Sinds een aantal jaren is er een groeiende groep moeders die bij het overgaan op vaste voeding naast borstvoeding niet kiezen voor papjes, prakjes en potjes, maar voor herkenbaar eten in stukjes dat de baby zelf hanteert. Deze manier van overgaan op vast voedsel wordt door hen de ‘’Rapley methode’’ genoemd, naar Gill Rapley, die als eerste kwam met een gepubliceerd model voor deze manier van eten. Zelf noemt Rapley het ‘’Baby-led weaning’’ ofwel baby gestuurd spenen. Spenen is een woord dat het bij ons niet zo doet, maar het betekent de overgang van volledige melkvoeding naar volledige volwassen voeding. Dit is een proces dat enige jaren in beslag kan nemen*. Moeders die voor deze manier kiezen krijgen nogal eens kritiek van andere moeders en van zorgverleners. Men is bang voor verslikken en knoeien, men vind dat ze nog niet voldoende kunnen kauwen en men is bang dat kinderen op die manier niet genoeg zullen eten. Knoeien is geen issue, wanneer maar even denkt aan klassieke plaatjes van kindjes die spinazieprut gevoerd krijgen die ze niet lusten. Verslikken kan natuurlijk ernstig zijn, maar een kind zal zich gewoonlijk eerder verslikken in halfvloeibaar of vloeibaar voedsel of in kruimeltjes. Wie heeft zich niet eens verslikt in een enkele broodkruimel of een druppeltje speeksel? Grotere brokken eten daar verslik je je niet zo snel in. Wat kindjes wel makkelijk doen is kokhalzen. Dat is goed, want kokhalzen voorkomt dat een te groot stuk voedsel wordt doorgeslikt of dat een stuk voedsel het verkeerde keelgat inschiet. Bij beginnende etertjes is de kokhalsreflex-plaats zich nog aan het verplaatsen van voorin de mond naar achterin de mond en dat geeft soms onverwachte reacties. maar gevaarlijk is het niet. Het is juist een bescherming. Kinderen kunnen inderdaad nog niet kauwen als ze beginnen met vast voedsel. Tot aan dat moment hoefden ze namelijk alleen nog maar drinkend te eten. Een van de doelen van het beginnen met vast voedsel is juist dat een kind moet leren kauwen. Dat leer je niet door het mondje te vullen met een vage substantie waaraan niets te kauwen valt. Voor kauwen is iets van weerstand nodig namelijk.
Het argument dat kinderen die zelf stukjes eten in plaats van halfvloeibaar voedsel daarmee te weinig voedsel binnenkrijgen is ook juist eerder een voordeel dan een nadeel. Het doel van de eerste capriolen met vast voedsel is namelijk niet dat er veel extra voedsel binnenkomt, maar dat een kind leert kauwend te eten na en naast drinkend eten. Moedermelk is vooralsnog uitstekend geschikt om als primaire voedingsbron te dienen. Onderzoek aan de Universiteit van Nottingham heeft nu aangetoond dat kinderen die hun eerste vaste voedsel zelf eten en in herkenbare vorm krijgen aangeboden een paar jaar later gezondere voedingskeuzes maken en een sterk mindere kans op overgewicht hebben. Ganzenleverkwekers weten dat al lang: snel grote hoeveelheden pap en prut voeren geeft gigantische gewichtstoename. Voor ganzenleverpatémakers is dat goed, voor de gans minder. Voor mensenkindjes is het evenmin gezond.
*) Freakshow, Flits over duur van de borstvoedingperiode
Meer Flitsen over vaste voeding
Flitsen over Rapley
Ellen Townsend E, Pitchford NJ: Nutrition & metabolism - Research: Baby knows best? The impact of weaning style on food preferences and body mass index in early childhood in a case–controlled sample. BMJ Open 2012;2:e000298 doi:10.1136/bmjopen-2011-000298
