stuwing-verstopping-borstontsteking-abces

Borstontsteking is een ontsteking in de lacterende borst, die naar schatting voorkomt bij 3-20% van alle lacterende vrouwen. De meerderheid van cases treedt op in de 1e 6 weken, maar borstontsteking kan op elk moment van de lactatieperiode optreden. De eerste oorzaak voor een borstontsteking is melkstase, ofwel ‘’stilstaande melk’’ in de borst, die mogelijk indikt en zo een prop veroorzaakt die verdere doorstroming verhindert en daarmee zorgt voor verdere ophoping van melk, druk op de omringende weefsels en dan tot ontstekingsreacties. Factoren die kunnen meespelen aan het ontstaan van melkstase zijn onvoldoende of onregelmatige  of in-frequente leging van de borst, druk of afknelling, oververmoeidheid, stress of slechte voedingstoestand van de moeder, slechte drinktechnieken en beschadigingen aan de tepels. Mastitis (=borstontsteking) gaat gepaard met pijn, zwelling, rode verkleuring, plaatselijke temperatuurverhoging en verhoogde lichaamstemperatuur. Buiten een ziekenhuisomgeving is de oorzaak meestal niet bacterieel van aard. Er lijkt een continuüm te zijn van stuwing via non-infectueuze borstontsteking en infectueuze borstontsteking tot abces. Het ABM Protocol Mastitis volgt de klassieke aanwijzingen voor behandeling: in de eerst plaats grondig lediging van de borsten, rust, goede voeding en voldoende vocht, en warmte om de melk te laten stromen. Na het legen van de borst kan kou worden gebruikt als pijnstilling. Medicinale ondersteuning kan worden geboden in de vorm van pijnstillers en ontstekingsremmers. Antibiotica zijn pas aangewezen als er duidelijke klinische aanwijzingen voor infectie zijn of als traditionele behandeling niet binnen 24 uur tot verbetering leidt. Voor verstopping die zich niet met deze maatregelen laten lossen kunnen dompelbaden in zeezout, medicinaal badzout of magnesiumzout helpen of kompressen van kwark of groene leem. Het adviseren om het geven van borstvoeding te onderbreken of beëindigen in dit stadium is een medische misser van de 1e orde. Het stoppen van de borstvoeding of onvoldoende behandelen van mastitis kan leiden tot een abces. Diverse studies en case reports in de afgelopen paar jaar maken duidelijk dat bij een zich tot abces ontwikkelende borstontsteking MRSA een belangrijke factor is. Een abces is een zeer pijnlijk complicatie die het geven van borstvoeding ernstig bemoeilijkt en soms aan de aangedane borst onmogelijk maakt. De primaire behandeling van verstopping en borstontsteking is het verwijderen van de oorzaak, dus van de verstopping door het optimaal legen van de borst. Nog beter is het om verstopping en daaruit volgende condities te voorkomen. Een goed borstvoeding beleid dat helpt bij het voorkomen van melkstase, verstopping, ontsteking en abces is het goed behandelen van stuwing, prompte aandacht voor enig teken van melkstase, prompte aandacht voor enige vorm van borstvoeding problemen, rust en goede hygiene.
van Veldhuizen-Staas: Hulpmiddelen en technieken bij verstopte melkkanalen en borstontsteking. http://eurolac.net/index.php?p=132
Amir LH: ABM Clinical Protocol #4 : Mastitis. Breastfeeding Medicine,(2008) 3(3): 177-180
Amir LH, IngramJ: Health professionals' advice for breastfeeding problems: Not good enough! International Breastfeeding Journal 2008, 3:22
Kvist LJ, Larsson BW, Hall-Lord ML, Steen A, Schalén C: The role of bacteria in lactational mastitis and some considerations of the use of antibiotic treatment. International Breastfeeding Journal 2008, 3:6  
Montalto M, Lui B.: MRSA as a cause of postpartum breast abscess in infant and mother. J Hum Lact. 2009 Nov;25(4):448-50.
WHO: Mastitis, causes and management, WHO 2000