Foto: Harry Lloyd als de verbitterde prins Viserys Targaryen die zijn zus Daenerys Targaryen (Emilia Clarke) wil gebruiken als middel om zijn troon terug te krijgen in Game of Thrones (2011– )
Af en toe ben ik het gewoon beu, al dat gerespecteer. Vrijwel altijd als iemand iets zegt over de consequenties van keuzes die ouders maken voor hun kinderen, bijvoorbeeld over zuigelingenvoeding, komt er een lawine van mensen die zich aangevallen voelen en beginnen te roepen. De nette uitingen zijn kreten als ‘’ouders moeten elkaars keuzes respecteren’’, ‘’ieder doet het op zijn eigen manier’’, ‘’dat moet iedere ouder toch zelf weten’’, ‘’iedere ouder moet doen wat goed voelt voor henzelf’’. De minder nette gaan via virtuele modder gooien en vals schelden naar het meer ordinaire viswijvengekrijs. Heel opvallend is dat dit vrijwel altijd eenrichtingsverkeer is. De meeste mensen die proberen te vertellen dat sommige keuzes die ouders maken voor hun kinderen het risico op ziekte of verminderd welzijn vergroten, doen dat op voorzichtige, vaak omzichtige, manieren in hun zorg de ouders die die keuzes maken niet te zeer te verontrusten. Maar de bittere pil lijkt niet te vergulden, sterker nog, hij wordt als opzettelijk bitterder dan nodig onthaald.
Feit blijft dat andere mensen wel degelijk worden geacht er wat van te zeggen als ouders hun kinderen kwaad berokkenen. Kindermishandeling en –verwaarlozing zijn meldingsplichtige zaken. Er zijn volop ouders die het een goed idee vinden hun woorden met hun handen kracht bij te zetten. Er zijn ouders zat die er geen been in zien hun kind in de auto achter te laten terwijl ze gaan shoppen. Voor de meeste andere mensen zijn dat duidelijk zaken die niet goed zijn en daar maken zij melding van. Dan geldt niet het argument dat iedere ouder zijn eigen stijl heeft en dat we de opvoedingskeuzes van andere ouders zonder meer moeten respecteren. Het is duidelijk dat de klaarblijkelijke schade aan het kind een bittere waarheid is die moet worden gezegd.
Andere opvoedingskeuzes van ouders zijn minder opvallend risicovol voor kinderen. De meeste mensen zullen het erover eens zijn dat ouders die hun baby alcoholhoudende dranken te drinken geven moeten worden gewaarschuwd. Maar als die ouders hun kinderen ongezond voedsel geven vindt men waarschuwen moeilijker te aanvaarden. Is die alcohol gevaarlijker? Of zijn de risico’s van ongezond voedsel minder ernstig? Er zijn ook lange periodes in de geschiedenis geweest waarin het absoluut geaccepteerd was om aan kinderen bier of wijn te geven of zelfs een in brandewijn gedoopte vod bij wijze van fopspeen. Inmiddels weten we dat dat allemaal heel ongewenste gewoontes waren die voor veel kinderen verstoringen in de groei, de ontwikkeling en de gezondheid hebben veroorzaakt. Ongezond of ongeschikt voedsel voor zuigelingen heeft vergelijkbare risico’s. Een bittere waarheid, die door sommigen absoluut geweigerd wordt te sikken.
Er zijn tijden geweest, en nog niet eens zo lang geleden, dat lijfstraffen een volkomen geaccepteerde en zelfs noodzakelijk geachte opvoedingsmethode waren. Wie niet horen wilde, moest maar voelen en zachte heelmeesters maakten stinkende wonden. Nu is slaan in Nederland bij wet als opvoedingsmiddel verboden, omdat we inmiddels weten en hebben geaccepteerd dat lijfstraffen meer doen dan tijdelijke pijn veroorzaken. Maar kinderen alleen laten, laten huilen, voedsel onthouden, als manier om ze aan ritme en regelmaat te wennen; kinderen separeren op een strafstoeltje als disciplinaire maatregel zijn methodes die nog volop worden toegepast en zelfs door zorgverleners worden geadviseerd. Wij, die vinden dat de slaag toedienende ouders van vroeger tijden eigenlijk geen beste ouders waren, mogen tegen deze moderne uitvoeringen van deze vergelijkbare methodes niets inbrengen. Want we moeten de keuzes en methodes van andere ouders respecteren. Een bittere pil voor de betroffen kinderen – en dan ook nog één die geen genezing of verbetering van gezondheid en welzijn brengt bovendien.
Ik heb besloten te voorkomen dat ik een verbitterd oud wijf word en me niet meer te laten afkatten, beschuldigen en uitjouwen om de waarheid die ik niet niet mag vertellen. Want die voor sommigen bittere waarheden vertel ik niet om ouders te vleien en het aangenaam te maken, maar die vertel ik voor de kinderen. Om hun recht op goede verzorging, geschikte voeding en een goede opvoeding veilig te stellen. Want uiteindelijk gaat het dan toch om respecteren. Niet van de ouders, maar van de rechten van het kind.