Hoeveel verschillen en tegenstellingen er ook bestaan tussen alles wat we waarnemen in de wereld en zelfs het heelal, de overeenkomsten zijn vaak veel frappanter. Bepaalde vormen, zoals de spiraal, komen op elk niveau terug, van micro tot macro, van microscopisch klein tot galactisch formaat. Het lijkt erop of de natuur economisch omgaat met ontwerpen: Als je een goed patroon hebt, waarom zou je dan weer wat anders bedenken!
Lactatie is ook zo’n telkens opnieuw gebruikt patroon. Eenvoudig begonnen en dan steeds uitgebreid en gevarieerd. Lactatie als vorm is eenduidig begonnen als manier om het pasgeboren jong te beschermen. Volmaakt en kunstzinnig mooi in zijn eenvoud, net als de enkelvoudige spiraal van de stengelrank van de passiebloem: zorg dat de eerste besmetting van een kwetsbare pasgeborene gebeurt met ‘’bekende’’ pathogenen, van de moeder waarin hij zijn voorgeboortelijk leven heeft doorgebracht en dien bescherming toe die in datzelfde moederlichaam tegen diezelfde pathogenen is gemaakt. Bij een beperkt aantal nakomelingen tegelijk wordt het zorgen voor gezond overleven van elk individu belangrijker, het is dan niet meer de macht van de grote aantallen die overleving van de soort bepaalt, maar de gezondheid en de veiligheid van het individu.
Voortbordurend op dat eenvoudige basispatroon wordt het patroon ingewikkelder wanneer behalve bescherming ook voedsel wordt afgescheiden voor het pasgeboren jong. De spiralen worden complexer wanneer het voedsel steeds specifieker wordt aangepast aan de specificaties van de soort. Nog ingewikkelder en uitgebreider wanneer ook de manier van drinken door het jong wordt gevarieerd en aangepast. De enkelvoudige spiraal wordt een meervoudige spiraal zoals de bladschikking van sommige vetplanten, meerarmig zoals een melkweg, dubbel zoals een DNA streng. Lactatie wordt gepresenteerd in enkele, dubbele of tienvoudige paren stelsels; het voedsel krijgt grote variaties in samenstelling en de afgifte varieert van volcontinu tot eens in de week. Maar het basispatroon blijft hetzelfde: een moeder maakt voedsel en bescherming voor haar kind.
De laatste stap van variatie binnen een thema zijn de variaties binnen een soort. Het patroon blijft hetzelfde, maar de kleuren en de franje variëren. Alle* moeders voeden hun kind, maar geen twee doen dat precies hetzelfde. Alle* baby’s drinken aan de borst, maar geen twee doen dat hetzelfde. Alle* baby’s groeien, gedijen en ontwikkelen zich, maar allemaal net even anders. Het patroon is gelijk, de uitwerking varieert.
*) NB: ‘’Alle’’ is hier bedoeld in min of meer overdrachtelijke zin. Natuurlijk zijn er ook moeders en kinderen waarbij het niet werkt zoals bedoeld. Bij hen is er als het ware een fout in het patroon, waardoor de werking hapert. Soms kan die fout worden hersteld, soms kan er omheen worden gewerkt. Helaas is het soms niet reparabel en niet te omzeilen. In die gevallen moet er naar alternatieven worden gezocht.
