Rowling begon met schrijven als bijstandsmoeder en is nu een miljardair, die een flink deel van haar geld weggeeft aan goede doelen voor alfabetisering van kansarme kinderen bijvoorbeeld. Het kan verkeren, zou mijn wijze Grootmoe gezegd hebben. Dat kan je ook zeggen over borstvoeding, zoals blijkt uit het gesorteerde gezelschap van uitgezochte stukjes voor vandaag. Ze gaan over de kracht van opgroeiende jongeren, over de kracht van begeleiding bij het maken van melk en over de kracht van borstvoeding hormonen bij moeders en bij vaders. Theater alom. O, en, niet dat het ook maar iets met het onderhavige onderwerp te maken heeft, maar heb je gezien wat een geweldig datum we vandaag hebben: 13-7-31.
Borstvoeding en isometrische kracht van adolescentenen
Een samenwerkingsverband van onderzoekers uit Spanje, België, Zweden, Griekenland, Italië, Oostenrijk, Duitsland, Frankrijk, Hongarije keken naar fysieke gezondheid van adolescenten in relatie tot de voeding die zij als baby kregen. De uitkomst was dat na correctie voor beïnvloedende factoren zoals leeftijd nu en zwangerschapsleeftijd bij geboorte, sekse, opleidingsniveau van de ouders, roken, BMI, seksuele ontwikkeling, land en intensiviteit van lichamelijke activiteit, adolescenten die meer, langer en meer exclusief borstvoeding kregen scoorden op cardio-respiratoire fitness, isometrische en explosieve kracht dan zij die minder en minder lang borstvoeding kregen. De onderzoekers laten zich niet uit over mogelijke oorzaken van deze opmerkelijke uitkomsten. 8 oktober 2010
Maak Meer Melken
Overal ter wereld en door de eeuwen heen hebben vrouwen getwijfeld aan de hoeveelheid melk die zij produceren voor hun kind en gezocht naar manieren om dit te verbeteren. Volksgeneeskunde over de wereld heeft dan ook een schat aan huismiddelen opgeleverd die goed zijn voor `´t zog`. Opvallend is dat de meeste van deze middelen zorgen voor een verbetering van het algemeen welzijn, bijvoorbeeld door het toevoegen van extra eiwitten, vetzuren, vitamine B en ijzer aan het dagmenu van de moeder. Andere soorten zijn kruiden en zaden met een lang historie van brede medicinaal inzetbaarheid. Anijs zou behalve melkproductie-verhogend werken ook goed zijn tegen vochtophoping en winderigheid en algemeen de spijsvertering verbeteren, net als het neefje venkel. Beide bevatten echter ook fyto-oestrogenen, net als het keukenkruid salie dat daarom juist wordt gebruikt om de melkproductie te onderdrukken. er worden ook medicijnen gebruikt om melkproductie te verbeteren. Dit zijn middelen zoals Domperidon die zorgen voor een groter afscheiding van het melkmaakhormoon prolactine. Een klein, maar mooi opgezet en uitgevoerd onderzoek toonde echter aan dat goede voorlichting en instructie over hoe borstvoeding werkt zorgt voor meer melken betere groei van kinderen, of de moeder nu een galactogoog kregen of een placebo. 9 oktober 2010
Borstvoedingshormonen - prolactineen
Prolactine (pro=voor; lactatio=zogen) is een hormoon dat alle mensen aanmaken en afscheiden, maar dat vooral betekenis heeft bij het aanmaken van moedermelk. Mensen die niet lacteren hebben over het algemeen lage prolactinespiegels, die evenwel kunnen schommelen tussen dag en nacht, seksuele activiteit en bij vrouwen gedurende de ovulatie cyclus. In de zwangerschap beginnen de prolactine spiegels te stijgen en na de geboorte bereiken ze een hoogtepunt. Als de lactatie is gestabiliseerd zijn de prolactine spiegels ook weer gedaald, om bij elke voeding weer even flink te stijgen. Vrouwen met en verstoorde prolactine werking kunnen last hebben van te weinig melk of juist veel te veel melk (hyperprolactinemie). Hyperprolactinemie kan ook buiten de borstvoedingperiode optreden, waarbij ook mannen melkafscheiding kunnen vertonen of vrouwen onvruchtbaar zijn. Prolactine lijkt een negatief effect te hebben op de botvorming (Seriwatanachai et al 2010); tijdens de lactatieperiode is dit waarschijnlijk fysiologisch, maar daarbuiten kan hyperprolactinemie leiden tot verzwakking van het skelet. Ook de energiehuishouding verandert onder invloed van prolactine (Nilsson et al 2009). Bij de voedende vrouw leidt dit tot een betere, directe beschikbaarheid van energie voor melkaanmaak, daarbuiten kan het leiden tot insulineproblemen. De ander kant van het spectrum, te weinig prolactine, kan leiden tot problemen met het aanmaken van voldoende melk voor een kind. Domperidom heeft bewezen de prolactineafgifte te kunnen verhogen. Onderzoek van Campbell-Yeo et al heeft aangetoond dat dit geen negatief effect heeft op de samenstelling van de zo verkregen melk. 10 oktober 2010
Borstvoedingshormonen - oxytocineen
