Foto: ‘’Three wise women’’ met Ina May Gaskin, Diane Wiessinger en Anna Staas-Vink
Vandaag is het 6 januari, traditioneel de dag dat de aankomst van de drie wijzen of de drie koningen bij de stal in Bethelehem wordt gevierd*. Afgezien van het feit dat zij zich door geld en macht lieten misleiden, een slechte navigatie gebruikten en te laat kwamen, brachten ze ook onzinnige geschenken mee: wierook, goud en mirre. Statussymbolen die voor een jong gezin van geen enkel nut zijn. In december dwaalde een aardige spreuk over Facebook rond (zie foto) rond het thema: wat nu als het eens drie wijze vrouwen zouden zijn geweest. Iemand merkte op dat ‘drie wijze vrouwen’’ op zich al aannemelijker klonk dan ‘’drie wijze mannen’’, maar dat terzijde. Waar het om gaat is dat de vrouwen, meest uit vroedvrouwelijke en aanverwante kringen, die deze spreuk de wereld in hielpen, ervan uitgingen dat drie vrouwen ervoor zouden hebben gezorgd dat ze wisten waar ze moesten zijn en de weg zouden vragen, zodat ze op tijd zouden komen om te helpen bij de baring, de stal uit te mesten en voor een maaltijd te zorgen, dat ze zinnige geschenken mee zouden nemen voor het jonge gezin. En dat dat een beter uitzicht op vrede op aarde zou hebben geboden dan de versie met de koningen. Daarom vandaag op Driekoningen mijn Drie Wijze Vrouwen.
Vandaag is het 6 januari, traditioneel de dag dat de aankomst van de drie wijzen of de drie koningen bij de stal in Bethelehem wordt gevierd*. Afgezien van het feit dat zij zich door geld en macht lieten misleiden, een slechte navigatie gebruikten en te laat kwamen, brachten ze ook onzinnige geschenken mee: wierook, goud en mirre. Statussymbolen die voor een jong gezin van geen enkel nut zijn. In december dwaalde een aardige spreuk over Facebook rond (zie foto) rond het thema: wat nu als het eens drie wijze vrouwen zouden zijn geweest. Iemand merkte op dat ‘drie wijze vrouwen’’ op zich al aannemelijker klonk dan ‘’drie wijze mannen’’, maar dat terzijde. Waar het om gaat is dat de vrouwen, meest uit vroedvrouwelijke en aanverwante kringen, die deze spreuk de wereld in hielpen, ervan uitgingen dat drie vrouwen ervoor zouden hebben gezorgd dat ze wisten waar ze moesten zijn en de weg zouden vragen, zodat ze op tijd zouden komen om te helpen bij de baring, de stal uit te mesten en voor een maaltijd te zorgen, dat ze zinnige geschenken mee zouden nemen voor het jonge gezin. En dat dat een beter uitzicht op vrede op aarde zou hebben geboden dan de versie met de koningen. Daarom vandaag op Driekoningen mijn Drie Wijze Vrouwen.
Toen ik voor het eerst zwanger was in de vroege jaren ’80 van de vorige eeuw, maakte ik voor het eerst kennis met het werk van Ina May Gaskin. Zwangerschap en baring als een normaal onderdeel van het vrouwenleven. De vrouw als sterk mens die dat gewoon zelf kan. De eerste, voor zover ik wist, die voorstelde dat niet alleen het maken van een kind, maar ook het baren een rijke, volledig bewust beleefde en genoten ervaring kan zijn. Uiteraard was ze een kind uit de flowe-powertijd en dat zette haar natuurlijk voor altijd stevig in het alternatieve circuit. En daar zit ze nog steeds. Haar aanhang groeit, er zijn grootse processen in gang gezet, maar mainstream werkt feitelijk nog hetzelfde als 30 jaar geleden. In de USA sterker dan hier, maar met de tendens naar meer ziekenhuis bevallingen, minder autonome baringen en meer medicalisatie, is voor het gros van de barende vrouwen nog steeds ‘’een hele bevalling’’ om een kind te baren. Maar Ina May blijft sterk in haar boodschap en ze wordt gehoord en elke dag komt het ideaal een stapje dichterbij. De Augiusstal die zij aantrof wordt beetje bij beetje uitgemest.
Dit is een heel ander soort vrouw, die evengoed uitgaat van de normaalheid van de vrouwelijke zaken als zwangerschap, baring en borstvoeding. Diane’s wijsheid zit in het terugbrengen van de norm in normaal. Haar achternaam wordt in sommige kringen als werkwoord gebruikt: wiesseringizen. Dat wil zoveel zeggen als het gebruiken van taal rondom (onderzoek naar) borstvoeding met borstvoeding als norm. Haar belangrijkste artikel is waarschijnlijk de editorial ‘’Mind your language’’ (Let op je woorden, zie de link onder haar naam). Voor mij en velen in mijn werkveld een eye-opener en een aha!-Erlebnis. Niet borstvoeding heeft voordelen, maar geen-borstvoeding heeft nadelen. Borstvoeding als de norm, borstvoeding als normaal, het uitgangspunt, de nulwaarde. Vanaf dat artikel heb ik eraan gewerkt me deze manier van formuleren eigen te maken als het gaat om borstvoeding en ander fysiologisch, biologisch en evolutionair normaal gedrag bij zwangerschap, baring, kinderverzorging en opvoeding. Dat was een wijze vrouw die op tijd kwam met een zinnig geschenk van blijvende waarde.
Anna Staas-Vink heeft geen website en is maar in heel kleine kring bekend. Het is ‘’mijn wijze Grootmoe’’ die hier en daar in mijn schrijfsels opduikt. Grootmoe, de moeder van mijn vader, woonde dicht bij ons in de buurt en hielp mee in het gezin van vijf kinderen waarvan vader en moeder samen een tweemansschool draaiden. Toen mijn moeder overleed, vijf kinderen tussen zes en zestien jaar achterlatend met een vader die maanden lang lichamelijk en geestelijk moest revalideren, woonde ze een lange tijd bij ons in huis. Geboren in de negentiende eeuwse jaren ‘90, twee wereldoorlogen meegemaakt en de recessie van de jaren dertig, de opkomst van auto’s, vliegtuigen, radio, telefoon en televisie, begon ze in de late herfst van haar leven gewoon opnieuw met zorgen en opvoeden.
Haar wijsheid was geworteld in Victoriaanse nuchterheid, zonder illusies over de goedheid en eerlijkheid van het leven. Religie was een vanzelfsprekendheid, maar niet iets waar je verder in de dagelijkse praktijk veel aan had als vrouw in het arbeiders milieu. Feminisme, dat waren de suffragettes: gegoede dames die een ander soort liefdadigheid zochten. Zelf zag ze meer heil in gewoon je eigen ding doen, hard leren en hard werken en het beste makend van dat waarmee je in het leven werd gezet. Anna Staas-Vink, een gewone arbeidersvrouw, van het type ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’ en van ‘liever-koekjes worden niet gebakken’. Niks bijzonders op het eerste gezicht, maar zij leerde me zorgen, zelfstandig nadenken en, niet het minst belangrijk, koken.
*) Zie ook: Eurolac Flits! 6 januari 2012: Drie wijze mannen
