Pagina's

Eurolac!

Een blog met (bijna) dagelijkse columns over borstvoeding, hoe het gaat, hoe het ook zou kunnen. Discussie, ironie, satire en parodie worden als stijlbloemen niet verguisd, naast gewone recht-toe recht-aan informatie.

woensdag 22 mei 2013

Slaper

Foto: Woody Allen als Miles Monroe en Diane Keaton als Luna Schlosser in Sleeper (1973)
Leven, mijn beste lezer, is levensgevaarlijk. Leven eindigt, hoe je het ook wendt of keert, uiteindelijk, vroeger of later, in de dood. Leven is een eindeloze reeks van  risico’s. Je mag eigenlijk van geluk spreken dat het nog zo vaak goed gaat en dat het onvermijdelijke einde pas laat of heel laat komt. Voor sommigen komt het vroeger of nog vroeger of heel vroeg. Voor sommigen als ze er nog maar net zijn of als ze er nog niet eens helemaal zijn. Sommige risico’s voor voortijdig overlijden zijn makkelijk te voorkomen, andere met wat meer moeite. Het is een illusie te geloven dat alle risico’s kunnen worden uitgesloten. Er zijn te veel factoren die invloed hebben, waarvan verschillende factoren in samenhang elkaar versterken en andere elkaar verzwakken. Toch blijven er mensen en instanties doen alsof dat wel mogelijk is. Zij blijven zoeken naar de Steen der Wijzen of een Levenselixer. Tot ze dat gevonden hebben stellen ze zich tevreden met het opstellen van regels en richtlijnen. Bijvoorbeeld over hoe en waar baby’s moeten slapen.
De veiligheid van slapen houdt de regelgevers al geruime tijd bezig. (Net als de bescherming tegen zeldzame aandoeningen, het voorkomen van tekorten en het afweren van normale kinderziekten, maar die bewaar ik voor een ander verhaal.) Een heel belangrijke stap, en eigenlijk het begin van de hard-core veilig-slapen campagnes, was de richttijd om kinderen enkel nog op de rug te slapen te leggen en ze enkel en alleen onder ononderbroken ouderlijk toezicht op de buik te laten liggen. Deskundigen stellen dat sinds de invoering van die richtlijn de incidentie van wiegendood abrupt is gedaald. Wat schets mijn verbazing als ik die gegevens eens nader beschouw in één beeld (relatie richtlijn rugslapen en wiegendood). De lijn waar de groene pijl naar wijst is die van het verloop van de incidentie van overlijden van kinderen tot een jaar oud tussen 1967 en 2007. We zien daar in de eerste jaren een vrij sterke daling, waarna de daling heel langzaam verder gaat. Pas een paar jaar nadat(!) de sterke daling is gestopt komt de aanbeveling om kinderen nooit meer op hun buik te leggen. Het effect op de zuigelingensterfte is minimaal. Dat komt omdat wiegendood in het geheel maar een klein deel uitmaakt van de totale kindersterfte. Een halvering van de incidentie lijkt een groot resultaat, maar afgezet tegen de totale zuigelingensterfte is het minimaal. Natuurlijk, elk voorkomen sterfgeval is er één, maar je moet heel erg veel baby’s altijd op een voor hen oneigenlijke manier te slapen leggen om een paar kinderen per jaar te redden. En dan nog weet je niet zeker of de slaaphouding de doorslaggevende factor was.
Maar er zijn meer speerpunten in het wiegendood spektakel, die op het eerste gezicht logisch lijken, maar die dat bij nadere beschouwing niet zijn. Als eerste moet altijd duidelijk zijn en blijven dat wiegendood betekent dat je niet weet waaraan een kind is doodgegaan. Zodra je de directe doodsoorzaak weet, is het geen wiegendood meer. Ten tweede moet altijd duidelijk zijn en blijven dat wiegendood altijd, per definitie multifactorieel is. En ten derde moet vooral ook nooit vergeten worden dat bij een zo weinig voorkomend verschijnsel statistiek nauwelijks betrouwbaar is. Wanneer een dodental terugloopt van 10 naar 5 lijkt dat een zeer significante uitkomst. Wanneer dat een terugloop is van 10 naar 5 per 10.000 is de significantie al een stuk minder of eigenlijk afwezig.
