Alledag

Foto: Mayim Bialik, bekend van onder andere  The Big Bang Theory (2007– ) in een heel alledaags beeld: op weg naar haar werk in de New Yorkse metro.

Borstvoeding is iets heel alledaags. Het is zo alledaags dat het niemand opvalt. Het zo alledaags dat het pas opvalt als het uitblijft en een kind huilt. Waarom schrijf ik er dan toch dag na dag weer een stukje over. Over alledaagse dingen hoef je niet te schrijven, hoe interessant is dat helemaal. Het antwoord is natuurlijk dat in onze cultuur dat alledaagse beeld van borstvoeding een beetje mist in het straatbeeld. En omdat die alledaagsheid bij ons zo onalledaags is, zijn wij een beetje kwijt hoe alledaags het zou moeten zijn. Omdat het niet meer alledaags is, niet meer zichtbaar in het alledaagse straatbeeld, weten jonge moeders ook niet meer hoe het werkt en lijkt het iets heel bijzonders en moeilijks. In plaats iets van alledag wordt borstvoeding geven iets heel bijzonders, een vaardigheid waarvoor professionele hulp nodig is en waarvan het maar de vraag is of je het wel kan. En voor de moeders bij wie het uiteindelijk wel werkt blijkt het ineens vreemd gevonden te worden als ze dat zomaar in het wild gaan doen.

De onalledaagsheid van het alledaagse borstvoeding geven maakt het voor hen die het wel willen doen moeilijker. Niet alleen om er alledaags over te doen, maar ook om het te doen. Wat je niet ziet is onbekend en wat onbekend is lijkt moeilijk. Voeg daarbij de mythen en fabels die rondom geheimzinnige zaken worden gecreëerd en het probleem wordt episch. Borstvoeding is inmiddels in plaats van een alledaagse bezigheid verworden tot een avontuur met twijfelachtige afloop. Aanstaande moeders kondigen wat weifelend aan dat ze gaan proberen of het lukt. En zo vreemd is die twijfel niet, want een maand nadat een kleine 80% van de pasbevallen moeders is begonnen met borstvoeding geven is de helft er alweer mee gestopt. Hen lukte het dus niet. Kennelijk is het inderdaad een moeilijk iets. Een soort Russische roulette, maar dan met 1 kans op 2 dat je de losse flodder krijgt, in plaats van 1 op 6. Gelukkig is het risico over algemeen niet zo dodelijk.

Als om het even welke andere essentiële, maar fysiologische functie van het mensenleven zo vaak fout ging, zouden we ons toch eens terdege achter de oren krabben en ons afvragen wat daar fout gaat. En we zouden dan ineens kunnen ontdekken dat er een vreemde set van regels is ontstaan die ervoor zorgt dat het voedsel dat in de mond en door het spijsverteringsstelsel moet gaan, net even verder weg gelegd wordt als de arm lang is. Of dat de brokken zo groot zijn, dat de mond ze niet kan afhappen en dat maar weinig mensen op het idee komen er kleinere stukken van te maken. Ik noem maar iets, he. Het moge duidelijk zijn dat we in een dergelijk scenario als de wiedeweerga zouden zorgen voor aanpassing van de regels en zorgen dat het voedsel eenvoudig bereikbaar zou worden voor ideeën en ent voor de happy few met net wat langere armen of wat meer fantasie.

Maar niet zo bij borstvoeding. De meest hilarische (als ze niet zo treurig waren) regels blijven welig tieren. De meest a-functionele protocollen worden vooropgesteld en uitgevoerd. Laten we de baby en zijn eten zo ver uit elkaar houden dat ze elkaar niet kunnen vinden. Yes! Laten we de borsten frustreren in hun vermogen melk te maken Yes! Laten we de hersen van de moeders overstromen met fantasieverhalen over normaal kindergedrag, zodat ze het normale gedrag van hun eigen kind niet meer herkennen. Yes! We can do! Zeker kunnen we dat, en erger nog: we doen het ook, met zijn allen, als maatschappij.

Als moeders en hun pasgeboren en jonge kinderen bij elkaar worden gehouden, wanneer we het normale gedrag van baby’s herkennen en er adequaat op reageren, als we borsten gewoon laten doen waarvoor ze gemaakt zijn, als we gewoon eens ophouden met moeders zeven kleuren stront te laten schijten van angst doodsangst aan te jagen voor het doen van normaal menselijk gedrag, dan zou borstvoeding best wel weer eens heel alledaags kunnen worden. Dan zouden wel eens alleen de moeders en kinderen met echte problemen in de anatomie of fysiologie problemen kunnen ervaren met borstvoeding. Dan zou borstvoeding niet meer overall de schuld van krijgen.

Gewoon bijzonder

Foto: Een vaste scene uit de Klaverblad commercials: de directie, keurige maar heel gewone heren (en een niet heel erg hippe secretaresse), kijkt beleefd naar de uitleg van de consultants, meestal flitsende zakenlui, die uitleggen hoe ze meer geld kunnen  verdienen.

Mijn trouwe lezers weten wel dat ik gewoonlijk niet veel op heb met reclame. Vaak is het een hoop onzin en mooipraterij, met weinig informatieve waarde en een zeer laag waarheidsgehalte. Soms zijn reclames leuk of vallen ze op door een onconventionele aanpak. En onconventioneel daarvan houd ik dan weer wel. Neem nu de televisiereclames van een zekere wat minder bekende verzekeraar. Een oud en gerenommeerd bedrijf dat nooit veel aan de weg timmerde, maar altijd degelijk en betrouwbaar was. Degelijk en betrouwbaar was ooit heel gewoon voor verzekeraars, maar dat begint nu een beetje bijzonder te worden. En precies dat hebben ze bij de reclames van die verzekeraar tot slogan genomen: Als je maar lang genoeg gewoon blijft, word je vanzelf bijzonder. Dan ben je gewoon bijzonder of bijzonder gewoon. Dat is toch redelijk buitengewoon.

Gewoon en bijzonder zijn natuurlijk zeer relatieve begrippen. Gewoon is wat je gewend bent en bijzonder is wat je niet gewend bent. Gewoon is wat je vaak ziet en bijzonder is zeldzaam. U voelt hem al aankomen, die link met borstvoeding. Als je in onze cultuur om je heen kijkt zou je zeggen dat de fles geven gewoon is en borstvoeding bijzonder. Borstvoeding geven wordt gezien en neergezet als iets heel bijzonders. Zowel in de zin van ongewoon, wat niet vaak gezien wordt, maar ook in de zin van bewonderenswaardig, maar voor velen te bijzonder om bereikbaar te zijn. Maar sommige borstvoedende moeders hebben het gevoel dat als zij nu maar lang genoeg en zichtbaar genoeg bijzonder blijven doen, het vanzelf weer gewoon gaat worden.

De meeste mensen bewonderen bijzonderheid, maar steken liever zelf hun kop niet boven het maaiveld uit, blijven liever gewoon, net als alle anderen. Mensen die bijzonder zijn komen in speciale televisie shows. Programma’s over bijzondere mensen (met een vreemd uiterlijk of een bijzonder kunstje) of over ongewone gezinnen (arm maar gezellig, of rijk op zijn retour). Sommige gewone mensen weten zichzelf zo bijzonder te maken dat er een televisieploeg de hele dag achter ze aanloopt om van hun leven een realityshow te maken. De gewone mensen bekijken dat verlekkerd en prijzen zich gelukkig dat ze zelf gewoon zijn, buitengewoon gewoon.

