Pagina's

Eurolac!

Een blog met (bijna) dagelijkse columns over borstvoeding, hoe het gaat, hoe het ook zou kunnen. Discussie, ironie, satire en parodie worden als stijlbloemen niet verguisd, naast gewone recht-toe recht-aan informatie.

zaterdag 6 april 2013

Dooddoener

Foto: David Tennant als Dooddoener Bartemius 'Barty' Crouch Junior in Harry Potter and the Goblet of Fire (2005)
Een binnenkomervraag voor een twitterchat voor verloskundigen luidde: ‘’ hoe bewaak je grens tussen informed choice en ‘borstvoedingmaffia’ ‘’. Er kwamen interessante antwoorden, zoals over de noodzaak tot overtuigen of juist niet, over de vraag of je eigenlijk tijdens de zwangerschap al niet te laat bent met je informatie en of het voldoende is om over de voordelen van borstvoeding dan wel nadelen van kunstvoeding te spreken, vooral aangaande de vraag of niet alleen meer moeders beginnen, maar ook langer doorgaan. Eigenlijk is het natuurlijk te zot voor woorden dat dit zo’n discussie zou moeten zijn. De risico’s van een niet soort-specifieke zuigelingenvoeding zijn overduidelijk, en veel degelijker wetenschappelijk onderbouwd dan bijvoorbeeld de risico’s van het niet opvolgen van de speerpunten in de antiwiegendoodcampagnes (niet het ouderlijk bed delen en op de rug slapen). Die antiwiegendood adviezen zijn, hoe vreemd het ook klinkt, niet soortspecifiek, want ze houden in het te slapen leggen in een afysiologische houding en het scheiden van moeder en kind. Toch knippert geen enkele zorgverlener met de ogen bij het voorschrijven van de slaapplaats en –houding onder bedreiging van een mogelijk dood kind (hoezo inpraten op de schuldgevoelens van ouders?), maar wordt de keuze voor borstvoeding voorzichtig voorgedaan als de keuze van voorkeur, maar dat het alternatief ook best wel goed is (want stel je voor, dat we ouders een schuldgevoel geven).
Het aantal kinderen dat overlijdt door het niet krijgen van borstvoeding is ongeveer even groot als het aantal dat overlijdt als gevolg van wiegendood. Lang niet alle kinderen die overlijden door wiegendood worden in  het ouderlijk bed of op de buik slapend aangetroffen. De meerderheid van kinderen die overlijden aan wiegendood liggen op hun rug in een goedgekeurd bedje, en een flink deel daarvan niet thuis, maar op de kinderopvang in hun eerste week. De meerderheid van de kinderen die overlijden aan wiegendood kreeg ook geen of niet uitsluitend borstvoeding. Volgens onderzoeken van McKenna is geen of weinig borstvoeding krijgen de enige echte constante factor bij wiegendood.  Het net zo dwingend aanraden van borstvoeding wordt echter weggezet als een criminele daad (‘’borstvoedingmaffia’’), terwijl het opdringen van slaapplaats en –houding als een verantwoorde manier van preventie wordt gezien. Dat verwijzen naar schuldgevoel is gewoon een dooddoener. Een discussiesluiter, een mondsnoerder.
Ik kan een paar aspecten aanwijzen die bij dit onderwerp meespelen. Als eerste is daar natuurlijk het feit dat wij geen borstvoedingcultuur hebben. In de Scandinavische landen is de borstvoedingcultuur nooit helemaal weg geweest (hoewel ook daar in de jaren ’70 van de vorige eeuw een serieuze dip was) en het feminisme daar heeft moederschap en borstvoeding geven omarmd als een vrouwenrecht in plaats van als vrouw-onderdrukkend. Dat heeft onder andere geleid tot een actieve houding van de overheid en daarmee tot een positief borstvoedingklimaat in de zorg. Niet dat daar geen problemen zijn, maar die worden kennelijk op een voor borstvoeding adequatere wijze opgelost. En natuurlijk speelt ook een fatsoenlijk moederschapsverlof mee in de positieve borstvoedingcijfers daar. In Nederland en Vlaanderen verlenen de overheden lippendienst, is het verlof aan de krappe kant en is de eerste associatie die mensen hebben, als ze een symbool voor baby zoeken, een fles of fopspeen.