Nu is goochelen met cijfers natuurlijk niet iets waar alleen de wiegendood preventisten patent op hebben, maar ze zijn wel gretige afnemers van dat verschijnsel. Ze werden we eerder deze week opgeschrikt door schreeuwende koppen als  ‘Risico op wiegendood vijf keer groter als baby bij ouders slaapt’. Onderzoekers hadden zich over een stapeltje onderzoeken gebogen en de daarin verzamelde gegevens vergeleken om tot deze conclusie te komen. Gelukkig hebben anderen dit artikel al geanalyseerd en als onwetenschappelijk afgedaan, dus dat hoef ik niet meer te doen. Ik weet niet wat de motieven van deze en vergelijkbare onderzoekers zijn, wanneer ze met alle geweld willen bewijzen dat het te slapen leggen van zuigelingen in houdingen en op plaatsen die volledig ingaan tegen hun fysiologie veiliger voor die kindjes is. De natuurlijke habitat van de jonge baby is het lichaam van zijn moeder en de houding waarin zijn neurologie optimaal functioneert is voorover liggend met het hoofd wat hoger dan de billen.
Waarom zou iemand willen bewijzen dat het negeren van de fysiologie (in miljoenen jaren ontworpen, getest en gefinetuned) veiliger is? Waarom niet onderzoeken waarom sommige kinderen toch voortijdig overlijden wanneer ze op een fysiologische manier slapen? Gebruiken hun ouders bewustzijn veranderende middelen? Is het slaapoppervlak of beddengoed ongeschikt? Krijgt het kind geen borstvoeding? Roken de ouders? Zijn de ouders oververmoeid omdat ze probeerden hun kind ver van zich vandaan en op de rug liggend te laten slapen?
Andere onderzoeken hebben allang aangetoond dat er meer kinderen in een eigen bedje overlijden dan bij hun ouders in bed. Dat een significant groot deel van de wiegendood gevallen optreedt tijdens de eerste week in de georganiseerde kinderopvang. Dat het niet krijgen van borstvoeding een vrij constante factor is bij wiegendood. Dat lang niet alle kindjes die levenloos gevonden worden op hun buik liggen, maar keurig op de rug in een eigen bedje.
Uiteindelijk komt het gewoon weer terug op het uitgangspunt dat niet elk risico is uit te sluiten is en dat angst een uitermate slechte raadgever is. Mijn gezond verstand advies voor het voor zover mogelijk reduceren van het risico van wiegendood is: voed, verzorg en koester baby’s op de manier die daarvoor is ontworpen, en voor beleidsmakers en regelgevers: zorg ervoor dat ouders niet oververmoeid raken en daardoor rare dingen gaan doen die hun kinderen in gevaar brengen. Met andere woorden: geef normale adviezen die niet inschreeuwen tegen de ouderlijke instincten, respecteer de fysiologie van het kind en zorg voor redelijk ouderschapsverlof. Investeren in ouderschap is investeren in sociale en economische stabiliteit van de samenleving.
NIeuwsblad.be:  ‘Risico op wiegendood vijf keer groter als baby bij ouders.slaapt’. 21 mei 2013. Bron: BBC, Telegraph
UNICEF UK Baby Friendly Initiative statement on new bed sharing research. www.unicef.org.uk. 21 mei 2013.
Tekstra-van Lochem M: Wiegedood en borstvoeding Kenniscentrum Borstvoeding
van Veldhuizen-Staas G: Veilig (samen) slapen; Een praktijk gerichte, evidence based benadering van veilige en borstvoeding bevorderende slaaparrangementen voor kinderen in het eerste levensjaar. Eurolac.net 2010
Mckenna J: Slapen met je baby (vertaling Marianne Vanderveen-Kolkena) Eurolac.net Boekenplank

Welkom bij Eurolac!

