen. De maat nemen is het ritueel wat hoort bij het altaar van de meetbare en maakbare samenleving.
Meten is weten denkt men en dus is borstvoeding geven lastig. Want hoe meet je wat een baby aan de borst binnen krijgt? Er staan geen maatstreepjes op de borst en de samenstelling is niet eens elke keer dat de baby drinkt hetzelfde. Dat is nu precies waarom kinderen worden geboren met een veel ingenieuzer en technisch veel meer geavanceerd meet- en regelsysteem dan een paar maatstreepjes en een ingrediëntenlijst. De gever en de ontvanger van borstvoeding zitten allebei vol met sensoren en software voor het nauwkeurig afstemmen van hoeveelheden en kwaliteiten voeding. Geen confectie voor de baby, maar stijlvol en uniek maatwerk, vers gemaakt, precies volgens zijn eigen meest recente aanwijzingen. Elke nieuwe portie opnieuw samengesteld, bijgesteld en afgepast naar de specifieke en unieke voorkeuren van de individuele afnemer. Meten is zo passé.
De maat nemen heeft ook de betekenis van een morele keuring. Moeders wordt doorlopend de maat genomen of zo voelen zij dat althans. Moeders willen vooral goede moeders zijn en elk stukje feedback dat zij krijgen, van wie dan ook, wordt vertaald naar een beoordeling van hun moederschapskwaliteiten. Alles wat positief opgevat kan worden geldt als goedkeuring voor haar moederschap, alles wat op enige manier als negatief kan worden opgevat, krijgt de vorm van een rode stempel met een kruis: afgekeurd. En dat is vaak heel erg jammer, want de meeste moeders zijn gewoon goede moeders, of toch zeker goed-genoeg moeders. Een goede moeder zijn gaat niet over welke keuzes je maakt of wat je je kind te eten geeft. Het gaat niet eens om welke opvoedingsmethode je gebruikt. Zal ik eens een definitie van ene goede moeder geven? Een goede moeder is zij die van haar kind houdt en hem verzorgt en opvoedt op de manier waarvan zij overtuigd is, op basis van haar kennis en inzicht op dat moment, dat het voor haar kind de beste manier is en die haar keuzes uitvoert naar beste vermogen, binnen haar eigen mogelijkheden en beperkingen.
De keuzes die een moeder maakt, kunnen heel anders zijn dan de keuzes die ik maak, of die door opvoedkundigen worden aanbevolen. En soms moeten de keuzes die een moeder maakt ter discussie worden gesteld omdat ze, objectief gezien, schadelijk voor haar kind kunnen zijn. Maar dat maakt haar nog geen slechte moeder; dat maakt haar iemand die een onhandige keuze heeft gemaakt. Maar zolang haar keuze in alle oprechtheid is gemaakt, met het welzijn van haar kind op het oog en vanuit de liefde die zij voor haar kind voelt, blijft zij gewoon een goede moeder. Mogelijk zal zij haar keuzes willen of moeten bijstellen wanneer zij nieuwe informatie krijgt en haar kennis en inzicht veranderen. Keuzes bijstellen bij nieuwe informatie is een teken van goed moederschap. Het betekent dat moeder zichzelf de maat genomen heeft en gevonden dat die maat verbeterd kan worden.
Wij kunnen dus niet, op basis van gedrag van moeders alleen, hen de maat nemen. Want net zo min als de roklengte* van een vrouw haar kan uitroepen tot ouderwetse tuttebel, slet of hoer, kan de voedings- of opvoedingskeuze van een moeder bepalen of zij een goede of slechte moeder is. Wat iemand doet is niet wie iemand is. Het zit hem veel meer in de intentie waarmee keuzes worden gemaakt. Iemand die een keuze maakt, waarvan ze weet, op basis van haar kennis op dat moment, dat dit een voor haar kind minder goede keuze is, en terwijl zij naar beste kunnen in staat zou zijn een betere keuze te maken en uitvoeren, maar desondanks naar die mindere keuze handelt, ja, voor zo iemand zou ik toch misschien een etiket ‘’niet zo goede moeder’’ uit de kast kunnen halen. Maar zelfs dan, wie ben ik, ik heb niet in haar schoenen gestaan, ken niet haar omstandigheden en andere factoren die meespelen bij de keuzes die zij maakt. Zo lang zij van haar kind houdt, hem niet verwaarloost en niet mishandelt, kan ze toch niet echt een slechte moeder zijn.
*) Krachtige foto van studente over de lezing van roklengtesNRC.nl, 20-01-2013
Over Schuldvragen:
Newman J: Borstvoeding en schuld. Online bij borstvoeding.com
Van Veldhuizen-Staas CGA: Schuld en voeding. Online bij eurolac.net
Eurolac Flits! met label beoordeling, schuldgevoel, keuze, kiezen. Deze links leiden naar een lijst met blogs met dit label, klik op de plaatjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.