Een thema dat deze week telkens mijn beeldscherm passeert is dat van gewone en bijzondere geneeskunde. Reguliere en alternatieve kwakzalverij geneeskunde. En laat het nu net de krant van wakker Nederland zijn, die gewoonlijk de mainstream en het grote geld volgt, die nu nota bene zich opwerpt als beschermer van de alternatieve geneeswijzen, die in een hernieuwde veldslag door de antikwakkers wordt aangevallen. De opperantikwak heeft in zijn buitengewone wijsheid besloten dat Nederlandse kinderen moeten worden beschermd tegen ondermedicalisatie middels behandeling door alternatieve behandelaars. Want er gaan, aldus de opperantikwak, wel eens kinderen dood die geen medicijnen kregen die ze nodig hadden, omdat hun alternatieve genezer iets anders met ze deed. En ja, dat komt inderdaad voor. Helaas doet hij het voorkomen alsof alle alternatieve geneeswijzen dodelijk zijn en alsof er nooit kinderen dood gaan als gevolg van de gewone behandeling door reguliere artsen. Het tegendeel is waar: een flink deel, mogelijk meer dan de helft, van alle behandelingen zoals die door reguliere zorgverleners worden toegepast, zijn niet wetenschappelijk gebaseerd. Hebben net zo weinig wetenschappelijke grond als de als kwakzalverij verketterde alternatieve geneeskunde. Een buitengewoon pijnlijke constatering.

Dat brengt mij dan ook weer bij borstvoeding en zorg voor zuigelingen. In de zorg voor borstvoeding en in het algemeen de zorg voor zuigelingen, worden ongelooflijk veel dingen gedaan die wetenschappelijk gezien kant noch wal raken. Niet door alternatieve zorgverleners, maar door bijzonder gewone, reguliere, mainstream zorgverleners. Scheiding van moeder en kind om te beginnen, bijvoeden met kunstmatige zuigelingenvoeding op zeer wiebelige gronden, een goede tweede. Richtlijnen over huilen, slapen en eten die met goed recht het etiket kwakzalverij zouden kunnen dragen. Ik blijf het buitengewoon bijzonder ongewoon vinden wat mensen gewoon kunnen vinden en met droge ogen beweren dat ze dat doen met het beste voor het kind voor ogen.

Kiezel

 Foto: Kiezelstenen

Na al dat gepraat over diamanten en parels dalen we vandaag af naar de nederige, alledaagse kiezelsteen. Want het liefste zet ik borstvoeding neer als alledaags, gewoon, van alle dag, uit het leven gegrepen. Kiezelstenen zijn zo alledaags en gewoon dat we er over het algemeen geen tweede blik op werpen als we ze al zien liggen. Dat is het gezicht van alledaagsheid: zo gewoon dat het je niet meer opvalt. Maar als je aandachtiger kijkt zien alle kiezelsteentjes er anders uit; allerlei vormen en kleuren en structuren. En als je het geluk hebt dat er eentje gebroken is zul je zien dat de vaak bescheiden buitenkant een schitterende binnenkant verbergt. Het mooie en bijzondere van iets gewoons.

Ik zou graag zien dat borstvoeding net zo gewoon zou zijn als kiezelsteentjes. De parels en diamanten mag je bewaren voor speciale momentjes met je kind alleen, maar door de bank genomen, van dag tot dag zou het geven van borstvoeding eigenlijk niemand moeten opvallen. Net zomin als het iemand opvalt dat een ander iets eet of drinkt, of praat of ademhaalt. Borstvoeding, gewoon borstvoeding is niet iets om van te gruwelen, zoals sommigen voor wie het nog ongewoon is, doen. Het is evenmin iets om vreselijk op te hemelen en op een pedestal onder een glazen stolp te zetten. Dat is iets dat je doet met diamanten en parels, maar niet met kiezelstenen.

Diamanten en parels zijn ontegenzeggelijk mooi, prachtig, wonderbaarlijk, maar heb je er één gezien, dan heb je ze wel gezien, eigenlijk. Heel erg veel variatie zit er niet in. De kleur van verschillen en het formaat natuurlijk. En er kan een gradatie van perfectie of imperfectie inzitten. Elke imperfectie haalt de waarde van de steen of de parel omlaag. Kiezelstenen horen juist imperfect en zeer gevarieerd te zijn. Geen twee zijn er hetzelfde van vorm, kleur en samenstelling. Toch is er één constante in kiezelstenen en dat is de stof kiezel of silicium<http://nl.wikipedia.org/wiki/Silicium>. Silicium is een van de basisstoffen die in elke vorm van leven voorkomt. Het is een belangrijk vormgevend en –behoudend element.

Kiezel is net zo gewoon en belangrijk als borstvoeding. Zo gewoon dat het overal en altijd erbij hoort. Zo gewoon en alledaags als kiezel is, zo belangrijk is het voor de instandhouding van allerlei levensvormen, want zonder silicium zou elk organisme zijn vorm verliezen. Mensen met een silicium tekort krijgen huidproblemen, afbrokkelende nagels en uitvallend haar en broze botten. Kinderen zonder borstvoeding groeien en ontwikkelen wel, maar hebben een veel groter risico om onder hun eigen potentieel te blijven en een groter risico op ziekten en aandoeningen.

Een kort, alledaags stukje was dit. Samengesteld uit een paar klein, gevarieerde stukjes, kiezeltjes. Op het eerste gezicht gewoontjes en nauwelijks verdere bestudering waard. Ondertussen geeft het wel de boodschap door die als een rode draad door al mijn stukjes loopt, de bouwstof van mijn vertelsels. Borstvoeding is gewoon, hoort erbij, is essentieel en bijzonder. Dat ik daar zoveel woorden aan vuil kan maken is toch wel boeiend.

Eurolac Flits! met label of zoekterm gewoon, normaal, bijzonder. Deze links leiden elk naar een lijst met blogs met dit label, klik op de plaatjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.

