Foto: Helena Bonham Carter als Hartenvrouw in Alice in Wonderland (2010)
Stelde ik in een vorige stukje nog heel boud dat ademhaling, hartfunctie en bloedsomloop helemaal vanzelf gaan, vandaag kom ik daar een beetje op terug. Want ook die zeer automatische, simpele en vanzelfsprekende lichaamsfuncties kunnen worden beïnvloed door andere dingen die we doen. Sommige dingen veroorzaken een heel direct effect, andere dingen merk ja pas na jaren. de directe dingen zijn natuurlijk veel eenvoudiger waar te nemen en te duiden dan die welke een aantal jaren op zich alten wachten. In die laatste gevallen zijn allerlei andere factoren die ook een rol kunnen en zullen spelen. Toch is een team wetenschappers (Labayen et al, 2012) van een aantal Europese universiteiten (uit Estland, Zweden en Spanje) erin geslaagd de verschillende factoren te filteren en tot de conclusie te komen dat de zuigelingenvoeding een factor is bij het gehalte aan bloedstollende factoren in het bloed van adolescenten. Adolescenten die minimaal 3 maanden uitsluitend borstvoeding hadden gehad hadden minder fibrinogeen in hun bloed. Een hogere fibrinogeen concentratie maakt het bloed als het ware dik en dat verhoogt het risico van problemen met het hart en de bloedsomloop. Dit gunstige effect van exclusief borstvoeding voor meer dan 3 maanden bleef overeind na correctie voor factoren zoals leeftijd, geslacht, puberteitsstatus, land van herkomst, vetmassa (als berekend met huidplooimeting) en BMI, cholesterol en triglyceridespiegels, bloeddruk, fysiek activiteitsniveau, geboortegewicht en opleidingsniveau van de moeder. Het risiconiveau voor hart- en vaatziekten wordt dus al voor een flink deel bepaald door de voeding van een kind in zijn eerste levensmaanden. Dit is toch zeker een punt dat aandacht mag krijgen in de preventieprogramma’s van de overheid. Het is namelijk een gezondheid bevorderende maatregel waar de beleidsmakers zelf niets voor hoeven te doen en die ook nog eens niets kost voor de overheid. De enige die er armer van worden zijn de fabrikanten van die andere zuigelingenvoeding en de fabrikanten van speciale vetten voor gezonde harten en de fabrikanten van geneesmiddelen voor stroperig bloed en hartfunctiefalen.
Veel eenvoudiger om relaties te bepalen is wanneer het gaat om directe effecten. Het sterkste bewijs krijg je als er helemaal geen verwarrende factoren zijn. Kinderen die hun eigen controlegroep zijn, die dus worden geobserveerd en gemeten in de controlesituatie en in de testsituatie geven de mooiste statistische betrouwbare cijfertjes. Dat is precies wat Morgan, Horn en Bergman (2011) deden. Maternaal-neonaat separatie (MNS) in zoogdieren is een manier om de effecten van stress op de ontwikkeling van de functie in fysiologische systemen te bestuderen. Het wordt gezien als de meest directe en ‘’succesvolle’ manier om stress te induceren in een jong zoogdier, terwijl dit, vreemd genoeg, in de menselijke geïndustrialiseerde samenlevingen de medische standaard voor zorg is. Fysiologische stress reacties worden georkestreerd door het autonome zenuwstelsel. De variabiliteit in het hartritme is een indicatie voor deze acties van het autonome zenuwstelsel. Morgan c.s. observeerden baby’s van 12 dagen oud en registreerden hun hartritme via een ECG terwijl zij ofwel huid-op-huid bij hun moeder ofwel alleen sliepen. Na analyse van de gegevens bleken kinderen die alleen sliepen een met 178% verhoogde stress-activiteit in het autonome zenuwstelsel te vertonen en 86% minder tijd door te brengen in rustige slaap. De onderzoekers concluderen dat alleen zijn voor neonaten een zeer hoog niveau van stress veroorzaakt waarvoor zij waarschijnlijk niet goed zijn voorbereid om mee om te gaan en dat dat potentieel gevaarlijk is.
Moeder<hartje>kind moet, uitgaande van deze onderzoeken, vrij letterlijk worden genomen: moeder en kind horen hart-aan-hart te zijn en baby drinkt de gezondheid voor zijn hart letterlijk aan de boezem van zijn moeder in. Moeder, een hartelijke vrouw.
Labayen I; Ortega FB; Ruiz JR; Loit HM; Harro J; Villa I; Veidebaum T; Sjostrom M: Association of Exclusive Breastfeeding Duration and Fibrinogen Levels in Childhood and Adolescence: The European Youth Heart Study. Arch Pediatr Adolesc Med. 2012;166(1):56-61.
Morgan BE, Horn AR, Bergman NJ: Should Neonates Sleep Alone?