Eurolac! is een onderdeel van Eurolac Lactatiekunde

Dit is het oude blog.

Voor de nieuwste berichten en voor diepgaande informatie, achtergrondartikelen, hulp en ondersteuning ga je naar www.eurolac.net. Hier vind je ook de Eurolac Lactatiekunde Webwinkel

Labels

aan-de-borstvoeding aanbevelingen aandacht aangeboren aangeleerd aanhappen aanklikbedje aanleg aanleggen aanleghulp aanname aanpassen aasgieren ABC abces ABM achtergrond achterkamertjes acrobatiek actie acupunctuur ademhaling ADHD adolescent adoptie advies advisering advocaat AFASS afbouwen affectie affectief afhankelijkheid afkoeling afkolven afleiding afsluiten afstamming afstrepen aftellen afvallen afvalstoffen afweer afwijking afwijzen agressie alcohol Alexandre Dumas alledaags alleen allergeen allergie allo-ouderschap allopathie alternatieve zorg aminozuren Amsterdam anamnese anatomie Angelina Jolie angst Anna Staas-Vink anorexia antibiotica anticonceptie antropologie apart apoptose apparaat appels archetype argument asimov ASS assortiment astma asymmetrie atopisch Attachment Parenting attachment theorie attitude autostoeltje baby baby-led-weaning babyverzorging babywise bacteriën bad badzout bakerpraat bakerpraatjes balts baren baring baringsrituelen bed-sharing bedrog beeldvorming begeleiden begeleiding begroting beha behandeling behoefte behoeften belasting beleid beloften beloning beoordeling beperken beroep beschadigen beschermen bescherming besmetting beurs bevalling bevorderen bewaren beweging bewerken bewijs bewijslast bewustzijn BFHI bijgeloof bijhouden bijscholing bijten bijvoeden aan de borst bijvoeding bijzonder bilirubine Biological Nurturing biologie biologisch biologische zuivel bitter blauwdruk bloed bloedarmoede bloedcellen bloeddruk bloedstolling bloedsuikers blootstelling BMI boek bonafide borst borstabces borsten borstkanker borstmassage borstonderzoek borstontsteking borstproblemen borstverkleining borstvoeding borstvoeding.com borstvoedingcafe borstvoedingcijfers borstvoedinginformatie borstvoedingmanagement borstvoedingorganisatie borstvoedingsbeleid borstvoedingsduur borstvoedingsorganisatie borstvoedingsthee borstvoedingvriendelijk borstweigeren botdichtheid botvorming boulemie bouwstoffen Bowlby BPA Brian Palmer brood broodjeaapverhaal buidelen buitengewoon cadeautjes caius calcium calendula campagne candida albicans capaciteit cariës caseine changeling chapeau chefkok chimpansee China chocolade clausule clusteren clusterkolven CMV co-ouderschap co-sleeping Cochrane Code coeliakie cohortstudie colostrum comfortabel commercie commissie communicatie compassie complementair complex complicated congruent consequent consequenties consultatiebureau contra-indicatie controle corrupt cortisol counseling couveuse CT cultuur cyclus D-MER D-TSR DALY's dankbaar darm darmflora darmfunctie David Sackett debat deficientie dehydratie delen demoniseren deskundig determinanten diabetes diagnose Diane Wiessinger diarree diëtiek dik discreet discriminatie discussie dissociatie DNA doel dokters dompelbad domperidon donormelk doorverwijzen doorzetten doula dr. Jay gordon draagkracht draaglast draagling draak dragen drempels drinken drinkproblemen drinktechniek druk dubbele boodschap duimzuigen duurzaamheid dwang E-Sakazakii EBM EBP echografie ecologisch borstvoeden ecologische voetafdruk economisch economische waarde eczeem educatie eenvoudig eerlijkheid eetproblemen eetstoornis eierstokkanker Einstein eiwitten emancipatie emotie emotioneel welzijn