Adehade

Foto: ADHD gediagnosticeerde acteur Woody Harrelson als Haymitch Abernathy tussen Elizabeth Banks als Effie Trinket en Jennifer Lawrence alsKatniss Everdeen  in  The Hunger Games (2012)
Vroeger, hè, vroeger, toen had je nog geen Adehade*. Toen had je kinderen die zich gedroegen als kinderen. Die geen moment konden stilzitten en, als ze niet op school waren, vooral buiten speelden. Van jongens werd druk en wild gedrag verwacht, van meisjes minder. Maar als een meisje ook druk en wild was, dan was ze niet ziek, maar was ze gewoon een wilde meid (been there, done that). Er werd wat afkeurend gekeken, maar het meisje werd niet aangemerkt als behept met een geestelijke afwijking. Nu is ADHA een vaak gediagnosticeerd ziektebeeld. Attentie Deficient HyperActief. Druk en beweeglijk, geen moment stil kunnen zitten en nergens je aandacht bij kunnen houden wat je niet echt interesseert. Gedrag dat vroeger als normaal voor gezonde kinderen werd aanvaard. Lastig, ja, dat wel, lastig voor de volwassenen, maar ja, zo zijn kinderen, hè. Nu krijgen ze een etiket en Ritalin. Niet dat ik nu wil zeggen dat ADHD niet bestaat, maar wel dat het bij normale kinderen waarschijnlijk meestal om normaal kinderlijk gedrag gaat. Normaal kindergedrag dat niet past binnen de normen voor gewenst kindergedrag die wij in onze maatschappij stellen.
Zo’n verschuiving van normaal naar ongewenst en daarom niet-normaal genoemd zie je ook bij borstvoeding. Ik vraag me wel eens af wanneer de eerste baby het etiket ADHD opgeplakt krijgt, omdat hij niet stil in zijn bedje wil liggen, maar alsmaar aan en van de borst wil. Of de dreumes die zijn aandacht niet bij zijn borstmaaltijd kan houden, maar voortdurend ligt te ginnegappen naar zijn moeder en beslist in de gaten wil houden wat de kat aan het doen is en –o, kijk nou: een vogeltje …, oh ja, drinken bij mama. Mmmm. He, wat komt daar nou voorbij? Hihihi, ’t is mijn eigen grote teen, kijk nou wat grappig. O, ja, drinken bij mama. Mmmmm. Was dat die kat weer? ….
Heel vaak drinken, vaak korte slaapjes zijn voor een baby absoluut normaal en te verwachten gedrag. Niks mis met het kind, niks mis met de melk. Korte, intensieve voedingen en direct weer verder spelen, afgeleid worden door de wonderlijk nieuwe wereld, verliefd lachen naar mama tijdens een voeding is allemaal volstrekt normaal en te verwachten gedrag van een dreumes. Niks mis met kind, moeder of melk. Acrobatische toeren, experimentele houdingen, snelle troostslokjes, een diner dansant of lunchvergadering: allemaal volstrekt normaal en te verwachten gedrag van een peuter. Niks mis mee. Lastig zegt u? Ja, natuurlijk is dat lastig. Had iemand u dan beloofd dat moeder-zijn makkelijk zou zijn en zonder enige moeite een plaats tussen uw drukke bezigheden en in uw toch al overvolle agenda zou vinden? Tja, dan bent u lelijk voorgelogen. Dat van die rozengeur in de luier had u toch ook niet voor waar aangenomen? Waarom de maneschijn dan wel?
Behalve de baby vertonen de borsten soms ook gedrag dat niet echt past binnen de maatschappelijke eisen. Om te beginnen doen ze maar wat, zonder dat je ook maar een enkele ietwat wetenschappelijk gebaseerde manier hebt om dat in kaart te brengen. Dat produceert maar en dat spuit maar en lekt tegen de klippen op, en dat wisselt maar van cupmaat of je een hele verzameling beha’s klaar hebt liggen om dat allemaal maar in te passen. Liefst zouden we die borsten, net als die kinderen, in een goed ingeroosterd schema willen dwingen. Een schema waarin duidelijk, overzichtelijk en voorspelbaar zou zijn vastgelegd wanneer en hoe veel de borsten zich vullen en weer geleegd worden. Dat warrige gedoe met zoveel als nodig is wanneer het nodig is, met hier en daar en nu en dan uitschieters naar meer-dan-nodig-wanneer-niet-gevraagd en minder-dan-nodig-wanneer-wel-gevraagd, daar zou je toch een borsten-ritalin voor moeten kunnen geven.
Eigenlijk is het met die drinkende kindjes en die melkgevende borsten net als met schoolkinderen die niet stil kunnen zitten. Als je accepteert dat het zo is, geeft wat nodig is, en aanvaardt wat gegeven wordt, en als je het werk dat moet worden gedaan daaromheen plant, valt er eigenlijk goed mee te werken en zit iedereen lekkerder in zijn vel. Bij borstvoeding geven komt dat er simpel gezegd op neer dat je voedt als er wordt gevraagd met de borst die het meest te bieden heeft (of die juist alleen troost zonder melk biedt) zo lang of zo kort als het kind aangeeft nodig te hebben. Zo loopt het hele proces het soepelst en kun je, met enige oefening, ondertussen gewoon je eigen ding blijven doen.
Eurolac Flits! met label normaal, gewoon, verwachtingen, gedrag. Deze links leiden naar een lijst met blogs met dit label, klik op de plaatjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.

*) ADHD bestaat uiteraard wel, vooral als het ongeconcentreerde en drukke gedrag aanhoudt na de kinderjaren. Mensen met ADHD zijn veel te vinden in beroepen die te maken hebben met inventiviteit/creativiteit (creatief denken, buiten de normale variabelen denken, kunstzinnigheid, scheppingsdrang), sport (lichamelijke onrust omzetten doelgerichte beweging), en acteren (een rol aannemen, de onrust productief maken, humor). De combinatie ADHD met bovengemiddelde intelligentie, met hoogsensibiliteit, en met dyslexie is niet ongebruikelijk.

PS: mocht u na het lezen van dit van de hak op de tak springende stukje, en met meerdere stukjes in deze stijl, menen enige symptomen te herkennen: ja, dan heeft u waarschijnlijk gelijk. Maar toen ik kind was, was dat gewoon irritant kindergedrag, toen ik op de middelbare school zat, er vrijpostige vragen stelde, poppetjes tekende tijdens de lessen, een klas over moest doen en vroegtijdig het instituut verliet, was ik gewoon een recalcitrante puber. En nu vind ik het wel best zo en voel ik nog steeds niet de behoefte dat specifieke etiket opgeplakt te krijgen. Ik heb al etiketten genoeg.

Extraordinair

Foto: Martin Freeman als Arthur Dent en  Bill Nighy als Slartibartfast  in The Hitchhiker's Guide to the Galaxy, gebaseerd op de absurdistische sciencefiction verhalen (''een triologie in  vijf delen'') onder zelfde titel van Douglas Adams
Toen ik ergens liet vallen bezig te zijn met een blogserie met foto’s van de grote acteur Bill Nighy in diverse rollen kwam als reactie bijna gelijk de film waarvan bijgaande foto een scene weergeeft. Die had ik er eigenlijk buiten willen houden, want hoewel persoonlijk een groot liefhebber van bizar en bizarder, had ik toch werkelijk geen idee hoe ik hiermee nu een leesbaar (zowel taalkundig als inhoudelijk) stukje over borstvoeding en/of moederschap moest maken. En wat voor titel moet daar dan bij? Ik zie dat ik al twee keer Buitengewoon* als titel had en een keer Onwaarschijnlijk**. Ook de term outrageously*** komt al twee keer voor in titels. Maar omdat ik een goede uitdaging maar moeilijk kan weerstaan neem ik de handschoen op en komt er een extraordinaire bijdrage. Extraordinair vanwege het buitengewone karakter van de film, de voorbij het normale acteer- en personificatietalenten van deze acteur en vanwege de verwarrende annotaties die het woord voor mij in mijn kinderjaren had.
In het gezin en het milieu waarin ik als kind opgroeide was ordinair het woord om mensen aan te duiden die niet echt tot onze groep behoorden. Eigenlijk niet eens de mensen zelf, maar het gedrag. Bij ordinair gedrag hoorden bijvoorbeeld fel-rood gestifte lippen, lange, gelakte nagels en roken op straat. Maar ook luid spreken, roepen over straat en ergens anders dan aan tafel eten (met uitzondering van een nieuwe haring aan een kraampje). Toen ik Franse les kreeg was ik geschokt toen ik merkte dat ordinair in het Frans gewoon gewoon betekent. In het spraakgebruik bij ‘’ons soort mensen’’ was gewoon verworden tot gewoontjes tot onder de maat. Het woord extraordinair was net zo’n puzzel als het voorvoegsel vice- voor bijvoorbeeld president of voorzitter. Ik vond dat laatste  maar een vies woord, eigenlijk, helemaal niet geschikt voor de verheven positie die het aanduidde. Extraordinair had voor mij een extra ordinaire klank en groot was dus mijn schrik en verwarring toen bleek dat wanneer extraordinair aan een functie of titel werd toegevoegd, het een uitzonderlijk hoog geplaatst functionaris betrof, belast met extra delicate zaken.
Borstvoeding (terwijl er andere mensen bij zijn) is ordinair. Ik gebruik zelf nu het woord ordinair in de oorspronkelijke betekenis, maar veel mensen gebruiken het in dit verband zoals het vroeger bij mij thuis werd gebruikt. Er zijn ook mensen die borstvoeding extraordinair noemen. Sommigen gebruiken dat woord dan zoals ik het als kind interpreteerde en anderen gebruiken het om borstvoeding op te hemelen. Nu mag natuurlijk eenieder vinden wat hij wil, maar gelukkig staat het ieder ander vrij het er niet mee eens te zijn. Borstvoeding is noch vulgair, nog buitengewoon. Borstvoeding is gewoon. Net als voeden en liefhebben. Borstvoeding is eigenlijk gewoon voeden en liefhebben. Liefhebben dan in de meer algemene betekenis en niet in die van het bedrijven der liefde. Ook dat is ordinair in de oorspronkelijke betekenis, maar toch wel ordinair om het en plein public te doen, als u mij nog kunt volgen.
Enfin, wat ik eigenlijk met deze hele verwarde intergalactische brei van woorden probeer te vertellen is, dat borstvoeding, net als alle andere lichamelijke en psychosomatische functies, hoewel wonderbaarlijk, extraordinair en superbe in ontwerp en uitvoering, een gewoon, ordinair, alledaags deel van de dagelijkse bezigheden van een vrouw en haar kind is. En over zoiets gewoons schrijf ik dus nu al mijn zevenhonderdvierendertigste stukje. Het is toch extraordinair hoe je zo buitengewoon veel over zoiets ordinairs als borstvoeding kunt spreken en dan nog lang niet uitgepraat zijn.
*) Buitengewoon op 31 maart 2012 en 1 februari 2013
**) Onwaarschijnlijk op 31 januari 2013.
***) Outrageously op 25 en 26 november 2011