Een ander aspect is, dat bij de naar de voorgrond geschoven preventieve maatregelen voor wiegendood, de oplossing ligt in dingen die kunnen worden gekocht (en waar dus een profijtelijke markt voor kan worden gecreëerd) en dat het advies borstvoeding te geven iets is dat een moeder zelf, persoonlijk, met haar eigen lijf moet doen (en waar dus een profijtelijk, kunstmatig gecreëerde markt voor te kopen zaken door wordt bedreigd). De mythe van het aangeprate schuldgevoel is voor zover ik kan zien in de wereld gezet door degenen die daar financieel baat bij hebben. Als altijd: follow the money. Cherzez la femme is helemaal uit. La femme, liever gezegd la mère, moet liever the money volgen en zich daar absoluut niet schuldig om voelen. Het is een heel subtiele vorm van hersenspoeling. Door te benadrukken dat je je om een keuze die je maakt niet schuldig hoeft te voelen, suggereer je dat er mensen zijn die vinden dat je je er wel schuldig om hoort te voelen. Maar zoiets is natuurlijk een dooddoener: wie een goed geïnformeerde keuze maakt en daar achter staat, heeft om te beginnen al geen reden om zich schuldig te voelen.
Maar wat in vrijwel alle discussies over wel of niet aanbevelen of voorschrijven over het hoofd wordt gezien is de opvolging. Alleen maar evangeliseren over borstvoeding is een dooddoener. Het voegt niets toe en het laat niet meer moeders beginnen met borstvoeding. Het aantal moeders dat al op voorhand bewust kiest voor geen-borstvoeding is relatief klein. Het overgrote deel van de moeders zou graag borstvoeding willen geven. Als het lukt. Veel moeders hebben ook al op voorhand het vermoeden dat borstvoeding iets is dat je niet zomaar eventjes doet. Dat is een serieus moeilijke taak, die maar zo mis kan gaan. Voor een flink deel is dat een zichzelf vervullende profetie. Als je verwacht dat iets moeilijk is en makkelijk fout kan gaan, is de kans groot dat het je niet gaat lukken, of maar met heel veel moeite, kracht en doorzettingsvermogen. Er wordt vaker over gesproken in termen die doen denken aan de voorbereiding voor de zware cols in de Tour de France dan over een gezellig recreatief fietstochtje. Afzien, er door zitten, volhouden en dergelijke termen zijn eerder gemeengoed dan genieten, plezier hebben en liefhebben.
Maar borstvoeding hoeft helemaal niet moeilijk te zijn, het wordt in veel gevallen moeilijk gemaakt door allerlei uit- en onzinnige regels en voorschriften. Door een volkomen afwezigheid van begrip over wat een baby is, hoe hij functioneert en wat hij nodig heeft. En over een even grote afwezigheid van dezelfde kennis van vrouwen over zichzelf en anderen als moeder. Mensen zijn de enige diersoort die borstvoeding geven moeilijk vinden. Borstvoeding hoort niet moeilijk te zijn, hoeft niet moeilijk te zijn. En als er toch problemen rijzen, wat altijd kan en zal gebeuren, dan moet er goede hulp voor handen zijn.
En dat punt, die hulp bij problemen, daar schort het aan. Wel promoten dat borstvoeding moet en goed is en beter en het best, maar vervolgens niet thuis geven bij problemen, dat is pas maffia. Dat is dodelijk voor borstvoeding, voor het zelfvertrouwen van moeders en uiteindelijk voor de gezondheid, het welzijn en mogelijk het overleven van kinderen.
McKenna JJ, McDade T: Why babies should never sleep alone: A review of the co-sleeping controversy in relation to SIDS, bedsharing and breast feeding. Paediatric Respiratory Reviews - June 2005 (Vol. 6, Issue 2, Pages 134-152, DOI: 10.1016/j.prrv.2005.03.006)
Gettle LT, McKenna JJ: Evolutionary Perspectives on Mother–Infant Sleep Proximity and Breastfeeding in a Laboratory Setting. Am J Phys Anthropol. 2011 March; 144(3): 454–462. Published online 2010 December 10. doi:  10.1002/ajpa.21426
McKenna JJ, Ball HL, Gettler LT: Mother–infant cosleeping, breastfeeding and sudden infant death syndrome: What biological anthropology has discovered about normal infant sleep and pediatric sleep medicine.  Am. J. Phys. Anthropol. 2007, 134(S45):133-161.
Eurolac Flits! met label of zoekterm kiezen, schuldgevoel, maffia. Deze links leiden naar een lijst met blogs met dit label, klik op de plaatjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.

