Foto: The End afbeelding van diverse Warner Brothers Films
Aan alle goede dingen komt een einde. Of je het wilt of niet. Of je het nastreeft of niet. Zelfs borstvoeding. Wie de natuur zijn beloop laat zal merken dat heel geleidelijk de melkproductie vermindert, soms weer even aantrekt als het kind bij bijvoorbeeld ziekte vaker drinkt, en uiteindelijk, wanneer het kind minder en minder drinkt, volledig stopt. Soms is De Laatste Voeding een historisch moment, soms denkt een moeder ineens: ‘’Wanneer heeft ze nu voor het laatst nog gedronken? Was dat vorige week?’’. Borstvoeding kan op natuurlijke manier lang doorgaan, maar voor zover ik weet stoppen alle kinderen ruim, zeer ruim, voor het bereiken van de puberteit helemaal vanzelf. Voor wie dat wat lang duurt zijn er mogelijkheden om de natuur een handje te helpen.
De mildste manier van gestuurd afbouwen is ‘’niet aanbieden, niet weigeren’’. Moeder biedt nooit zelf de borst aan, maar weigert ook niet als haar kind duidelijk aangeeft de borst nodig te hebben. Op die manier gaat het borstdrinken volledig van het kind uit. Iets meer sturing geeft het wanneer er beperkingen worden afgesproken aangaande plaats, tijdstip of omstandigheden en/of duur. Bijvoorbeeld alleen thuis, of alleen bij slapen gaan, pijn en verdriet, of x slokken. Afspraken maken waarbij het kind zich bewust is van het principe afspraak kan op zijn vroegst echt werken wanneer het kind zelfbewustzijn vertoont (ongeveer 18 maanden). Bij jongeren kinderen kan afleiding de plaats van afspraken innemen. Dus bij een vraag naar de borst eerst kijken of een beetje ander drinken of eten of knuffelen of voorlezen ook goed is. Deze manieren vallen allemaal nog onder de term ‘’natuurlijk afbouwen’’, omdat het kind de borst niet wordt geweigerd als er echte behoefte aan is en/of omdat het in onderlinge overeenstemming gebeurt. Vanwege de natuurlijke minimale zoogperiode van twee jaar, is er onder die leeftijd eigenlijk geen sprake van natuurlijk afbouwen, hoewel er natuurlijk altijd kinderen zijn die de uitzondering op de regel vormen en die uit zichzelf al eerder stoppen. Dit is vrijwel nooit voor de eerste verjaardag en het gaat vrijwel altijd toch min of meer geleidelijk.
Moeder gestuurd afbouwen gaat meestal gestructureerder met een op een bepaald moment te bereiken doel. Er zijn allerlei redenen waarom een moeder wil afbouwen en al die redenen zijn goed, zolang het de moeder zelf is die het wil. Medische redenen kunnen ook voorkomen, maar zijn eerder zeldzaam. sommige noodzakelijke medicijnen (veel minder dan men vaak aanneemt) zijn onverenigbaar met borstvoeding en moeders die ernstig ziek zijn, zijn vaak niet meer tot lacteren in staat. Geen enkele moeder zou de borstvoeding moeten afbouwen als zij dat niet zelf wil. Maar als zij het zelf wil, heeft ze recht op begrip en hulp en kan ze kritiek en pogingen haar om te praten missen als kiespijn. Wat voor een moeder die overweegt te gaan afbouwen belangrijk is om te weten is, dat het vrijwel altijd mogelijk is om opnieuw te beginnen als ze dat later zou willen. Daarnaast moet het duidelijk zijn dat het niet alleen de melk is die vervanging nodig heeft, maar ook het intense samen zijn van moeder en kind bij borstvoeding. Voor moeders die borstvoeding alleen maar hebben gebruikt als een manier om goed voedsel binnen te krijgen en dit min of meer op schema deden is afbouwen eenvoudiger dan voor moeders die voedden op verzoek en niet alleen voor voedsel, maar ook voor knuffels en relatievorming.