Buitengewoon

Foto: Patricia Arquette als het medium Allison Dubois en Maria Lark als eveneens aparte dochter Bridgette Dubois in Medium.
De laatste detectives in mijn rijtje zijn die, die niet zozeer in een vreemde omgeving met vreemde dingen bezig zijn, maar die zelf een beetje vreemd zijn. Buitengewoon, paranormaal, of werken met het paranormale. Voorbeelden in filmisch opzicht zijn er niet veel. Buitengewone vrouwen genoeg, maar die houden zich meer met staande blijven en vechten bezig dan met onderzoeken  en de meeste het paranormale onderzoekende of paranormale onderzoekers zijn mannen (leuke mannen, meestal, maar niet passend in dit thema van vrouwelijke onderzoekers). Met uitzondering natuurlijk van de zo gewoontjes ogende Allison Dubois, het mysterie oplossende medium in Medium (zie foto). Verder moet u het stellen met voorbeelden uit de boekenwereld. Een van mijn favoriete auteurs, Charlaine Harrison (bekend als auteur van de boeken waarop de TV serie True Blood is gebaseerd, en die ook een serie heeft  geschreven met de  vrouwelijke amateur detective Aurora Teagarden) beschreef de avonturen van Harper Connelly, die na door de bliksem getroffen te zijn lijken kan vinden en de doodsoorzaak achterhaalt. Een andere leverancier van dit genre verhalen is Laurell K. Hamilton met een vampier jagende Anita Blake en de feeënkoningin Merry Gentry die misdaden in de wereld van sprookjesfiguren oplost, gesitueerd in de normale wereld.
Het grote voordeel van het schrijven van verhalen als deze is de grote vrijheid die je als schrijver hebt om de omstandigheden aan te passen aan wat je personages nodig hebben om te schitteren. Wie zelf een universum schept mag dat vormgeven naar eigen genoegen. Toch, als de auteur haar publiek wil blijven boeien en binden, moet ze zich aan enige wetmatigheden houden. Er moet consistentie in de verhaallijn zitten en de personages moeten zich gedragen volgens het hun gegeven karakter. De buitengewone onderzoekers en probleemoplossers zelf kunnen natuurlijk niets aanpassen aan hun voorkeuren en moeten werken met het materiaal dat zij krijgen voorgeschoteld. Gewoon en buitengewoon, normaal en paranormaal, het moet worden opgelost binnen de regels van het verhaal. Het oplossen van borstvoeding problemen moet ook altijd binnen de wetten en regels van het verhaal blijven. Gewone problemen, gewone oplossingen, buitengewone problemen, buitengewone oplossingen.
Moeders en baby’s en borstvoeding kunnen gepaard gaan met allerlei problemen. Die problemen kunnen hun oorzaak hebben in de borstvoeding zelf, in de omstandigheden van de moeder of van het kind of van een of andere combinatie van die drie. Wat ook de oorzaak is van het probleem, en borstvoeding probleem heeft een borstvoeding oplossing nodige, zoals een paranormaal probleem een paranormale oplossing nodige heeft. Zoals ik eens las: als borstvoeding de vraag is, is kunstvoeding niet het antwoord. Als borstvoeding de vraag is, ligt het antwoord binnen de regels en wetmatigheden van het borstvoeding verhaal. Anders dan de schrijver van het fantasy-verhaal kan de borstvoeding-probleemoplosser niet zelf de regels van de wereld waarin het verhaal zich afspeelt opstellen. Die regels liggen namelijk al vast, die zijn al geschreven. De regels en wetmatigheden van borstvoeding liggen in de menselijke blauwdruk. De menselijke blauwdruk is het resultaat van eeuwenlange in vivo  researchprojecten, hypotheses en praktijkopstellingen.
Een flink deel van alle problemen met borstvoeding worden veroorzaakt door het negeren  van de menselijke blauwdruk en door borstvoeding vragen kunstvoeding antwoorden te geven (Quinn, 2013). Alsof ze in het verkeerde verhaal zitten en de wetmatigheden van het verhaal niet herkennen of erkennen. Alsof Charlaine Harrison zich vergist en Aurora Teagarden erop uitstuurt om Sookie Stackhouse’s problemen op te lossen, of Anita Blake leent van Laurell Hamilton om die van Aurora Teagarden aan te pakken. De chaos zou compleet zijn en de lezer zou kop noch staart aan het verhaal kunnen vinden en de favorieten in de verhalen zouden in deplorabele toestand eindigen. En dat is precies wat met veel moeders en hun kinderen gebeurt als ze kunstvoeding antwoorden op borstvoeding vragen krijgen. Zorgverleners die te maken hebben met moeders en kinderen en hun voeding moeten zich dus even afvragen in welk verhaal zij figureren voor ze met oplossingen komen.
Quinn EA: Who manages the mammaries? (blog, jan. 2013)
Eurolac Flits! met label problemen oplossen, gewoon, normaal, blauwdruk. Deze links leiden naar een lijst met blogs met dit label, klik op de plaatjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.

Onwaarschijnlijk

Foto: Gillian Anderson als speciale zaken FBI agent Dana Scully in The X Files.
Naast de gewone detectives, forensisch onderzoekers en amateurs zijn er ook ogenschijnlijk gewone onderzoekers die te maken krijgen met bizarre zaken in film en TV-serie. Dat zijn de vrouwen uit de science fiction detective- en suspenseverhalen. Science fiction is een aparte tak van vermaak, want het is gebaseerd op wetenschap en verwachtingen over uitbreiding van wetenschappelijke mogelijkheden en ontwikkelingen en/of op bespiegelingen van de soort ‘’stel je nu eens voor dat deze theorie echt mogelijk was, wat zou er dan allemaal mogelijk zijn’’ en in zo’n ‘’verzonnen maar mogelijk mogelijke wereld’’ worden dan misdaden gepleegd of treden mysteries op die onderzocht moeten worden. U begrijpt dat mijn vreemd werkende brein, overborrelend van fantasie, beelden en nieuwsgierigheid, daarvan smult. Met rode oortjes en dolle uren draaiende fantasie en onderzoeksdrang volg ik dan ook de avonturen van Olivia Dunham, een speciale zaken FBI agent, gespeeld door Anna Torv in Fringe (inclusief parallel universum en geniepige buitenaardse invasie) en Dana Katherine Scully (zie foto), ook een speciale zaken FBI agent (inclusief ufo’s, paranormale verschijnselen, geesten en spoken). En verbindingen leggend met mijn vak, uiteraard.
Borstvoeding is geen ruimtevaartwetenschap en geen science fiction, er is in feite net zo veel vreemds en ingewikkelds aan als aan lopen, eten, praten en ademhalen. Voor sommige mensen kunnen al die normale dingen een uitdaging betekenen en voor sommige mensen is er geavanceerde wetenschap nodig om het normale te kunnen doen. En sommige mensen kunnen in redelijke bizarre omstandigheden komen, waardoor overigens normale zaken volkomen vreemd en buitenissig kunnen worden. En borstvoeding wordt natuurlijk door ‘’men’’ vaak behandeld alsof het iets is uit een parallel universum of iets dat door buitenaardsen stiekem op onze wereld is geïntroduceerd.
De basis voor het werken in science fiction-achtige borstvoeding omstandigheden is toch ook weer, net als altijd, een grondige, diepgaande, brede, doorleefde, volledige kennis van de normale, fysiologische borstvoeding. Wie niet heel erg goed weet hoe het normale werkt, kan niets met het afwijkende. Buitengewoon is alleen buitengewoon in relatie tot gewoon. Om het buitengewone volledig op waarde te kunnen schatten moet het gewone in het bewustzijn, het onbewuste en onderbewuste verankerd zijn. Zonder die grondige kennis van het gewone kan het afwijkende voor normaal worden aangezien en kan borstvoeding worden gezien als een bezigheid voor ufo-jagers en andere freaks. Zonder die buitengewoon diepgaande kennis van het normale kan borstvoeding iets worden dat alleen is weggelegd voor mensen die bekend zijn met kwantum fysica en andere science fiction-achtige wetenschap.
Voor mij als lactatiekundig detective is die kennis van normaal de basis, maar ook voor andere zorgverleners en voor de ouders die hun kind borstvoeding geven. Niet iedereen heeft de van-voor-tot-achter en van-achter-tot-voor, die op zijn kop - binnenstebuiten - achterstevoren  kennis nodig van een lactatiekundige detective, maar een gedegen basiskennis van hoe borstvoeding in normale omstandigheden werkt is voor iedereen die met borstvoeding te maken heeft, krijgt of kan krijgen, van belang. En die kennis is gelukkig vrij eenvoudig te verkrijgen en te begrijpen, het is niet meer dan basis-biologie die op een groep 6 niveau kan worden uitgelegd. Iedereen die zich die basiskennis heeft eigengemaakt zal snel zien wanneer er omstandigheden zijn die het patroon veranderen en problemen kunnen opleveren. Dat is het moment om de Special Agent in te roepen. Scully en Dunham zijn al bezet, maar ik ben beschikbaar.
Eurolac Flits! met label gewoon, normaal, en met titel buitengewoon. Deze links leiden naar een lijst met blogs met dit label, klik op de plaatjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.