emotionele beschikbaarheid empathie energie epigenetica Erikson erotofobie eten ethiek etiket etniciteit eurolac evalueren evidencebeest evolutie examen exclusief excreet excuus experimenteren extreem fabels fabeltjes fabrikanten Facebook factoren familie fanatiek feel-good feest feestdagen feiten feminisme fenegriek filmpje filosofie flash-heating fles flesvoeding flesweigeren flow focus fopspeen forensisch onderzoek forum foto's fouten freakshow frenulum frequent voeden freud functie functional food functionaliteit fysiologie gadgets galactogoog galega gastcolumn gebakken lucht gebit gebonden geboorte geboortegewicht geboortetrauma gedijen gedrag geelzucht geen kwaad doen geheim gehemelte gehemelteplaatje geinduceerde baring geinduceerde lactatie geïnduceerde lactatie . geit geld geloven geluk gelukkig gemiddeld gender genen GenerationR genetische manupulatie Gentiaan Violet George Clooney geschiedenis geur gevaar gevaarlijk gevaren geweld gewicht gewichtsverlies gewoon gezin gezond gezonde voeding gezondheid gezondheid moeder gezondheidsclaims gezondheidsinformatie gezondheidsprogramma gist glucose go with the flow goed goed genoeg goud griep groei groeistandaarden groen groene_leem grondstoffen grootmoeder gulden snede gynaecoloog halfjaar HAMLET handelplan hard drugs harry piekema hart hart- en vaatziekten hartfunctie hechting heks helen helper herinneren hersenen hersenontwikkeling heupdysplasie Hippocrates hirsutisme historie HIV HM4HB HMF holistisch honger hongersignalen honing hormonen horror houdbaarheid houding Hugh Laurie huidcontact huidflora huilen hulp hulp zoeken hulpmiddel hulpmiddelen hulpset hygiene hygiëne hype hyperlactatie hypoglycemie hypolactatie hysterie IBFAN ideaal IFE ijs ijzer IL-10 illusionist immuniteit immunologie immuuncellen Ina May Gaskin inbakeren individu indoctrinatie industrie infectie infecties inflammatie informatie informeren infuus ingetrokken tepels ingewikkeld ingrediënten ingrijpen initiatierite inleiden inschatten instinct instincten instinctief voeden instructie insuline intake intelligentie intentie inter-species zogen interactief interventie intiem intolerantie introductie inventariseren investering invloed invoelen inwikkelen inzet IQ irritatie Ja zuster nee zuster Jack Newman James McKenna JGZ JHL jodium Johan Cruijff Johnny Depp jonge moeder journalist jubileum Kangoeroe Moeder Zorg kanker kansen kapotte tepels karakter KDV keizersnede kennis kennisoverdracht keuze keuzes keuzes maken kiezen kijken kin kind kinderarts kinderdagverblijf kinderopvang kindersterfte KISS klacht kleur klierweefsel klinische lactatiekunde KMC KMZ knippen koemelk koesteren koestering koffie koken kokosolie kolf kolonisatie kolven korte tepels kosten kosten gezondheidszorg Kotlow koude kraam kraamafdeling kraambed kracht krampjes kritiek kruiden kruipen kunstvoeding kwakzalverij kwaliteit laat-prematuur lactaptin lactatie lactatiekunde lactatiekundige lacteren lactoengineering lactoferrine lactogenese LAM lange termijn langvoeden lanoline leefomgeving leiden lekken lengte lente leren leren aanleggen levende cellen levensles lezen lichaamscontact liefde lipriempje literatuuronderzoek LLL lobby logica logopedist loslaten luchtweginfecties luiers luisteren maag maagdarminfecties maaginhoud maagzuurremmers maan maat maatschappij macgyveren machinaal maffia magie magisch malafide mama maneschijn manieren manipuleren mannelijke lactatie marketeer marketing massage mastitis matrix Max Tailleur