Omdat melkaanmaak afhankelijk is van de vraag naar melk moet bij afbouwen die vraag worden verminderd. Dit moet liefst geleidelijk gebeuren om de borsten tijd te geven zich op die verminderde vraag in te stellen zonder te gaan verstoppen en borstontstekingen te ontwikkelen. Moeders die fulltime kolven kunnen tegelijkertijd het aantal keren dat zij kolven verminderen en de hoeveelheid die zij kolven, door elke dag 30 minuten meer tussen de kolfsessies te houden en te stoppen met kolven als er ongeveer 80% van de normale hoeveelheid is gekolfd. Dit werkt ook voor vrouwen die alleen de voedingen willen afbouwen die kolven op het werk. Let goed op hoe de borsten reageren en kolf meer of vollediger als er een verstopping of ontsteking dreigt en begin opnieuw als dat weer onder controle is.
Moeders die life voeden kunnen in het begin elke 5 dagen een voeding laten vervallen. Begin met de voeding die het minst favoriet is bij het kind. Na vijf dagen vervalt er een voeding die niet direct voor of na de eerder vervallen voeding ligt. Naarmate er meer voedingen vervallen kan er vaak sneller worden verder gegaan. Let, net als kolvende moeders, goed op de reacties van de borsten en pas de snelheid van minderen daaraan aan. Blijf de meest geliefde voeding het langste geven. Bedenk dat het voor het kind ook moeilijk kan zijn het drinken aan de borst op te moeten geven. Zorg voor veel vervangen bezigheden samen, vooral bezigheden die lichaamscontact of andere vormen van contact en samenzijn, samen bezig zijn inhouden.
Wanneer het door omstandigheden noodzakelijk is acuut te stoppen met voeden, dan kan dat met behulp van kolven gebeuren of met medicatie. De medicijnen die gewoonlijk voor het opdrogen van de melkproductie worden gebruikt (vroeger vooral parlodel, tegenwoordig voornamelijk dostinex) werken vooral goed direct na de geboorte en zijn het zijn heel heftige middelen met veel mogelijke bijwerkingen. Een alternatief is salie (salvia officinalis) in de vorm van extract of thee. Salie bevat onder ander fyto-oestrogenen en heeft vrijwel geen bijwerkingen. De enige ernstige bijwerking is dat het vruchtafdrijvend werkt en dus niet gebruikt kan worden tijdens een zwangerschap.
Aan alle goede dingen komt een einde. Of je het wilt of niet. Of je het nastreeft of niet. Zelfs borstvoeding. Wie de natuur zijn beloop laat zal merken dat heel geleidelijk de melkproductie vermindert, soms weer even aantrekt als het kind bij bijvoorbeeld ziekte vaker drinkt, en uiteindelijk, wanneer het kind minder en minder drinkt, volledig stopt. Soms is De Laatste Voeding een historisch moment, soms denkt een moeder ineens: ‘’Wanneer heeft ze nu voor het laatst nog gedronken? Was dat vorige week?’’. Borstvoeding kan op natuurlijke manier lang doorgaan, maar voor zover ik weet stoppen alle kinderen ruim, zeer ruim, voor het bereiken van de puberteit helemaal vanzelf. Voor wie dat wat lang duurt zijn er mogelijkheden om de natuur een handje te helpen.
De mildste manier van gestuurd afbouwen is ‘’niet aanbieden, niet weigeren’’. Moeder biedt nooit zelf de borst aan, maar weigert ook niet als haar kind duidelijk aangeeft de borst nodig te hebben. Op die manier gaat het borstdrinken volledig van het kind uit. Iets meer sturing geeft het wanneer er beperkingen worden afgesproken aangaande plaats, tijdstip of omstandigheden en/of duur. Bijvoorbeeld alleen thuis, of alleen bij slapen gaan, pijn en verdriet, of x slokken. Afspraken maken waarbij het kind zich bewust is van het principe afspraak kan op zijn vroegst echt werken wanneer het kind zelfbewustzijn vertoont (ongeveer 18 maanden). Bij jongeren kinderen kan afleiding de plaats van afspraken innemen. Dus bij een vraag naar de borst eerst kijken of een beetje ander drinken of eten of knuffelen of voorlezen ook goed is. Deze manieren vallen allemaal nog onder de term ‘’natuurlijk afbouwen’’, omdat het kind de borst niet wordt geweigerd als er echte behoefte aan is en/of omdat het in onderlinge overeenstemming gebeurt. Vanwege de natuurlijke minimale zoogperiode van twee jaar, is er onder die leeftijd eigenlijk geen sprake van natuurlijk afbouwen, hoewel er natuurlijk altijd kinderen zijn die de uitzondering op de regel vormen en die uit zichzelf al eerder stoppen. Dit is vrijwel nooit voor de eerste verjaardag en het gaat vrijwel altijd toch min of meer geleidelijk.