Trots

Foto: Kristen Stewart als trotse nieuwe vampier Bella Cullen in The Twilight Saga: Breaking Dawn - Part 2:  "After 18 years of being utterly ordinary, I finally found that I could shine."
Inspiratie: Twittergesprek: @MetaKierkels: Krijg complimentjes omdat ik met 4 kids, dynamische baan en evenzo drukke echtgenoot na 8 mnd nog steeds #borstvoeding geef. #trots | : Toch blijft t gek dat we trots zijn op iets waarvoor we geschapen zijn te doen. #borstvoeding #natuurlijk | @bvpuntcom: klopt, maar gezien de afwijkende cultuur waarin we verkeren, is trots zijn wel terecht
Lacteren is, ik zei dat al eens eerder, een aangeboren vermogen van vrijwel elke vrouw die in staat is een kind te ontvangen, dragen en baren. Dat kan een lijf gewoon, een vrouwenlijf, net als het gewoon eten kan innemen, verwerken en opnemen; zoals het kan werken, lopen, dansen. Die borsten en hormoon afscheidende organen doen dat gewoon, zoals al die organen en hormonen in een vrouwenlijf hun ding doen. Goed, ik geef toe, niet altijd vlekkeloos, maar toch. Niets om trots op te zijn, toch, zo’n lijf dat gewoon doet waar het voor gemaakt is. Toch? Of toch?
Aangeboren vermogen, maar een aangeleerde vaardigheid. Lacteren doet je lijf vanzelf, maar borstvoeding geven dat moet je leren. En dat kan nog eens heel andere koek zijn. Mensen leren het beste door afkijken en nadoen. Langdurige en intensieve blootstelling aan de kunst die je leren wil vergroot de kansen op succes. Het is net als leren praten. Kinderen die opgroeien in een omgeving waar ze geen of weinig gesproken taal horen, leren maar moeilijk of helemaal niet spreken. Als dat zo is omdat ze doof zijn, is dat een aangeboren of verkregen fout in het ontwerp. Dat kan worden opgevangen door hoorapparaten en door een andere manier van communiceren aan te bieden. Als het komt omdat er geen mensen in de omgeving zijn of de mensen in de omgeving spreken niet, dan kan het aangeboren vermogen zich niet ontwikkelen tot een aangeleerde vaardigheid. Als Tarzan werkelijk door apen zou zijn grootgebracht kon hij niet eens ‘’Me Tarzan, you Jane’’* zeggen, maar alleen op apen-manier communiceren.
Vrouwen die als kind en opgroeiend meisje leven in een omgeving waar baby’s vrijwel onzichtbaar zijn, laat staan dat er ergens een moeder en baby in een borstvoeding situatie te zien zijn, worden dus niet blootgesteld aan het gedrag dat zij moeten leren. Het enige voorbeeld dat zij hebben is dat van hier en daar een fles die in een baby wordt gestopt. Zij hebben hetzelfde probleem als de in gevangenschap geboren en opgegroeide gorillamoeder in de dierentuin. Die heeft ook geen idee wat ze met dat wurm aan moet en sleept het als een lappenpop achter zich aan. Dit probleem werd pas opgelost toen in enkele dierentuinen borstvoedende moeders werden uitgenodigd om voor de apenkooi hun kinderen te komen voeden.
Om de problemen nog groter te maken, is onze maatschappij zo ingericht dat het moeders vrijwel onmogelijk wordt gemaakt om ruimschoots tijd met hun kinderen door te brengen en zijn er allerlei onzinnige regels bedacht waaraan kinderen en moeders moeten voldoen op het punt van slapen, eten, huilen en zichzelf vermaken. En over voeden, vooral over voeden. Dat moet op zeer speciale manieren, plaatsen en tijden. Er zijn meer regels voor dan voor het behalen van een vermelding in het Guinness Book of Records. En als je daarin terecht komt ben je trots. Dus, ja, ik neem aan dat je er onder die omstandigheden ook terecht trots op kan zijn als het je als vrouw in onze maatschappij in slaagt om langer dan een paar weken borstvoeding te geven. Daar mag je met recht trots op zijn en het is een felicitatie waard.
Maar ook de moeders die wel probeerden, maar niet tegen de regels en omstandigheden op konden, mogen trots zijn. Zij hebben gedaan wat in hun macht lag. Zij waren dapper, want zij deden wat zij moesten, zelfs als dat moeilijk was. Zij werkten hard en probeerden alles wat ze konden bedenken en opbrengen, zolang zij het konden opbrengen. Zij werden dan wel verslagen door de negatieve krachten van de maatschappelijke regels, maar ze gaven zich niet zonder slag of stoot over. Daar mag je gerust trots op zijn.
*) Om eerlijk te zijn, zei hij dit ook niet, noch in de boeken, noch in de films, hij herhaalde enkel losse woorden ‘’me’’, ‘’you’’, ‘’Tarzan’’, ‘’Jane’’, maar het is de vraag of hij zelfs daartoe in staat was na tot volwassenheid te zijn opgegroeid zonder ooit menselijke klanken te hebben gevormd. Baby’s hebben het vermogen alle klanken te maken die mensen over de hele wereld maken, maar omdat hij alleen die klanken gebruikt die in zijn moedertaal worden gesproken, verliest hij het vermogen die andere te vormen. Daarom zijn sommige talen voor sommige mensen zo moeilijk of onmogelijk om correct uit te spreken.