mazelen meanderen Meatloaf Medela media medicalisatie medicijnen medicijngebruik medische misser medium meerling melk melkbank melklijsten melkproductie melkstase melkstroom melktransfer melkzusters menarche menselijk mensenrechten menstruatie Meryl Streep met rust laten meten methode Michel Odent micronutriënten middenoorontsteking mijmeren milieuvervuiling min Miranda Kerr mode moe moeder moeder en kind nabijheid moeder-en-kind-nabijheid moedergodin moedergroep moedermelk moedermelknetwerk moedermelkvoeding moederschap mondflora mondonderzoek Montessori morbiditeit mores mortaliteit motieven motivatie motorische ontwikkeling MRI MRSA multidisciplinair multimoeder multiple sclerose mythe nabijheid nachtouderschap nachtvoedingen nadelen nadenken nalaten namaak nature-nurture natuur natuurlijk nauwkeurigheid NEC neerslachtigheid Nestle boycot nicotine nieuw nieuwsgierig Nils Bergman niplette non-nutritief noodsituatie norm normaal normen en waarden normwaarde Nurse Jackie nutriënten Obelix obesitas obsceen observeren obstreticus oedeem oefenen oestrogenen ogen oligosacchariden olympisch oma omega 3 omgeving omweg onaangepast onafhankelijkheid onconditioneel onconditioneel opvoeden onderkaak onderscheid ondersteuning ondervoeding onderwijs onderwijzen onderzoek onderzoek retrospectief onderzoeken onderzoeker onderzoekmethodes ongemakkelijk ongewenst zwanger ongewoon ongezond onrustig drinken ontdooien ontmoeten ontspannen ontsteking ontwerp ontwikkeling onvoldoende onvoorwaardelijk onvoorwaardelijk ouderschap onwennig oorlog oorontstekingen oorzaken opbrengst openbaar openbaar voeden opgelucht opleiding opleidingsniveau ouders oplossing opoffering oproep opties opvoeden opvoeding opvolgmelk opzoeken orale anatomie organische chemicaliën osteoporose Oud en Nieuw ouder-kind-interactie ouders ouderschap overdenking overeenkomsten overgewicht overheden overheid overleg overleven overproductie oververhitting oxytocine paced bottle feeding pacifisme pap papa parasiet partner pasgboren pasgeboren passie pasteuriseren patroon Paula Meier PCOS pech pedagoog peer support peercounseling pepermunt perceptie perfectie perinatale sterfte perspectief PET Peter Facinelli peuter pijn pijnbestrijding Pink pink ribbon plaats placebo plagiocefalie plan plan B plannen plezier politiek portie portiegrootte postnatale depressie postpartum bloedverlies powerpoint PPD prematuur prenataal afkolven prenatale depressie prenatale ontwikkeling prestatie preventie prijsvraag primaten prins prinses priorteit probiotica PROBIT probleemgedrag problemen problemen maken problemen oplossen productie professioneel profijt programma prolactine promoten promotie protocol psychologie PTSS puber radicaal ramp Rapley Raynaud RCT reactie realiteit rechten van het kind rechten-van-het-kind reclame redden redenen redeneren referentie referenties reflexen reflux regelen regelmaat regels reinheid relactatie relatie religie respect responsief ouderschap reuk revolutie richtlijn Riley ringsling risico risico van geen borstvoeding risicogedrag rituelen Robert De Niro robot roes roken rollen Romeo en Julia röntgenfoto routines rouw rozengeur RPS ruimte rumenzuur rust rustig RVP safe motherhood sagen salie salma hayek Salmonella samen samen slapen samenspel samenstelling samenwerking SBO congres scan Scandinavië schaamte schaap schade scheiding-van-moeder-en-kind scheidingsangst scheikunde schema schildklier schimmel schimmelinfecties schisis schizofrenie scholing schoonheid