Welkom bij Eurolac!

Eurolac! is een onderdeel van Eurolac Lactatiekunde

Dit is het oude blog.

Voor de nieuwste berichten en voor diepgaande informatie, achtergrondartikelen, hulp en ondersteuning ga je naar www.eurolac.net. Hier vind je ook de Eurolac Lactatiekunde Webwinkel

Labels

aan-de-borstvoeding aanbevelingen aandacht aangeboren aangeleerd aanhappen aanklikbedje aanleg aanleggen aanleghulp aanname aanpassen aasgieren ABC abces ABM achtergrond achterkamertjes acrobatiek actie acupunctuur ademhaling ADHD adolescent adoptie advies advisering advocaat AFASS afbouwen affectie affectief afhankelijkheid afkoeling afkolven afleiding afsluiten afstamming afstrepen aftellen afvallen afvalstoffen afweer afwijking afwijzen agressie alcohol Alexandre Dumas alledaags alleen allergeen allergie allo-ouderschap allopathie alternatieve zorg aminozuren Amsterdam anamnese anatomie Angelina Jolie angst Anna Staas-Vink anorexia antibiotica anticonceptie antropologie apart apoptose apparaat appels archetype argument asimov ASS assortiment astma asymmetrie atopisch Attachment Parenting attachment theorie attitude autostoeltje baby baby-led-weaning babyverzorging babywise bacteriën bad badzout bakerpraat bakerpraatjes balts baren baring baringsrituelen bed-sharing bedrog beeldvorming begeleiden begeleiding begroting beha behandeling behoefte behoeften belasting beleid beloften beloning beoordeling beperken beroep beschadigen beschermen bescherming besmetting beurs bevalling bevorderen bewaren beweging bewerken bewijs bewijslast bewustzijn BFHI bijgeloof bijhouden bijscholing bijten bijvoeden aan de borst bijvoeding bijzonder bilirubine Biological Nurturing biologie biologisch biologische zuivel bitter blauwdruk bloed bloedarmoede bloedcellen bloeddruk bloedstolling bloedsuikers blootstelling BMI boek bonafide borst borstabces borsten borstkanker borstmassage borstonderzoek borstontsteking borstproblemen borstverkleining borstvoeding borstvoeding.com borstvoedingcafe borstvoedingcijfers borstvoedinginformatie borstvoedingmanagement borstvoedingorganisatie borstvoedingsbeleid borstvoedingsduur borstvoedingsorganisatie borstvoedingsthee borstvoedingvriendelijk borstweigeren botdichtheid botvorming boulemie bouwstoffen Bowlby BPA Brian Palmer brood broodjeaapverhaal buidelen buitengewoon cadeautjes caius calcium calendula campagne candida albicans capaciteit cariës caseine changeling chapeau chefkok chimpansee China chocolade clausule clusteren clusterkolven CMV co-ouderschap co-sleeping Cochrane Code coeliakie cohortstudie colostrum comfortabel commercie commissie communicatie compassie complementair complex complicated congruent consequent consequenties consultatiebureau contra-indicatie controle corrupt cortisol counseling couveuse CT cultuur cyclus D-MER D-TSR DALY's dankbaar darm darmflora darmfunctie David Sackett debat deficientie dehydratie delen demoniseren deskundig determinanten diabetes diagnose Diane Wiessinger diarree diëtiek dik discreet discriminatie discussie dissociatie DNA doel dokters dompelbad domperidon donormelk doorverwijzen doorzetten doula dr. Jay gordon draagkracht draaglast draagling draak dragen drempels drinken drinkproblemen drinktechniek druk dubbele boodschap duimzuigen duurzaamheid dwang E-Sakazakii EBM EBP echografie ecologisch borstvoeden ecologische voetafdruk economisch economische waarde eczeem educatie eenvoudig eerlijkheid eetproblemen eetstoornis eierstokkanker Einstein eiwitten emancipatie emotie