Rumoer

Foto: Angela Bassett als Rosa Louise McCauley Parks in The Rosa Parks Story
Eigenlijk moet ik natuurlijk ook schrijven over het rumoer dat het Time magazine heeft veroorzaakt met de coverfoto van deze week. een moeder die staand borstvoeding geeft aan haar peuter die op een stoel staat. Beiden kijken de toeschouwers recht aan. ‘Wie doet me wat’’ lijken ze te zeggen. Die foto is al door diverse mensen geanalyseerd, net als de reacties erop, zowel de positieve als de negatieve. Wat ook het doel of de verwachting was van de redactie, de coverfoto heeft zeker voor gespreksstof voor duizenden, wellicht tientallen duizenden, mensen gezorgd. Daar ga ik mijn gedachtenspinsels niet nog eens aan toevoegen.
Ik wil het eens hebben over wat de houding van moeder en kind op deze foto mij zegt. De fysieke houding en de attitude. De fysieke houding geeft aan dat borstvoeding geven geen vaststaand ritueel-achtig gebeuren is, gebonden aan vaste plaatsen en handelingen. Het gaat gewoon tussendoor, daar waar je op dat moment als moeder en kind bent. Borstvoeding als een normaal onderdeel van het dagelijks leven van een vrouw die moeder is. Niks bijzonders of bombastisch, maar ook niets stiekems of afkeurenswaardigs in gemengd gezelschap.
De attitude van moeder op de bejubelde en verguisde foto laat wat mij betreft een zelfbewuste vrouw zien die weet wat ze wil en daarnaar handelt. Het bloot dat de moeder laat zien is functioneel en er wordt niet de aandacht op gericht, net zo min als op het blote stukje voet tussen de zoom van haar broek en haar schoen. Maar vooral de blik die ze de kijker toewerpt fascineert me. Niet wegkijkend, bescheiden, zichzelf bedekkend, maar open en extravert en de kijker uitdagend er iets op tegen te hebben. ‘’Ik ben wie ik ben en ik doe wat ik doe en wie ben jij om daar iets op aan te merken te hebben,’’ lijkt ze me te zeggen, volkomen comfortabel in het uitvoeren van de meest belangrijke taak die een mens kan uitvoeren: het bouwen aan een mens. Ook deze attitude, deze blik van de moeder, maakt borstvoeding geven aan een klein kind of een groot kind iets doodnormaals. Ze staart niet naar haar kind, gedraagt zich niet alsof voeden een sacrament is. Voeden hoort er gewoon bij als je moeder bent, waar je bent en wat je verder ook bezig bent. ‘’En,’’ lijkt die rechte blik me ook te zeggen, ‘’als het je niet zint, dan kijk je gewoon niet. Of je trekt een doek over je hoofd. Of je gaat weg.’’
Mensenrechten worden niet verkregen door je te verstoppen, je aan te passen en je te voegen. Mensenrechten worden verkregen door ze te nemen, door te zijn wie je bent, waar je bent. Zoals Rosa Parks, de zwarte vrouw die door op een witte plaats in de bus te gaan  zitten op stond voor haar recht om als gewoon mens behandeld te worden.

Buitengewoon

Foto: Sean Connery als Allan Quatermain in The League of Extraordinary Gentlemen<waarin een bijeengeraapte groep zeer buitengewone figuren doen alsof het heel gewoon is wat zij doen.
De meest gerapporteerde problemen met borstvoeding, naast de vrees te weinig melk te hebben –wat soms terecht is en heel vaak niet- zijn pijn bij het voeden en onrust bij de baby – huilen na de voeding, onrustig drinken, aanhappen en loslaten. Over te weinig melk heb ik het al eerder gehad, net als over pijn bij het voeden. In de begindagen van borstvoeding als wetenschap zeiden we categorisch dat pijn bij het voeden altijd het gevolg was van verkeerd aanleggen. Vaak is dat ook zo, maar het kan ook allerlei andere oorzaken hebben, zoals een spruw* infectie of een variatie op de normale anatomie van de mond van het kind**. Met een goede diagnose zijn die problemen over het algemeen op te lossen. Problemen door orale anatomische variaties zouden niet eens zo erg hoeven worden als elk kind standaard zou worden nagekeken op dit soort dingen tijdens de eerste levensdag. Bij kinderen die geboren worden in gezinnen of families waarvan bekend is dat er meerdere personen met dit soort variaties zijn, zou extra oplettendheid op zijn plaats zijn.
Onrustig drinkgedrag en huilen na de voeding lijken lastiger te voorkomen en op te lossen. Wat moet je met zo’n wriemelende, boksende, draaiende baby die aan- en afhapt, de tepel niet lijkt te vinden terwijl hij er tegenaan ligt, of die na een half uur drinken nog onrustig en ontevreden lijkt? Begin met het uitsluiten van factoren zoals spruw en orale anatomische variaties. Let op: niet elke witte tong betekent spruw; laat er naar kijken door iemand met ervaren ogen en verstand van zaken. Een belangrijke, maar vaak over het hoofd geziene oorzaak voor onrust, moeilijk drinken en huilen***, is de manier waarop een kind geboren is. Bij een langdurige uitdrijving, klem zitten in het baringskanaal, een stortbevalling of een kunstverlossing (vacuüm, tang, keizersnede) kan er in het kaak-hals-schoudergebied een verdraaiing of verschuiving zijn geforceerd. Dit geeft pijn en kan ervoor zorgen dat een kind niet in een bepaalde houding kan liggen of zijn mond goed opendoen en drinkbewegingen maken. Door allerlei oorzaken (zoals meer ingrijpen tijdens de baring) is er een toename te zien van dit soort problemen. Als dat soort zaken allemaal is uitgesloten gaan we naar het aanleggen zelf kijken (daar kunnen we trouwens ook mee beginnen, voor naar ingewikkelder dingen te zoeken die er mogelijk niet eens zijn). Op basis van mijn decennia lange ervaring en voortschrijdende inzichten kom ik steeds meer tot de conclusie dat we het, met alle nadruk op goed aanleggen, eigenlijk voor flink wat moeders en kinderen moeilijker hebben gemaakt. Zo veel regeltjes waaraan ze zich te houden hebben. Dat kan nooit de bedoeling zijn geweest voor een normale lichaamsfunctie. Ooit een gorillamama in de weer gezien met voedingskussens, voetenbankjes en instructiebladen? Er moet een betere manier zijn. En die is er ook: de neem-er-je-gemak-van-methode. De houding waarin de eerste voeding bij zoveel moeders en baby’s zo goed ging in dat eerste uur na de geboorte: moeder achterover (liefst niet helemaal plat op de rug, dat is niet echt comfortabel), baby op zijn buik bovenop moeder. Moeder heeft geen kussens en ondersteuninkjes nodig en de baby heeft de controle over wat hij doet. In deze houding namelijk, instinctief voeden of Biological Nurturing**** genoemd, werken de reflexen en instincten van de baby optimaal, kan hij niet wegzakken en kan hij zelf bepalen wat, waar en hoeveel. En dan blijkt dat gemaai met die armpjes en dat heen en weer en op en neer gedoe met het hoofdje gewoon nut te hebben: het helpt de baby met het vinden van de borst en het aanhappen, waar het bij de meer klassieke houdingen de baby daarbij juist hindert. Als kindjes op deze manier aan de borst drinken oefenen en perfectioneren, wordt in de vele maanden daarna het aanleggen en doordrinken een stuk makkelijker voor moeder en kind, ook in andere houdingen.
Dan blijven er nog de onrust na de voeding, het spugen en huilen over, waar we vaak geen raad mee weten. Voor een deel zal dit zeker te maken hebben met de onrijpheid van het spijsverteringsysteem. Maar het heeft zeker ook te maken met verwachtingen over baby gedrag. en dat brengt ons weer bij gewoon. Een baby verwacht***** na zijn geboorte een nagenoeg constante toevoer van kleine hoeveelheden melk afgewisseld met veelvuldige korte slaapjes. Wij verwachten een baby die met redelijke tussenpozen een zekere hoeveelheid melk drinkt en tussendoor slaapt. Veel baby’s leren in vrij korte tijd aan die verwachting te voldoen, anderen proberen het, maar krijgen dan problemen met een volle maag en de spijsvertering. Weer anderen weigeren van het begin af aan zich aan te passen. Zij weten wat ze nodig hebben en zorgen dat ze dat krijgen.
*) Eurolac Flitsen met het label spruw
**) Eurolac Flitsen met het label tongriem, lipriempje
***) Eurolac Flitsen met het label huilen
****) Eurolac Flitsen met het label Biological Nurturing
*****) Eurolac Flitsen met het label verwachtingen

