Foto: Colin Morgan (L) en Bradley James (R) als respectievelijk een jonge Merlin en Arthur in Merlin, een interpretatie van de Arthur legendes, waarin nu-nog-Prins Arthur met hulp van zijn magiër-in-het-geheim Merlin zijn land moet beschermen tegen alle mogelijke aanvallers.
Ik blijf me telkens weer verbazen over hoe prachtig organismen zijn ontworpen en functioneren. In de loop van miljoenen generaties veranderen organismen zo dat ze optimaal functioneren binnen de loop van hun eigen ontwikkeling. Een tot megalomane proporties uitgegroeide U-Vraagt-Wij-Draaien-show die de oneindige diversiteit van species mogelijk maakt, uitbreidt en onderhoudt. Fascinerende stof. Neem nu de bescherming tegen boosdoeners die elk levend organisme heeft. Sommige beschermen zich door onaantrekkelijk of afschuwwekkend te zijn, andere bouwen een ondoordringbaar harnas; sommige gaan uit van het principe aanval is de beste verdediging en zijn giftig, andere eten de aanvallers gewoon op. Zoogdieren hebben allemaal dubbele en driedubbele systemen van bescherming en afweer. De bescherming tegen roofdieren en de elementen is overduidelijk, maar de bescherming tegen micro-organismen is hoewel voor het oog weinig zichtbaar, veel ingenieuzer. Eerst is er de linie van slotgrachten, hoge muren en valhekken om potentiele binnendringers af te schrikken. Dan zijn er de geharnaste ridders tussen de kantelen en achter de schietgaten om indringers die toch een poging wagen aan het mes of een speer te rijgen. Voor de doorzetters onder de indringers staat er een hele rits verrassingen te wachten, zoals vaten kokende olie, vallen en strikken en geheime wapens. De geheime wapens in het lichaam van een zoogdier, bijvoorbeeld de mens, zijn ingenieus van ontwerp, uitvoering en functie. Een grote verscheidenheid aan speurders, vangers en onschadelijk makers in alle soorten, kleuren en maten werken ieder voor zich en met elkaar aan meerdere taken. Ze macgyveren hier en daar een extra functie en ze slaan al hun ervaringen op in een archief voor latere referentie. De geheime wapens worden gemaakt door een team van magiërs die hun werkkamers in verschillende delen van het kasteel hebben. Bij jonge zoogdieren, ook bij mensenbaby’s, is een van die kamers de thymus (zwezerik), een orgaan achter het borstbeen. Bij volwassenen is de thymus verschrompeld, maar bij baby’s en jonge kinderen is het een heel belangrijk orgaan binnen de verdedigingslinie tegen ziekmakende indringers. De thymus zorgt voor speciale lymfocyten en reguleert hun werking, en produceert hormonen die het afweersysteem helpen opbouwen. Kinderen zonder thymus (in aanleg of door verwijdering) hebben een slechte algemene gezondheid, groeien slecht, hebben veel meer last van infecties en vertonen weinig infectie afwerende activiteiten in daarvoor bestemde organen. Niemand die bij zijn goede verstand is, zou het in zijn hoofd halen om zonder een heel goede reden (bijvoorbeeld als er een orgaan transplantaat nodig is dat niet mag worden afgestoten) de thymus bij een baby te verwijderen. Niemand? Nee, niet eruit snijden, maar heel veel mensen zorgen er wel voor dat bij heel veel baby’s de thymus een kwijnend bestaan leidt. Onderzoek, onder ander door Moore et al (2009), toont aan dat bij kinderen die weinig of geen exclusieve borstvoeding krijgen de thymus beduidend kleiner is. Borstvoeding is veel meer dan voeding, het beschermt een kind tegen allerlei aanvallen van buitenaf. En het zorgt ervoor dat het lichaam van het kind zelf ook in staat wordt zich aanvallers van het lijf te houden. Borstvoeding zorgt voor ridders en tovenaars in het kasteel van het kind. Probeer dat maar eens na te doen, dat lukt alleen in sprookjes en in films.