Oxytocine is en vluchtig hormoon waarvan lang werd gedacht dat het vooral invloed had op lichaamsfuncties met onwillekeurige spieraanspanning: barensweeën, bloedsomloop, spijsvertering en toeschietreflex. Maar meer en meer wordt duidelijk dat het een net zo belangrijke, misschien wel belangrijker functie heeft op het gebied van sociaal functioneren. Zonder oxytocine is het moeilijk om met mensen om te gaan en sociaal gedrag te herkennen en te vertonen. Zo vonden Missig et al dat oxytocine kan helpen bij mensen met een post-traumatisch stress syndroom (PTSS), waarbij het het niveau van nervositeit reguleert, zonder het vermogen om te leren van nieuwe situaties te onderdrukken. Andari et al onderzochten het effect van oxytocine op het sociale functioneren van hoog-functionerend mensen met stoornissen in het autistisch spectrum en zij vonden dat oxytocine hielp bij het herkennen van sociaal gedrag en het vertonen van dit gedrag. Stratearn et al vergeleken de oxytocine spiegels van moeders die meer of minder veilig hechtingsgedrag vertonen. Er was een duidelijke positieve correlatie tussen meer veilig gehecht gedrag en hogere oxytocinespiegels. 11 oktober 2010
Borstvoedingshormonen en vaderschap
De zogenoemde borstvoedingshormonen werken niet alleen in moeders, maar ook in vaders en zorgen daar voor betere vader-vaardigheden. Dat is belangrijk, want een gebrek aan affectief vadergedrag kan leiden tot verminderd hersenfunctieontwikkeling bij kinderen (Ovtscharoff et al 2006). Gordon et al onderzochten vadergedrag op verschillende leeftijden en zagen een duidelijk verband tussen bepaalde vormen van vadergedrag en hogere spiegels van prolactine en oxytocine, waarbij prolactine vooral een rol speelde bij gecoördineerd onderzoekend spel en oxytocine bij de synchronie in vader-kind affectie. Feldman, Gordon et al (2010) keken naar verschillen tussen vaders en moeders bij de interactie met hun kind. Zij concluderen dat vaders meer gelegenheid moeten krijgen om met hun kind bezig te zijn en lichamelijke affectie te tonen om de gewenste oxytocine respons te krijgen. Dit is vooral van belang in die situaties waarin de moeder minder in staat is om contact met haar kind te hebben, zoals bij PPD en prematuriteit. 12 oktober 2010
Ilanit Gordon, Orna Zagoory-Sharon, James F. Leckman, Ruth Feldman, Prolactin, Oxytocin, and the development of paternal behavior across the first six months of fatherhood, Hormones and Behavior, 2010, 58(3):513-518
Ruth Feldman, Ilanit Gordon, Inna Schneiderman, Omri Weisman, Orna Zagoory-Sharon, Natural variations in maternal and paternal care are associated with systematic changes in oxytocin following parent-infant contact, Psychoneuroendocrinology, 2010, 35(8):1133-1141
Wladimir Ovtscharoff Jr., Carina Helmeke, Katharina Braun, Lack of paternal care affects synaptic development in the anterior cingulate cortex, Brain Research, 2006, 1116(1):58-63
Missig G, Ayers LW, Schulkin J, Rosen JB: Oxytocin Reduces Background Anxiety in a Fear-Potentiated Startle Paradigm. Neuropsychopharmacology, 2010, doi:10.1038/npp.2010.155
Andari E, Duhame J-Rl, Zalla T, Herbrecht E, Leboyer M, Sirigu A: Promoting social behavior with oxytocin in high-functioning autism spectrum disorders PNAS 2010 107 (9) 4389-4394; published ahead of print February 16, 2010, doi:10.1073/pnas.0910249107
Strathearn L, Fonagy P, Amico J, Montague P: Adult Attachment Predicts Maternal Brain and Oxytocin Response to Infant Cues. Neuropsychopharmacology 2009/08/26/online http://dx.doi.org/10.1038/npp.2009.103
Seriwatanachai D, Krishnamra N, van Leeuwen J: Evidence for direct effects of prolactin on human osteoblasts: Inhibition of cell growth and mineralization. J. Cell. Biochem. 2009-107(4)1097-4644
Nilsson LA, Roepstorff C, Kiens B, Billig H, Lin C: Prolactin Suppresses Malonyl-CoA Concentration in Human Adipose Tissue. Horm Metab Res 2009; 41(10): 747-75
Marsha L. Campbell-Yeo, Alexander C. Allen, K. S. Joseph, Joyce M. Ledwidge, Kim Caddell, Victoria M. Allen, Kent C. Dooley: Effect of Domperidone on the Composition of Preterm Human Breast Milk. PEDIATRICS 2010-125(1)e107-e114.
Gatti, L. (2008), Maternal Perceptions of Insufficient Milk Supply in Breastfeeding. Journal of Nursing Scholarship, 40: 355–363.
K. Sakha, A.G. Behbahan. Breastfeeding Medicine. June 2008, 3(2): 120-123.
Artero EG, Ortega FB, Espana-Romero V, Labayen I, Huybrechts I, Papadaki A, Rodriguez G, Mauro B, Widhalm K, Kersting M, Manios Y, Molnar D, Moreno LA., Sjostrom M, Gottrand F, Castillo MJ, De Henauw S: Longer Breastfeeding Is Associated with Increased Lower Body Explosive Strength during Adolescence J. Nutr. 2010 0: jn.110.123596