Voorwaarden

Foto: Brent Spiner als Lt. Commander Data  in
In Theory (S4E25 van Star Trek: The Next Generation) waar de humanoide probeert normaal menselijk gedrag waarvoor hij niet geprogrammeerd is te oefenen. Met Michele Scarabelli als Lt. Jenna D'Sora.
Een vraag die ik vaak naar mijn hoofd geslingerd krijg als ik weer eens te keer ben gegaan over de gewoonheid en normaalheid van borstvoeding is waarom er dan toch zoveel vrouwen zijn die het niet voor elkaar krijgen om gewoon borstvoeding te geven. Want iets dat net zo gewoon is als ademen zou toch niet zoveel problemen moeten geven. En daar hebben de vraagstellers ook gewoon gelijk in. Het zou niet moeten, het zou niet hoeven en toch is het zo. Zijn vrouwen zo gedegenereerd dat ze een simpele lichamelijke functie niet meer kunnen uitvoeren zonder pijn en ellende? Nee, natuurlijk niet, zo snel gaat de evolutie niet. Het is meer dat we als samenleving niet meer weten hoe het werkt met borstvoeding en baby’s in het algemeen. We weten zelfs niet zo goed hoe ons eigen lijf werkt, laat staan dat van een baby. Vroeger wisten we dat ook niet bewust, maar toen hadden we nog instincten die ons vertelden wat goed was. Ging dat altijd perfect? Nee, natuurlijk niet, maar vaak toch wel of op zijn minst goed genoeg. Hebben we die instincten nu niet meer? Wel degelijk, alleen luisteren we er niet meer naar. We denken dat instincten primitief, dierlijk en onbetrouwbaar zijn. We denken dat wij dat als moderne mensen beter kunnen bedenken.  En dus komen we met allerlei regeltjes, protocollen en voorschriften om de meest normale en natuurlijke zaken te regelen. Daar gaan we dan ook direct de fout mee in. Net als bij alle lichamelijke processen waar je ingrijpt zonder rekening te houden met het normale functioneren stijgt de kans op problemen. Onder normale omstandigheden –een gezonde op tijd geboren baby en een gezonde moeder- is het voldoende om moeder en kind direct na de geboorte huid-aan-huid bij elkaar te houden, veilig tegen vallen en vrij van verstoringen, om de borstvoeding goed van start te laten gaan. Dicht bij elkaar blijven daarna in houdingen die de baby handig toegang geven tot de borst zorgen voor het verstevigen van de basis voor een borstvoedingperiode met geen of weinig obstakels. Zo simpel, zo gewoon. De beste begeleiding is die die de moeder en haar kind niet in de weg zitten: zorgen voor goede omstandigheden (voorwaardenscheppend werken) in een rustige en veilige omgeving. En na die eerste dagen blijven moeder en kind nog een hele tijd zo veel mogelijk zo dicht mogelijk bij elkaar. Een draagdoek maakt dat makkelijker, omdat moeder zo haar handen vrij heeft voor andere dingen. Je kind de hele tijd bij je hebben kost namelijk helemaal niet meer tijd of moeite. Terwijl het kind zijn ding doet in die draagdoek, dicht tegen mama, kijkend, etend of slapend, doet moeder ook gewoon haar ding. Het spaart eigenlijk tijd, omdat er door de kwantiteit van het samenzijn geen extra kwaliteitstijd hoeft te worden toegevoegd. Zo wordt na de eerste kennismakingstijd en oefenperiode moederschap en borstvoeding geven zo gewoon dat je het er gewoon even bij doet. Moeders en kinderen zijn namelijk als het ware geprogrammeerd om zo samen te leven en elk hun ding te doen.
Natuurlijk zijn niet alle kinderen op tijd en gezond geboren kinderen en niet alle omstandigheden zijn ideaal en niet alle moeders zijn in top conditie of zelfs maar redelijk gezond. In al die situaties is borstvoeding nog steeds normaal en gewoon en over het algemeen ook goed mogelijk. Er is dan wel meer planning nodig en er kan meer fout gaan. Daarover later meer.
Over de basis voor gewone borstvoeding:
Van Veldhuizen-Staas, CGA: Borstvoeding Basis
Van Veldhuizen-Staas, CGA: Voeding en groei

Gewoon

Foto: Kristen Stewart als Snow White in Snow White and the Huntsman, de actiefilm-versie van het sprookje Sneeuwwitje waar ze, liever dan te wachten op een prins die haar redt zelf een leger aanvoert om de Boze Koningin te verslaan. In de bioscoop juni 2012.
Ik ben een mens met meerdere kanten. Voor ontspanning heb ik een trek naar het buitengewone, het bovennatuurlijke en absurde. Mythen, sagen, legenden, vampiers, weerwolven: kom maar op, ik krijg er niet genoeg van en lust er wel pap van. In het dagelijks leven lijk ik meer op mijn Grootmoe: doe nou maar gewoon, meisje, dan doe je al gek genoeg. Ik word dus acuut recalcitrant als ik reclamekreten hoor met superlatieven erin. Als je zo hard moet schreeuwen om je gelijk te krijgen, denk ik dan, dan zal dat geweldige wel meevallen. Kwaliteit is zijn eigen reclame, zou je kunnen zeggen, wat goed is behoeft geen ophemeling. De reclamemakers in dienst van de kunstvoeding industrie maken daarvan zeer handig gebruik. Zij hemelen niet zichzelf op, maar dat wat zij willen vervangen. Het zure is dat zij hiertoe door de WHO en wetgeving worden aangezet. Het is namelijk verplicht voor kunstvoeding fabrikanten om op al hun verpakkingen en uitingen te vermelden dat borstvoeding de beste voeding voor zuigelingen is. De bedoeling daarvan was natuurlijk om kunstvoeding minder aantrekkelijk te maken, maar het lijkt een averechts effect te hebben. De reclame-uitingen voor kunstvoeding benadrukken de superioriteit van borstvoeding en maken zo van borstvoeding een sprookjesachtig ideaal. En sprookjes en fantasy zijn dan wel leuk om te lezen en naar te kijken, iedereen weet dat je zo’n ‘’en ze leefden nog lang en gelukkig’’ nooit in het echt zult bereiken. En wat is het dan makkelijk als er een aardige aanbieder is van een redelijk alternatief. Niet Het Allerbeste Ooit, maar goed genoeg. Niet de Prins in Gouden Harnas en op Het Witte Paard, maar gewoon Jan van verderop in de straat. De fabrikant en zijn marketing team wrijven zich in de handen en tellen hun winsten. Die winsten zijn financieel, maar ook in goodwill te rekenen. Want zeg nu zelf: hoe kan een fabrikant die hardop zegt dat zijn concurrent eigenlijk beter is, nu niet het beste met jou en je kind voor hebben.
Maar wat nu als we gewoon met zijn allen weigeren om naar die verkooppraatjes te luisteren. Wat als we gewone dingen weer gewoon gaan noemen? Winstbejag geen weldoenerij meer noemen en borstvoeding niet meer Heel Speciaal en Extreem Bijzonder noemen. Want uiteindelijk is borstvoeding gewoon. Zeg het maar eens hardop: ‘’Borstvoeding is gewoon.’’ Proef eens hoe die woorden als vanzelf door je mond rollen. Alsof het zo bedoeld is.
O.
Ja.
Gewoon zo bedoeld. Borstvoeding is gewoon de gewone voeding die gewoon gemaakt is voor gewone baby’s en jonge kinderen. Niet Het Beste, maar gewoon, de standaard, de norm, de bedoeling. En als we dat allemaal gewoon zo zeggen, waar blijft die reclame dan? Wat moeten die fabrikanten en hun reclame mensen dan verzinnen? Toegeven dat ze minder zijn? Dat is wel erge antireclame. Claimen dat ze beter zijn? Dat is wel erg hoog gegrepen en haalt de normen van de reclamecode commissie niet. Want onderling kunnen ze dan wel bakkeleien wie de beste is, of de mooiste, of de machtigste, maar geen van allen halen halen ze bij benadering de gewone norm van de gewone zuigelingenvoeding. Uiteindelijk is Sneeuwwitje gewoon het meisje dat bedoeld is om Koningin te worden, daarvoor heeft ze geen pratende spiegels, vergiftigde appels of andere toverkunsten nodig. Een behulpzame jager komt altijd van pas, want ook gewone mensen hebben graag een vriend om mee door het gewone leven te gaan en gewone dingen te doen. Borstvoeding is dus niet, zoals van de week weer in het nieuws kwam, ‘’nog steeds het beste’’, maar borstvoeding is nog steeds de norm, de gewone voeding. Er is nog steeds niets gevonden wat gewoner is.