Moore, SE; Prentice, AM; Wagatsuma, Y; Fulford, AJC; Collinson, AC; Raqib, R; Vahter, M; Persson, LÅ; Arifeen, SE: Early-life nutritional and environmental determinants of thymic size in infants born in rural Bangladesh. Acta Pædiatrica, 2009, 98(7):1168-1175
Ik blijf me telkens weer verbazen over hoe prachtig organismen zijn ontworpen en functioneren. In de loop van miljoenen generaties veranderen organismen zo dat ze optimaal functioneren binnen de loop van hun eigen ontwikkeling. Een tot megalomane proporties uitgegroeide U-Vraagt-Wij-Draaien-show die de oneindige diversiteit van species mogelijk maakt, uitbreidt en onderhoudt. Fascinerende stof. Neem nu de bescherming tegen boosdoeners die elk levend organisme heeft. Sommige beschermen zich door onaantrekkelijk of afschuwwekkend te zijn, andere bouwen een ondoordringbaar harnas; sommige gaan uit van het principe aanval is de beste verdediging en zijn giftig, andere eten de aanvallers gewoon op. Zoogdieren hebben allemaal dubbele en driedubbele systemen van bescherming en afweer. De bescherming tegen roofdieren en de elementen is overduidelijk, maar de bescherming tegen micro-organismen is hoewel voor het oog weinig zichtbaar, veel ingenieuzer. Eerst is er de linie van slotgrachten, hoge muren en valhekken om potentiele binnendringers af te schrikken. Dan zijn er de geharnaste ridders tussen de kantelen en achter de schietgaten om indringers die toch een poging wagen aan het mes of een speer te rijgen. Voor de doorzetters onder de indringers staat er een hele rits verrassingen te wachten, zoals vaten kokende olie, vallen en strikken en geheime wapens. De geheime wapens in het lichaam van een zoogdier, bijvoorbeeld de mens, zijn ingenieus van ontwerp, uitvoering en functie. Een grote verscheidenheid aan speurders, vangers en onschadelijk makers in alle soorten, kleuren en maten werken ieder voor zich en met elkaar aan meerdere taken. Ze macgyveren hier en daar een extra functie en ze slaan al hun ervaringen op in een archief voor latere referentie. De geheime wapens worden gemaakt door een team van magiërs die hun werkkamers in verschillende delen van het kasteel hebben. Bij jonge zoogdieren, ook bij mensenbaby’s, is een van die kamers de thymus (zwezerik), een orgaan achter het borstbeen. Bij volwassenen is de thymus verschrompeld, maar bij baby’s en jonge kinderen is het een heel belangrijk orgaan binnen de verdedigingslinie tegen ziekmakende indringers. De thymus zorgt voor speciale lymfocyten en reguleert hun werking, en produceert hormonen die het afweersysteem helpen opbouwen. Kinderen zonder thymus (in aanleg of door verwijdering) hebben een slechte algemene gezondheid, groeien slecht, hebben veel meer last van infecties en vertonen weinig infectie afwerende activiteiten in daarvoor bestemde organen. Niemand die bij zijn goede verstand is, zou het in zijn hoofd halen om zonder een heel goede reden (bijvoorbeeld als er een orgaan transplantaat nodig is dat niet mag worden afgestoten) de thymus bij een baby te verwijderen. Niemand? Nee, niet eruit snijden, maar heel veel mensen zorgen er wel voor dat bij heel veel baby’s de thymus een kwijnend bestaan leidt. Onderzoek, onder ander door Moore et al (2009), toont aan dat bij kinderen die weinig of geen exclusieve borstvoeding krijgen de thymus beduidend kleiner is. Borstvoeding is veel meer dan voeding, het beschermt een kind tegen allerlei aanvallen van buitenaf. En het zorgt ervoor dat het lichaam van het kind zelf ook in staat wordt zich aanvallers van het lijf te houden. Borstvoeding zorgt voor ridders en tovenaars in het kasteel van het kind. Probeer dat maar eens na te doen, dat lukt alleen in sprookjes en in films.
Moore, SE; Prentice, AM; Wagatsuma, Y; Fulford, AJC; Collinson, AC; Raqib, R; Vahter, M; Persson, LÅ; Arifeen, SE: Early-life nutritional and environmental determinants of thymic size in infants born in rural Bangladesh. Acta Pædiatrica, 2009, 98(7):1168-1175