Foto: Tom Cruise als Nathan Algren in The Last Samurai (2003), een film over plicht en eer.
Het hakt er behoorlijk in, dat nieuws over kinderen die het qua intelligentie zoveel minder doen als ze geen of weinig borstvoeding kregen. Ik snap het wel, want dit is toch wel serieus. Kon je bij vorige onderzoeksresultaten nog roepen dat het aan wat anders lag, dit keer helpt er geen lieve-moederen aan. Het is gewoon zichtbaar in de hersengroei op een MRI scan. De aanmaak van witte stof (dat is het spul dat de denk-capaciteit van de hersenen bepaalt, zeg maar) gaat gewoon veel trager in de eerste levensfase bij kinderen die geen borstvoeding krijgen. Voor de zekerheid was er gekozen voor kinderen uit de zelfde sociaal-economische klasse en kwamen ook verdere variabelen redelijk goed overeen. Het enige majeure verschil was de voeding: moeder of poeder. Het effect was al significant wanneer kinderen maar drie maanden exclusief borstvoeding kregen.
Voor de vrouwenpagina’s redactie van de Telegraaf was dit aanleiding een stelling te poneren om lezeressen op te laten reageren: borstvoeding zorgt voor intelligentere kinderen, dus moeten we borstvoeding verplicht stellen. Deze stelling geeft mij het vermoeden dat de redactieleden zelf wellicht baat zouden kunnen hebben gehad bij wat meer borstvoeding als baby. Het is namelijk een vraag die volkomen is gericht op het verkrijgen van sensatie, niet op het verkrijgen van intelligente antwoorden met het oog op het verbeteren van de wereld. Het zal u wellicht verbazen van een borstvoeding voorvechter als mijzelf een stellige ontkenning op deze stelling te krijgen. Ik ben zelf nochtans best redelijk intelligent (heb inderdaad een maand of drie borstvoeding gehad én had intelligente ouders). Het is een heel erg slecht idee ouders bepaald gedrag dwingend op te leggen. Het enige wat je kunt proberen af te dwingen is dat ouders de beste keuzes maken binnen hun mogelijkheden en omstandigheden.
Ouderschapsgedrag is niet iets wat kan worden afgedwongen. Kinderen zijn geen eenheidsworst en ouders zijn dat ook niet. Er kan dus nooit één regel zijn die voor iedereen geldt. Wat wel erg nuttig is, om de toekomstige geestelijke en lichamelijke gezondheid van kinderen veilig te stellen, is het bieden van informatie, voorlichting, scholing en keuzevrijheid. Hierbij dient te worden aangetekend dat het vierde punt is gebaseerd op de eerste drie. Regels en richtlijnen en voorschriften werken namelijk niet als ze niet zijn gebaseerd op informatie en educatie.
Eerdere onderzoeken (in de afgelopen 3 of 4 decennia) lieten zien dat het verschil in IQ als gevolg van het al dan niet krijgen van borstvoeding, c.q. moedermelk ligt rond de 5 tot 10 punten op een IQ schaal. Vaak werd dit afgedaan als toe te schrijven aan het feit dat intelligentere moeders intelligentere kinderen krijgen en dat hoger opgeleide moeders eerder voor borstvoeding kiezen. Voor de oudste onderzoeken geldt dat niet, want in de jaren '60 - ’70 en misschien ook nog ’80 van de vorige eeuw kozen hoger opgeleide vrouwen, met name de Bèta’s, juist voor het als wetenschappelijker ingeschatte kunstvoeding. Dit recente onderzoek laat nu zien dat de intelligentie van de moeder niet het bepalende element is, maar gewoon de voeding die zij geeft. Het voordeel van de intelligentere moeder is waarschijnlijk dat zij meer geneigd is de intelligentere keuze te maken. Of dat zij meer toegang heeft tot informatie.
Een verschil van vijf tot tien IQ punten hoeft op individueel vlak niet zo heel veel te betekenen, maar het kan het verschil zijn tussen een gewone school en speciaal onderwijs, of tussen VMBO theoretische leerweg of HAVO. Gemeten over de hele bevolking kan meer borstvoeding betekenen dat er een hele generatie komt die gemiddeld net even hoger opgeleid is dan de voorgaande. Dat zou economisch grote gevolgen kunnen hebben. Andersom heeft het decennialang niet, of weinig, of kort geven van borstvoeding waarschijnlijk geleid tot een samenleving van net te laag opgeleide mensen. Wat een economische strop is dat. Plus het feit dat al mensen die geen, of kort, of weinig borstvoeding kregen gemiddeld een grotere kostenpost zijn en zijn geweest voor de volksgezondheid. Misschien zouden we wel veel minder last hebben gehad van de crisis en zouden we er veel eerder uitgekomen zijn als de voorgaande generaties kinderen meer borstvoeding hadden gehad.
Dus toch maar die verplichting van overheidswege om minimaal drie maanden exclusief borstvoeding te geven? Nee, dat gaat niet werken, maar de overheid zou wel wat meer inzet mogen vertonen bij het stimuleren van het geven van borstvoeding. Door te zorgen voor goed opgeleide zorgverleners, door borstvoeding geven te faciliteren en door ervoor te zorgen dat er volop makkelijk toegankelijke informatie is over borstvoeding en hoe dat werkt en eerlijke, wetenschappelijke informatie over de risico’s van geen borstvoeding.
Redactie Vrouw, Telegraaf.nl: Babybrein groeit met 30 %. 'Borstvoeding verplichten voor moeders' ma 10 juni 2013
Eurolac Flits! met label of zoekterm keuze, informatie, IQ, intelligentie, kiezen. Deze links leiden elk naar een lijst met blogs met dit label, klik op de plaatjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.