Perspectief

Veel-weinig; kort-lang; vroeg-laat; groot-klein; mooi-lelijk. Tegenstellingen geven maat aan de wereld. Tegenstellingen kunnen alleen bij elkaars gratie bestaan en zijn over het algemeen niet alleen de uiteinden van een lijn, maar de hele lijn. In het land der blinden is Eenoog koning, in het land der zienden is hij de gehandicapte. Alles heeft een relatieve waarde ten opzichte van iets anders. Hoe die waarde uitvalt ligt aan het perspectief. Op deze eerste dag van de week, eerste dag van de maand en eerste dag van het jaar vraag ik de aandacht van de lezer voor perspectief of twee verschillende vlakken: dit blog en borstvoeding.

Pratend over borstvoeding vallen de tegenstellingen en perspectief verschuivingen al snel op. Krijgt de kleine kort of lang borstvoeding? Vinden omstanders het goed of fout? Is je kind groot of klein? Drinkt een kind aan de borst veel of weinig? En welke van de keuzes is het beste? Ik neem als voorbeeld ‘’langvoeden’’. Dit is een term die in Westerse samenlevingen wordt gebruikt om aan te geven dat een moeder langer borstvoeding geeft dan in de mainstream van die samenleving gebruikelijk is. Zeg maar alles wat langer is dan een paar maanden. Het bereiken van de mijlpaal van een jaar lang borstvoeding wordt gevierd met een ceremoniele bijzetting in de Wall of fame der langvoeders. Vanuit het perspectief van een cultuur waar de gemiddelde duur van de borstvoeding periode ruim boven de twee jaar ligt is een jaar natuuurlijk nog maar net aan de gang. Niet het aantal dagen dat werd afgestreept op de kalender bepaalt de definitie van lang, maar wel het perspectief, het vergelijkingspunt. Drinkt een kind dat elke anderhalf tot twee uur aan de borst gaat veel of weinig keren? Het perspectief bepaalt: bekeken vanuit een gewoonte om elke drie tot vier te voeden lijkt het veel, vanuit de gewoonte om een paar keer per uur te voeden weinig. Verandering van perspectief kan erg boeiend zijn en een heel nieuw uitzicht en inzicht geven. Dan kan ineens blijken dat het omgekeerde van een perspectief (waarbij een brede start zich vernauwt tot een enkel punt) een uitwaaierende regenboog van mogelijkheden is, zoals ongekleurd licht door een prisma uitwaaiert tot een regenboog aan kleuren.

Het Eurolac! blog is in de loop van haar bestaan al diverse keren veranderd wat betreft inhoud en stijl van de stukjes, wat betreft de omringende informatie, maar nog weinig van uiterlijk. Maandag 1 januari leek me nu eens een mooi moment om daar rigoreus verandering in aan te brengen. Deze nieuwe stijl doet veel meer met de afbeeldingen die steeds meer worden gebruikt bij de stukjes. Het leek zo’n verspilling ze niet meer te gebruiken en tonen. De lezer kan de layout naar eigen voorkeur aanpassen en in de ‘Flipcard’ weergave kan ook nog worden gesorteerd op chronologie, label of auteur. Op auteur valt overigens weinig te sorteren, want dat is er maar één. Die auteur is wel erg benieuwd wat de lezer van het nieuwe format vindt en krijgt graag feedback (niet via de knop rechtsonder in de pagina, die is bedoeld voor technische problemen en wordt naar google verzonden). Feedback kan als opmerking bij een artikel, via een mailtje aan het info-eurolac adres of via de sociale media. Vind je dit blog mooi of lelijk? Wil je dit nieuwe of liever het oude? Laat het weten, toon jouw perspectief.

Mark Sloan: Delayed cord clamping: Settling the debate<http://marksloanmd.wordpress.com/2011/12/16/delayed-cord-clamping-settling-the-debate/>, December 16, 2011 • 2:07 pm

Goed – beter – best

Foto: Mijn Grootmoe Anna Vink  met haar verloofde Carel Staas.
Al die misantropische bloggers en columnisten die hardnekkig blijven schrijven, zeggen, roepen dat borstvoeding helemaal niet het beste is hebben eigenlijk volkomen gelijk. Borstvoeding is niet het beste, borstvoeding is gewoon wat het moet zijn. Borstvoeding is voedsel, bescherming, koestering en basisschool voor intermenselijke relaties voor elk pasgeboren kind, baby, dreumes, peuter. Kinderen die borstvoeding krijgen zijn in geen enkel opzicht beter dan andere kinderen: ze zijn precies wat ze zijn moeten of worden wat ze in zich hebben. Kinderen die geen borstvoeding krijgen, moeten het maar zien te rooien met een imitatievoeding zonder bescherming en zonder hormonale ondersteuning bij moeder en kind voor de koestering en basisschool intermenselijke relaties.de meeste komen er ook wel, hoor, en over het algemeen ook best redelijk gezond. Maar de risico’s om met problemen groot te worden of te groot te worden (te groot als in overgewicht) of om net niet zo slim te zijn als je had kunnen zijn is een stuk groter wanneer je je leven niet met borstvoeding begint. De keuze voor zuigelingenvoeding is er dus niet zo zeer één van goed-beter-best, maar van goed-minder-minst. ‘’Doe maar gewoon dan doe je al gek genoeg,’’ zei mijn Grootmoe graag. Je hoeft niet beter of best te zijn, gewoon is goed genoeg.
Wetenschappelijke onderzoekers hebben die link nog niet gelegd en blijven roepen dat de uitkomsten bij wel borstvoeding zoveel beter zijn dan bij geen borstvoeding. Mooi dat ze het onderzoeken, maar het zou zo fijn zijn als ze de uitkomsten in realistische taal zouden weergeven. Het zou de boodschap zoveel sterker maken. Twee recente voorbeelden. Milnes (2011): ‘’Borstvoeding duur gelinkt aan minder voorkomen kruisbeet’’ is een minder sterke boodschap dan: ‘’Kortere borstvoedingduur verhoogt de kans op het ontwikkelen van een kruisbeet’’. Quigley et al (2012) stelt in de titel van het onderzoek dat kinderen die borstvoeding kregen een betere cognitieve ontwikkeling doormaken. Welbeschouwd bedoelt hij natuurlijk dat kinderen die geen borstvoeding krijgen een minder goede cognitieve ontwikkeling doormaken. Borstvoeding is geen bonus, geen extraatje bovenop de norm, borstvoeding is gewoon dat wat de bedoeling was. Gewoon, goed genoeg.
Milnes AR: Breastfeeding Duration may be Related to Lower Prevalence for Posterior Crossbite in the Deciduous Dentition. The journal of evidence-based dental practice, 2011, 11(1):67-68
Quigley MA, Hockle C, Carson C, Kelly Y, Renfrew MJ, Sacker A: Breastfeeding is Associated with Improved Child Cognitive Development: A Population-Based Cohort Study. The Journal of pediatrics, 2012, 160(1):25-32