Foto: Jamie Hyneman en Adam Savage de MythBusters (2003– )
Mythbusters mag ik graag eens kijken. Ze nemen daar een ‘’algemeen gekende waarheid’’ als een koe bij de horens en zoeken uit of het wel echt zo waar is of dat het een bakerpraatje is. Stellingen die de proef niet doorstaan worden ‘’busted’’* verklaard. De lezing ‘’Debunking Infant Feeding Assumptions’’ die ik vandaag met u wil doornemen is een variatie hierop en wordt gepresenteerd door Amy Peterson, BS, IBCLC, en Mindy Harmer, MA, CCC-SLP, een lactatiekundige en een logopediste. Uit de titel had ik het niet zo direct opgemaakt, maar alle aannames die ter sprake zouden komen gingen over flesvoeding. Een item over flesvoeding binnen een conferentie over borstvoeding, zult u zich wellicht afvragen, wat moet ik me daar bij voorstellen? Well, het is nu eenmaal een feit dat in de huidige tijd en maatschappij veel moeders het niet zullen redden met enkel aan de borst voeden, maar afhankelijk zijn van andere voedingsmethodes terwijl zij werken en iemand anders voor hun kind zorgt. Lactatiekundigen moeten goed op d hoogte zijn van hoe die fles het beste te combineren alt met direct borstvoeding geven. Mythbusting in deze presentatie leidt tot de conclusie dat een aantal veelgebruikte aanbevelingen voor flesgebruik bij borstgevoede kinderen moeten worden geclassificeerd als ‘’Busted!’’
Aanname 1: ‘’Leren over flessen tijdens een borstvoeding conferentie ondermijnt borstvoeding’’. Sommige deskundigen gaan ervan uit dat het doel van alle borstvoeding zou moeten zijn exclusieve aan-de-borstvoeding en anderen vragen zich af waarom je überhaupt iets over flessen zou moeten weten. Het antwoord is simpel: als wij geen goede informatie over flessen, spenen en hun gebruik geven dan zijn de moeders afhankelijk van de informatie die de fabrikanten geven op de verpakking en in reclame. In de ethische code voor lactatiekundigen staat dat zij hun cliënten voldoende informatie moeten geven om gefundeerde keuzes te kunnen maken en dat zij informatie meten geven over hulpmiddelen die noch onwaar noch misleidend mag zijn. Het moge duidelijk zijn dat, hoewel consumenten mogelijk de beweringen van fabrikanten volkomen geloven en hun keuze mede op basis van die informatie maken, de informatie van fabrikanten op de eerste plaats bedoeld is om het aankopen van het product zo aanlokkelijk mogelijk te maken. Bij hun pogingen die aankoop zo aanlokkelijk mogelijk te maken wordt niet noodzakelijkerwijs de informatie beperkt tot de waarheid. Een snel rondje uitproberen van de claims op de verpakkingen laat even snel de beperkte overeenkomst met de waarheid zien en daarmee is de eerste aanname ‘’Busted!’’.
Aanname 2: ‘’Spenen met een brede basis zijn het beste voor alle borstvoedingsbaby’s’’. Met deze stelling was ik het eigenlijk grotendeels wel eens (al gebruikte ik liever ‘’de meeste’’ in plaats van ‘’alle’’). De aanbeveling om spenen met een brede basis te gebruiken wordt ook in veel standaardwerken over de menselijke lactatie en begeleiding bij borstvoeding gegeven, maar eigenlijk nergens met wetenschappelijk onderzoek onderbouwd. De uitleg van de sprekers maak al snel duidelijk dat met breed vooral de opening in de dop wordt bedoeld en niet zozeer de basis van de speen die de baby in de mond krijgt. Een niet eens heel erg diepgaand onderzoek toont namelijk al vlot aan dat de verbreding van de speen het kind eerder belemmert de mond wijd te openen dan dat hij daartoe wordt aangemoedigd. Per saldo zie je vaker kindjes op het smalle uiteinde van de brede-basisspeen zuigen met toegeknepen lipjes dan dat je er een mooie wijde hap bij ziet. Inherent aan het materiaal waarvan spenen worden gemaakt werkt de plaats waar de verbreding van de speen begint als een muur, terwijl baby’s bij smalle-basisspenen minder belemmering ondervinden en makkelijker met de lippen tot aan de dop doorpakken. Tot mijn aanvankelijk verbazing was dus ook aanname 2 ‘’Busted!’’. Moeders moeten dus weten dat zij een speen moeten gebruiken die hun kind aanmoedigt om een grote wijde hap te nemen.
Aanname 3: ‘’We kunnen de stroomsnelheid (flow) van de speen testen door naar het druppelen te kijken’’. De snelheid waarmee de melk stroomt is zeker een factor die van belang is bij het kiezen van fles en speen. Deze snelheid komt liefst enigszins overeen met de stroomsnelheid van de melk uit de borst die de baby is gewend. Maar kun je vooraf die stroomsnelheid inschatten door te kijken hoe snel de speen water laat druppelen als je he op zijn kop houdt? De lactatiemythbusters vulden twee verschillende flessen (een met een gewone en een met een als slow-flow aangemerkte speen) met gekleurd water en hielden ze op zijn kop boven een vel wit papier. Uit de normale speen druppelde meer water dan uit de slowflow. Maar als werd gekeken naar het volume water dat met een bepaald aantal druppels werd verkregen bleek de slow flow ruim dubbel zoveel volume te hebben in 46 druppels dan de andere fles. In een andere proef werd de normale speen uit de eerste proef vergeleken met een speen die helemaal niet druppelde. Beide flessen werden aangesloten op een kolf en de normale speen gaf in de vooraf bepaalde tijd 3,1ml en de niet-druppelende maar liefst 14,2ml. Het is daarmee duidelijk dat druppelen, melkvolume en flow heel verschillende grootheden zijn en daarmee is ook deze aanname ‘Busted!’’.
Er volgden nog meer aannames, maar mijn stukje zou te lang worden als ik die allemaal zou bespreken. Ik geef wel de uitslagen door. De aanname dat nooit de moeder zelf de fles moet introduceren blijkt onjuist, dat flesvoeding de melkproductie doet dalen is mogelijk in bepaalde omstandigheden waar, dat alle baby’s ‘’paced bottle feeding’’ (met pauzes na elke paar slokken) nodig hebben en dat alle baby’s hard moeten werken om zonder gevaar voor het voeden aan de borst de fles te drinken zijn beide niet waar gebleken. Die laatste twee moeten per kind en per situatie worden beoordeeld en bepaald.
*) bust•ed<http://www.thefreedictionary.com/busted>
1. Slang
a. Smashed or broken: busted glass; a busted rib.
b. Out of order; inoperable: a busted vending machine.
2. Bankrupt or out of funds: I'd offer to pay but I'm busted.
3. Tamed or broken: a busted bronco.4. Slang Placed under arrest: a busted shoplifter.