emotioneel welzijn emotionele beschikbaarheid empathie energie epigenetica Erikson erotofobie eten ethiek etiket etniciteit eurolac evalueren evidencebeest evolutie examen exclusief excreet excuus experimenteren extreem fabels fabeltjes fabrikanten Facebook factoren familie fanatiek feel-good feest feestdagen feiten feminisme fenegriek filmpje filosofie flash-heating fles flesvoeding flesweigeren flow focus fopspeen forensisch onderzoek forum foto's fouten freakshow frenulum frequent voeden freud functie functional food functionaliteit fysiologie gadgets galactogoog galega gastcolumn gebakken lucht gebit gebonden geboorte geboortegewicht geboortetrauma gedijen gedrag geelzucht geen kwaad doen geheim gehemelte gehemelteplaatje geinduceerde baring geinduceerde lactatie geïnduceerde lactatie . geit geld geloven geluk gelukkig gemiddeld gender genen GenerationR genetische manupulatie Gentiaan Violet George Clooney geschiedenis geur gevaar gevaarlijk gevaren geweld gewicht gewichtsverlies gewoon gezin gezond gezonde voeding gezondheid gezondheid moeder gezondheidsclaims gezondheidsinformatie gezondheidsprogramma gist glucose go with the flow goed goed genoeg goud griep groei groeistandaarden groen groene_leem grondstoffen grootmoeder gulden snede gynaecoloog halfjaar HAMLET handelplan hard drugs harry piekema hart hart- en vaatziekten hartfunctie hechting heks helen helper herinneren hersenen hersenontwikkeling heupdysplasie Hippocrates hirsutisme historie HIV HM4HB HMF holistisch honger hongersignalen honing hormonen horror houdbaarheid houding Hugh Laurie huidcontact huidflora huilen hulp hulp zoeken hulpmiddel hulpmiddelen hulpset hygiene hygiëne hype hyperlactatie hypoglycemie hypolactatie hysterie IBFAN ideaal IFE ijs ijzer IL-10 illusionist immuniteit immunologie immuuncellen Ina May Gaskin inbakeren individu indoctrinatie industrie infectie infecties inflammatie informatie informeren infuus ingetrokken tepels ingewikkeld ingrediënten ingrijpen initiatierite inleiden inschatten instinct instincten instinctief voeden instructie insuline intake intelligentie intentie inter-species zogen interactief interventie intiem intolerantie introductie inventariseren investering invloed invoelen inwikkelen inzet IQ irritatie Ja zuster nee zuster Jack Newman James McKenna JGZ JHL jodium Johan Cruijff Johnny Depp jonge moeder journalist jubileum Kangoeroe Moeder Zorg kanker kansen kapotte tepels karakter KDV keizersnede kennis kennisoverdracht keuze keuzes keuzes maken kiezen kijken kin kind kinderarts kinderdagverblijf kinderopvang kindersterfte KISS klacht kleur klierweefsel klinische lactatiekunde KMC KMZ knippen koemelk koesteren koestering koffie koken kokosolie kolf kolonisatie kolven korte tepels kosten kosten gezondheidszorg Kotlow koude kraam kraamafdeling kraambed kracht krampjes kritiek kruiden kruipen kunstvoeding kwakzalverij kwaliteit laat-prematuur lactaptin lactatie lactatiekunde lactatiekundige lacteren lactoengineering lactoferrine lactogenese LAM lange termijn langvoeden lanoline leefomgeving leiden lekken lengte lente leren leren aanleggen levende cellen levensles lezen lichaamscontact liefde lipriempje literatuuronderzoek LLL lobby logica logopedist loslaten luchtweginfecties luiers luisteren maag maagdarminfecties maaginhoud maagzuurremmers maan maat maatschappij macgyveren machinaal maffia magie magisch malafide mama maneschijn manieren manipuleren mannelijke lactatie marketeer marketing massage mastitis matrix