Moeder gestuurd afbouwen gaat meestal gestructureerder met een op een bepaald moment te bereiken doel. Er zijn allerlei redenen waarom een moeder wil afbouwen en al die redenen zijn goed, zolang het de moeder zelf is die het wil. Medische redenen kunnen ook voorkomen, maar zijn eerder zeldzaam. sommige noodzakelijke medicijnen (veel minder dan men vaak aanneemt) zijn onverenigbaar met borstvoeding en moeders die ernstig ziek zijn, zijn vaak niet meer tot lacteren in staat. Geen enkele moeder zou de borstvoeding moeten afbouwen als zij dat niet zelf wil. Maar als zij het zelf wil, heeft ze recht op begrip en hulp en kan ze kritiek en pogingen haar om te praten missen als kiespijn. Wat voor een moeder die overweegt te gaan afbouwen belangrijk is om te weten is, dat het vrijwel altijd mogelijk is om opnieuw te beginnen als ze dat later zou willen. Daarnaast moet het duidelijk zijn dat het niet alleen de melk is die vervanging nodig heeft, maar ook het intense samen zijn van moeder en kind bij borstvoeding. Voor moeders die borstvoeding alleen maar hebben gebruikt als een manier om goed voedsel binnen te krijgen en dit min of meer op schema deden is afbouwen eenvoudiger dan voor moeders die voedden op verzoek en niet alleen voor voedsel, maar ook voor knuffels en relatievorming.
Omdat melkaanmaak afhankelijk is van de vraag naar melk moet bij afbouwen die vraag worden verminderd. Dit moet liefst geleidelijk gebeuren om de borsten tijd te geven zich op die verminderde vraag in te stellen zonder te gaan verstoppen en borstontstekingen te ontwikkelen. Moeders die fulltime kolven kunnen tegelijkertijd het aantal keren dat zij kolven verminderen en de hoeveelheid die zij kolven, door elke dag 30 minuten meer tussen de kolfsessies te houden en te stoppen met kolven als er ongeveer 80% van de normale hoeveelheid is gekolfd. Dit werkt ook voor vrouwen die alleen de voedingen willen afbouwen die kolven op het werk. Let goed op hoe de borsten reageren en kolf meer of vollediger als er een verstopping of ontsteking dreigt en begin opnieuw als dat weer onder controle is.
Moeders die life voeden kunnen in het begin elke 5 dagen een voeding laten vervallen. Begin met de voeding die het minst favoriet is bij het kind. Na vijf dagen vervalt er een voeding die niet direct voor of na de eerder vervallen voeding ligt. Naarmate er meer voedingen vervallen kan er vaak sneller worden verder gegaan. Let, net als kolvende moeders, goed op de reacties van de borsten en pas de snelheid van minderen daaraan aan. Blijf de meest geliefde voeding het langste geven. Bedenk dat het voor het kind ook moeilijk kan zijn het drinken aan de borst op te moeten geven. Zorg voor veel vervangen bezigheden samen, vooral bezigheden die lichaamscontact of andere vormen van contact en samenzijn, samen bezig zijn inhouden.
Wanneer het door omstandigheden noodzakelijk is acuut te stoppen met voeden, dan kan dat met behulp van kolven gebeuren of met medicatie. De medicijnen die gewoonlijk voor het opdrogen van de melkproductie worden gebruikt (vroeger vooral parlodel, tegenwoordig voornamelijk dostinex) werken vooral goed direct na de geboorte en zijn het zijn heel heftige middelen met veel mogelijke bijwerkingen. Een alternatief is salie (salvia officinalis) in de vorm van extract of thee. Salie bevat onder ander fyto-oestrogenen en heeft vrijwel geen bijwerkingen. De enige ernstige bijwerking is dat het vruchtafdrijvend werkt en dus niet gebruikt kan worden tijdens een zwangerschap.
