Zou ik het doen? Gewoon nog een keer over normen en waarden. Over wat normaal is en waarde heeft. Over normstelling en waardering. Ik heb het daar best vaak over, merk ik. Kennelijk loopt mijn mond, of liever gezegd: lopen mijn typende vingers over waarvan mijn hart vol is. Ik kan me daar met hart en ziel aan overgeven, haast mijn ziel en zaligheid eraan geven, want het is me uit het hart gegrepen. Zo zeer gaat me dat ter harte dat ik er wel drie stukjes over kan schrijven: hart, ziel en zaligheid.
Het moet me af en toe echt van het hart. Ik dacht er vroeger niet zo over na, maar hoe meer ik over borstvoeding leer, hoe meer ik weet wat ik nog niet weet en hoeveel meer er nog te leren valt. Ik verwacht erover te blijven leren tot mijn hart ophoudt te kloppen. En misschien zelfs dan nog, maar dat kan ik niet met zekerheid zeggen. Wat ik zo mooi vind aan al dat leren is dat het steeds duidelijker wordt hoe gewoon borstvoeding eigenlijk is. Natuurlijk is het wonderbaarlijk en speciaal en zo meer, net als het hele leven en het functioneren van levenssystemen en organen. Maar net als alles is het ook de gewoonste zaak van de wereld. Het zit gewoon ingebouwd in de genen, net als het gestadig kloppen van het hart de volle 8, 9, 10 decennia van een mensenleven.
Dat hart, daar kunnen wetenschappers niet veel mee. Er zijn vervangingen voor, maar die zijn met de beste wil van de wereld niet aan te merken als beter of zelfs maar even goed als het origineel. Als een origineel hart het af laat weten, kunnen we er een batterijtje bij zetten dat het hart af en toe een duwtje geeft, maar dat is niet echt iets wat je mensen aanpraat om hun eigen hart minder te hoeven gebruiken. Of als we eraan gaan opereren kunnen we de functie van het hart door een machine buiten het lichaam laten overnemen, maar dat lukt eigenlijk niet bij een mens dat bij bewustzijn is en wil bewegen en zijn leven leven. We moeten dus het origineel gebruiken en eer zuinig op zijn. Regelmatig onderhoud en af en toe een goede workout en zorgen dat het bloed er goed gesmeerd doorheen kan blijven gaan.
Onderzoeken waarbij het hart of de hartfunctie een rol speelt wordt vrijwel altijd verwoord in termen waarbij het origineel als norm wordt genomen en de prestaties, veiligheid en nut van het onderzoeksonderwerp daartegen wordt afgezet. Het hart is het hart van het geheel, zeg maar. Het origineel is de norm, het uitgangspunt, het ijkpunt voor alle andere waarden. En zo hoort dat ook bij onderzoek: het origineel is de normwaarde waartegen de alternatieven worden afgezet. En als je het echt goed wilt doen, neem je bij de waardering van de alternatieven ook een aantal andere normwaarden van het normaal functionerende lichaam mee. Interventie A geeft dan wel goede resultaten voor het hart, maar heeft het ook positieve of mogelijk negatieve effecten op andere organen of systemen?
Borstvoeding onderzoek lijkt zich aan geheel andere wetten te moeten onderwerpen. Wanneer onderzoekers zich over zuigelingenvoeding buigen doen ze vaak alsof borstvoeding het alternatief is of de interventie. Dat is curieus. Onderzoeken of borstvoeding bepaalde voor- of nadelen zou hebben ten opzichte van andere soorten zuigelingenvoeding is net zoiets als kijken of het werken van een gezond hart zonder pacemaker voor- of nadelen heeft ten opzichte van een hart met pacemaker. Voorts wordt vaak gedaan alsof borstvoeding enkel gaat om melk. Ook dat is opmerkelijk en te vergelijken met het beschouwen van het hart als een manier om een hartslag op te wekken. En vervolgens kijken of je met een hart net zo’n goede hartslag krijgt als met een ingewikkeld machientje ergens in de borstkas. Of dat die hartslag van een echt hart misschien ergens rare mee-trillingen geeft of slijtage van de bloedvaten. En tot slot met verbazing uit te roepen dat een echt hart grote voordelen geeft voor de kwaliteit van de bloedsomloop. ‘’Met dat machientje is die bloedsomloop ook best oké, hoor, maar met een echt hart kun je daar nog betere resultaten mee krijgen. Gesteld dat het je lukt met dat hart natuurlijk, he, dat is nog niet zo evident voor iedereen, namelijk.’’
‘’Met een flesje worden kindjes ook best heel gezond groot hoor, en ook slim, maar met borstvoeding worden ze nog gezonder en slimmer. Gesteld dat het lukt met die borstvoeding natuurlijk, want dat is nog niet zo evident voor iedereen, namelijk.’’ Twee keer eenzelfde uiting. De eerste vindt waarschijnlijk iedereen volslagen absurd, de tweede merkt vrijwel niemand op als zijnde even absurd. Diep in het hart weet iedereen natuurlijk dat borstvoeding gewoon gewoon is. Waar ik me met hart en ziel aan overgeef, zou voor ieder een duidelijke zaak kunnen zijn: borstvoeding is gewoon net zo’n bijzonder en vanzelfsprekend aspect van de werking van het menselijk lichaam als het hart. Iedereen kan het, net als het hart laten kloppen.
Tuurlijk zijn er mensen waarbij het hart aanleg- of functiefouten heeft. En er zijn mensen met aanleg- en functiefouten in de borsten of de hormoonhuishouding of in de hersenen. En dan is het natuurlijke niet altijd vanzelfsprekend. Soms zelfs onmogelijk. Gelukkig kan er aan de meeste fouten voldoende gesleuteld worden om de boel toch nog kloppend te krijgen. En anders is er het machientje om naar uit te wijken. Niemand die je daar kwaad om aan kijkt, eerder omgekeerd: kijk daar is iemand bij wie het hart niet klopte, maar nu heeft hij een machientje en nu doet-ie het weer. Kijk, daar is een kind dat geen borstvoeding kon krijgen, maar toen heeft iemand een oplossing geknutseld en nu doet-ie het weer! Hartverwarmend.