Max Tailleur mazelen meanderen Meatloaf Medela media medicalisatie medicijnen medicijngebruik medische misser medium meerling melk melkbank melklijsten melkproductie melkstase melkstroom melktransfer melkzusters menarche menselijk mensenrechten menstruatie Meryl Streep met rust laten meten methode Michel Odent micronutriënten middenoorontsteking mijmeren milieuvervuiling min Miranda Kerr mode moe moeder moeder en kind nabijheid moeder-en-kind-nabijheid moedergodin moedergroep moedermelk moedermelknetwerk moedermelkvoeding moederschap mondflora mondonderzoek Montessori morbiditeit mores mortaliteit motieven motivatie motorische ontwikkeling MRI MRSA multidisciplinair multimoeder multiple sclerose mythe nabijheid nachtouderschap nachtvoedingen nadelen nadenken nalaten namaak nature-nurture natuur natuurlijk nauwkeurigheid NEC neerslachtigheid Nestle boycot nicotine nieuw nieuwsgierig Nils Bergman niplette non-nutritief noodsituatie norm normaal normen en waarden normwaarde Nurse Jackie nutriënten Obelix obesitas obsceen observeren obstreticus oedeem oefenen oestrogenen ogen oligosacchariden olympisch oma omega 3 omgeving omweg onaangepast onafhankelijkheid onconditioneel onconditioneel opvoeden onderkaak onderscheid ondersteuning ondervoeding onderwijs onderwijzen onderzoek onderzoek retrospectief onderzoeken onderzoeker onderzoekmethodes ongemakkelijk ongewenst zwanger ongewoon ongezond onrustig drinken ontdooien ontmoeten ontspannen ontsteking ontwerp ontwikkeling onvoldoende onvoorwaardelijk onvoorwaardelijk ouderschap onwennig oorlog oorontstekingen oorzaken opbrengst openbaar openbaar voeden opgelucht opleiding opleidingsniveau ouders oplossing opoffering oproep opties opvoeden opvoeding opvolgmelk opzoeken orale anatomie organische chemicaliën osteoporose Oud en Nieuw ouder-kind-interactie ouders ouderschap overdenking overeenkomsten overgewicht overheden overheid overleg overleven overproductie oververhitting oxytocine paced bottle feeding pacifisme pap papa parasiet partner pasgboren pasgeboren passie pasteuriseren patroon Paula Meier PCOS pech pedagoog peer support peercounseling pepermunt perceptie perfectie perinatale sterfte perspectief PET Peter Facinelli peuter pijn pijnbestrijding Pink pink ribbon plaats placebo plagiocefalie plan plan B plannen plezier politiek portie portiegrootte postnatale depressie postpartum bloedverlies powerpoint PPD prematuur prenataal afkolven prenatale depressie prenatale ontwikkeling prestatie preventie prijsvraag primaten prins prinses priorteit probiotica PROBIT probleemgedrag problemen problemen maken problemen oplossen productie professioneel profijt programma prolactine promoten promotie protocol psychologie PTSS puber radicaal ramp Rapley Raynaud RCT reactie realiteit rechten van het kind rechten-van-het-kind reclame redden redenen redeneren referentie referenties reflexen reflux regelen regelmaat regels reinheid relactatie relatie religie respect responsief ouderschap reuk revolutie richtlijn Riley ringsling risico risico van geen borstvoeding risicogedrag rituelen Robert De Niro robot roes roken rollen Romeo en Julia röntgenfoto routines rouw rozengeur RPS ruimte rumenzuur rust rustig RVP safe motherhood sagen salie salma hayek Salmonella samen samen slapen samenspel samenstelling samenwerking SBO congres scan Scandinavië schaamte schaap schade scheiding-van-moeder-en-kind scheidingsangst scheikunde schema schildklier schimmel schimmelinfecties schisis schizofrenie scholing