Biological psychiatry 1 November 2011 (volume 70 issue 9 Pages 817-825
Stelde ik in een vorige stukje nog heel boud dat ademhaling, hartfunctie en bloedsomloop helemaal vanzelf gaan, vandaag kom ik daar een beetje op terug. Want ook die zeer automatische, simpele en vanzelfsprekende lichaamsfuncties kunnen worden beïnvloed door andere dingen die we doen. Sommige dingen veroorzaken een heel direct effect, andere dingen merk ja pas na jaren. de directe dingen zijn natuurlijk veel eenvoudiger waar te nemen en te duiden dan die welke een aantal jaren op zich alten wachten. In die laatste gevallen zijn allerlei andere factoren die ook een rol kunnen en zullen spelen. Toch is een team wetenschappers (Labayen et al, 2012) van een aantal Europese universiteiten (uit Estland, Zweden en Spanje) erin geslaagd de verschillende factoren te filteren en tot de conclusie te komen dat de zuigelingenvoeding een factor is bij het gehalte aan bloedstollende factoren in het bloed van adolescenten. Adolescenten die minimaal 3 maanden uitsluitend borstvoeding hadden gehad hadden minder fibrinogeen in hun bloed. Een hogere fibrinogeen concentratie maakt het bloed als het ware dik en dat verhoogt het risico van problemen met het hart en de bloedsomloop. Dit gunstige effect van exclusief borstvoeding voor meer dan 3 maanden bleef overeind na correctie voor factoren zoals leeftijd, geslacht, puberteitsstatus, land van herkomst, vetmassa (als berekend met huidplooimeting) en BMI, cholesterol en triglyceridespiegels, bloeddruk, fysiek activiteitsniveau, geboortegewicht en opleidingsniveau van de moeder. Het risiconiveau voor hart- en vaatziekten wordt dus al voor een flink deel bepaald door de voeding van een kind in zijn eerste levensmaanden. Dit is toch zeker een punt dat aandacht mag krijgen in de preventieprogramma’s van de overheid. Het is namelijk een gezondheid bevorderende maatregel waar de beleidsmakers zelf niets voor hoeven te doen en die ook nog eens niets kost voor de overheid. De enige die er armer van worden zijn de fabrikanten van die andere zuigelingenvoeding en de fabrikanten van speciale vetten voor gezonde harten en de fabrikanten van geneesmiddelen voor stroperig bloed en hartfunctiefalen.
Veel eenvoudiger om relaties te bepalen is wanneer het gaat om directe effecten. Het sterkste bewijs krijg je als er helemaal geen verwarrende factoren zijn. Kinderen die hun eigen controlegroep zijn, die dus worden geobserveerd en gemeten in de controlesituatie en in de testsituatie geven de mooiste statistische betrouwbare cijfertjes. Dat is precies wat Morgan, Horn en Bergman (2011) deden. Maternaal-neonaat separatie (MNS) in zoogdieren is een manier om de effecten van stress op de ontwikkeling van de functie in fysiologische systemen te bestuderen. Het wordt gezien als de meest directe en ‘’succesvolle’ manier om stress te induceren in een jong zoogdier, terwijl dit, vreemd genoeg, in de menselijke geïndustrialiseerde samenlevingen de medische standaard voor zorg is. Fysiologische stress reacties worden georkestreerd door het autonome zenuwstelsel. De variabiliteit in het hartritme is een indicatie voor deze acties van het autonome zenuwstelsel. Morgan c.s. observeerden baby’s van 12 dagen oud en registreerden hun hartritme via een ECG terwijl zij ofwel huid-op-huid bij hun moeder ofwel alleen sliepen. Na analyse van de gegevens bleken kinderen die alleen sliepen een met 178% verhoogde stress-activiteit in het autonome zenuwstelsel te vertonen en 86% minder tijd door te brengen in rustige slaap. De onderzoekers concluderen dat alleen zijn voor neonaten een zeer hoog niveau van stress veroorzaakt waarvoor zij waarschijnlijk niet goed zijn voorbereid om mee om te gaan en dat dat potentieel gevaarlijk is.
Moeder<hartje>kind moet, uitgaande van deze onderzoeken, vrij letterlijk worden genomen: moeder en kind horen hart-aan-hart te zijn en baby drinkt de gezondheid voor zijn hart letterlijk aan de boezem van zijn moeder in. Moeder, een hartelijke vrouw.
Labayen I; Ortega FB; Ruiz JR; Loit HM; Harro J; Villa I; Veidebaum T; Sjostrom M: Association of Exclusive Breastfeeding Duration and Fibrinogen Levels in Childhood and Adolescence: The European Youth Heart Study. Arch Pediatr Adolesc Med. 2012;166(1):56-61.
Morgan BE, Horn AR, Bergman NJ: Should Neonates Sleep Alone?
Biological psychiatry 1 November 2011 (volume 70 issue 9 Pages 817-825