schrijven schudden schuim schuld schuldgevoel secreet seksisme seksleven seksualiteit seksuele mishandeling sensitief ouderschap sensitieve zorg SES Shakira show SIDS silicium simultaan voeden sintjanskruid slaap slaapcondities slaapcyclus slaapgebrek slaapomgeving slaappatroon slaapproblemen slaapritme slaaptraining slapen slendang smaak smaakontwikkeling smoes sneeuw sociaal gedrag sociaal netwerk socialiseren softdrugs sondevoeding soortspecifiek SPECT speen speenhoes spelen spelregels spenen spijsvertering sponsoring sport spraakontwikkeling spreken sprongetjes sprookjes spruw spugen stamcellen stand standaard stappenplan start statistieken Stefan Kleintjes stemherkenning sterk steun stoppen storen stress strijdmodel structuur studie stukjes stuwing substituut suiker suikermetabolisme suikerwater suppletie surrogaat symbiose taal taboe tandemvoeden tanden tattoo TBS te veel melk te weinig melk team technieken technologie tegendruk tegenwerken tellen temperatuur tentoonstelling tepelhoedje tepelkloven tepelproblemen tepels terminologie testosteron TGF-beta1 The Bad Mother's Handbook thema therapeutisch flesvoeden therapie thymus tienermoeder tijd tijger TNO toeschietreflex tolerant tong tongriem tortocillis toveren toxinen TRAIL triple P troosten trots trouw trucjes tweeling twijfel twilight type uitkomsten uitvinden Uncle Vernon UNICEF uniek universiteit urban legend utopia vaardigheden vacceenzuur vaccinatie vacuum vader vaderrol vaderschap vak vakantie valentijn vallen vampier variabelen variatie vaste voeding VBBB VBN vechten vegetariër veilig veiligheid verandering verantwoordelijkheid verantwoording verdediging verdriet vergelijking verhalen verkoudheid verliefd verloskundige vermoeidheid verondersteld te weinig melksyndroom verschillen verslikken verstopping vertrouwen verwaarlozing verwachten verwachting verwachtingen verwarmen verwarring verwennen verzadigingsignalen verzorgen verzorging vet vetzuren vies vingervoeding virus visite vitamine A vitamine B vitamine C vitamine D vitamine K vlakke tepels voeden voeden op verzoek voeding voeding moeder voedingesindustrie voedingsbeha voedingscentrum voedingsfrequentie voedingskussen voedingsmethode voedingspatroon voedingsstoffen voedingswaarde voedsel Voldemort voldoende volksgezondheid volledige zuigelingenvoeding volturi voorbeeld voorbereiden voorbereiding voordeel voordelen voorkeurshouding voorkomen voorlichting voornemen vooronderstelling voorschrift voortgezette borstvoeding voorwaarden vorm vraag vraag en aanbod vragen vreemd vreugde vriezer vrijwilligers vroede vrouw vroeggeboorte vrouw vruchtbaarheid vuistregels vulture vuurwerk vzwBorstvoeding waarde waarheid WABA wapens WAPF warmte water waterhuishouding waterpokken waterwereld WBW weeën wereldvrede werkende moeder werkende vader werkgever Weston A Price wetenschap wetgever WHO Whoopi wiegelied wiegendood wijkverpleegkundige wijsheid will smith winkel winkel concept winst wisselkind woede wolf wondermiddel woonomgeving woorden workshop WYSIWYG Yvo Smulders zalf zelfbeschikking zelfregulatie zelfstandig zelfvertrouwen ziektelast ziekteverekkers ziel zien zilver zink zintuigen zitten zoeken zoet zoethoudertjes zonlicht zonnesteek zoogdieren zoogkompressen zorg Zorg voor Borstvoeding zorgen zorggedrag zorgverleners zorgzaam zout zuigbehoefte zuigelingen zuigelingenvoeding zuigen zuigfles zuivelindustrie zwanger zwangerschap zwembad

Drukwerk educatieve materialen

Prijsprinter - copyshop - banner