schoonheid schrijven schudden schuim schuld schuldgevoel secreet seksisme seksleven seksualiteit seksuele mishandeling sensitief ouderschap sensitieve zorg SES Shakira show SIDS silicium simultaan voeden sintjanskruid slaap slaapcondities slaapcyclus slaapgebrek slaapomgeving slaappatroon slaapproblemen slaapritme slaaptraining slapen slendang smaak smaakontwikkeling smoes sneeuw sociaal gedrag sociaal netwerk socialiseren softdrugs sondevoeding soortspecifiek SPECT speen speenhoes spelen spelregels spenen spijsvertering sponsoring sport spraakontwikkeling spreken sprongetjes sprookjes spruw spugen stamcellen stand standaard stappenplan start statistieken Stefan Kleintjes stemherkenning sterk steun stoppen storen stress strijdmodel structuur studie stukjes stuwing substituut suiker suikermetabolisme suikerwater suppletie surrogaat symbiose taal taboe tandemvoeden tanden tattoo TBS te veel melk te weinig melk team technieken technologie tegendruk tegenwerken tellen temperatuur tentoonstelling tepelhoedje tepelkloven tepelproblemen tepels terminologie testosteron TGF-beta1 The Bad Mother's Handbook thema therapeutisch flesvoeden therapie thymus tienermoeder tijd tijger TNO toeschietreflex tolerant tong tongriem tortocillis toveren toxinen TRAIL triple P troosten trots trouw trucjes tweeling twijfel twilight type uitkomsten uitvinden Uncle Vernon UNICEF uniek universiteit urban legend utopia vaardigheden vacceenzuur vaccinatie vacuum vader vaderrol vaderschap vak vakantie valentijn vallen vampier variabelen variatie vaste voeding VBBB VBN vechten vegetariër veilig veiligheid verandering verantwoordelijkheid verantwoording verdediging verdriet vergelijking verhalen verkoudheid verliefd verloskundige vermoeidheid verondersteld te weinig melksyndroom verschillen verslikken verstopping vertrouwen verwaarlozing verwachten verwachting verwachtingen verwarmen verwarring verwennen verzadigingsignalen verzorgen verzorging vet vetzuren vies vingervoeding virus visite vitamine A vitamine B vitamine C vitamine D vitamine K vlakke tepels voeden voeden op verzoek voeding voeding moeder voedingesindustrie voedingsbeha voedingscentrum voedingsfrequentie voedingskussen voedingsmethode voedingspatroon voedingsstoffen voedingswaarde voedsel Voldemort voldoende volksgezondheid volledige zuigelingenvoeding volturi voorbeeld voorbereiden voorbereiding voordeel voordelen voorkeurshouding voorkomen voorlichting voornemen vooronderstelling voorschrift voortgezette borstvoeding voorwaarden vorm vraag vraag en aanbod vragen vreemd vreugde vriezer vrijwilligers vroede vrouw vroeggeboorte vrouw vruchtbaarheid vuistregels vulture vuurwerk vzwBorstvoeding waarde waarheid WABA wapens WAPF warmte water waterhuishouding waterpokken waterwereld WBW weeën wereldvrede werkende moeder werkende vader werkgever Weston A Price wetenschap wetgever WHO Whoopi wiegelied wiegendood wijkverpleegkundige wijsheid will smith winkel winkel concept winst wisselkind woede wolf wondermiddel woonomgeving woorden workshop WYSIWYG Yvo Smulders zalf zelfbeschikking zelfregulatie zelfstandig zelfvertrouwen ziektelast ziekteverekkers ziel zien zilver zink zintuigen zitten zoeken zoet zoethoudertjes zonlicht zonnesteek zoogdieren zoogkompressen zorg Zorg voor Borstvoeding zorgen zorggedrag zorgverleners zorgzaam zout zuigbehoefte zuigelingen zuigelingenvoeding zuigen zuigfles zuivelindustrie zwanger zwangerschap zwembad

Drukwerk educatieve materialen

Prijsprinter - copyshop - banner