Foto: David Tennant kan als The Doctor (met Billie Piper als Rose Tyler) in Doctor Who (2005– ) doen waar hij zin in heeft, zonder zich om conventionele wetenschap druk te maken.
Bij de minst gewaardeerde adviezen (zie Eurolac Flits! Tip) waren er nogal wat over het geven van andere voeding dan moeder’s eigen melk. Een bloemlezing:
Kindje is klein, heeft meer voeding nodig, begin maar met pap ( 2,5 mnd). Geef hem maar wat water bij, kan hij wennen aan de smaak (zoon 2mnd oud, cb). Zullen we haar maar een cupje kv geven (ziekenhuis, een uur of 4 oud, toen we na veel gerommel met aanleggen op het belletje hadden gedrukt). Verplichte bijvoeding op de ic. Om de drie uur voeden zodat de maag de voeding kan verwerken. Vaak drinken, dat betekent dat jouw melk helaas niet voedzaam genoeg is voor je baby, dat kan elke moeder overkomen, is geen probleem want je kunt gewoon met kunstvoeding extra geven. Drie uur tussen de voedingen te laten; dan een fles kv geven voor de nacht want 's nachts moet je slapen.
Lieve lezer, daar zakt me toch telkens weer de broek vanaf. Natuurlijk zijn er redenen om een borstgevoede zuigeling andere melk te geven. WHO en Unicef hebben deze onderzocht en een overzicht in een pamflet bij elkaar gezet*. Bijvoorbeeld kindjes die geen onbewerkte melk verdragen of moeders die zeer zware, maar noodzakelijke medicatie krijgen, zoals chemo of medicatie voor psychose. Of als een kindje onvoldoende reageert op het optimaliseren van het borstvoedingbeleid en het opvoeren van de moedermelk inname.
Deze adviezen komen allemaal van zorgverleners, in tegenstelling tot veel van de andere goede en minder goede tips en trucs. En dat baart mij grote zorgen. Want als ik binnen een paar uur na een simpel Twitter oproepje al zoveel van dit soort medische missers te lezen krijg, hoeveel moeders zullen dan van dag tot dag in de diverse zorginstellingen en van diverse zorgverleners ook dit soort volslagen onwetenschappelijke geneuzel te horen krijgen. Ik zie gelijk al die moeders voor me (ruim 60.000!**) die al binnen een maand nadat zij beginnen met borstvoeding geven afhaken. Teleurgesteld, boos, verdrietig en zichzelf de schuld gevend stoppen voor ze dat hadden gepland. Niet allemaal vanwege de opgedrongen bijvoeding natuurlijk, ook door andere dysfunctionele adviezen
(nog een bloemlezing: Doe maar citroensap op je tepelkloven, dan trekken ze dicht. Je tepels afharden met een schuurspons tijdens de zwangerschap. Speen of vinger geven om op te sabbelen om hongersignaal te onderdrukken.)
en eigen interpretaties van normaal babygedrag. Maar toch.
Ik wil er best van uit gaan dat al die adviezen goed bedoeld zijn. Ik bedoel maar, geen enkele zorgverlener zal toch willens en wetens expres slechte adviezen geven die de borstvoeding om zeep brengen en het zelfbeeld en zelfvertrouwen van de moeder erbij. Maar wat is er dan gebeurd met de claim dat alle zorgverleners tegenwoordig helemaal evidence based werken? Waar is de wetenschappelijke achtergrond voor de adviezen die hier worden aangehaald? Het lijkt er sterk op dat die eis om EBP toe te passen niet van toepassing is als het gaat om zuigelingen en borstvoeding. De gezondheid en het welzijn lijken in de begeleiding van moeders, kinderen en borstvoeding niet voorop te staan. Welke belangen dan wel, dat blijft natuurlijk de vraag.
Het blijft mij bezighouden, dat op grote schaal volslagen negeren van de wetenschappelijke waarheid in het medisch en verpleegkundig handelen. Is het onwil, onbenulligheid, onnozelheid, onkunde? Waarom geven zorgverleners blijkbaar en masse zulke abominabel slechte adviezen? Zulke slechte adviezen dat de helft van de moeders afhaakt in de eerste maand. Zouden de betreffende zorgverleners een dergelijke treurige uitkomst op enig ander vlak van hun zorg van zichzelf accepteren? Of zouden ze werkelijk zelf geloven dat ze goed bezig zijn, maar dat de kans dat een vrouw gewoon borstvoeding kan geven maar 50% is? Dat is gewoon te zot om te geloven. Zouden ze dat ook geloven van andere normale vrouwelijke lichaamsfuncties, zoals het uitdragen van een zwangerschap en het kind langs de normale weg geboren laten worden? Moet ik dat geloven? Werkelijk? Op wetenschappelijke gronden? Ik zou in staat zijn een prijs uit te loven voor degene die mij wetenschappelijk bewijs geeft voor de vooronderstelling dat borstvoeding geven zo vreselijk moeilijk is, dat het voor maar de helft van de vrouwen mogelijk is.
Ik acht het waarschijnlijker dat zorgverleners in hun opleiding niets leren over normaal zuigelingengedrag rond slapen en eten, dat zij niets leren over de fysiologie van de menselijke lactatie en borstvoeding. En ik neig naar het geloven dat, met uitzondering van de paar goede zorgverleners die zichzelf bijscholen, het ze allemaal maar bar weinig interesseert, vooral omdat die aardige lui van de moedermelksubstituten hun, gelijk met het uitdelen van virtuele aaien over de bol en schouderklopjes, en echte cadeautjes ze ervan verzekerd hebben dat het belang van borstvoeding schromelijk wordt overdreven en dat kunstvoeding eigenlijk vrijwel even goed is en veel gemakkelijker.
*) Acceptable medical reasons for use of breastmilk substitutes (als video weergegeven pamflet van de WHO en Unicef, behorend bij het BFHI.
**) In Nederland worden jaarlijks rond de 180.000 kinderen geboren. 80% van de moeders, dus rond de 120.000 begint aan borstvoeding en ongeveer de helft daarvan (60.000) stopt al binnen de eerste maand. Vooruit, laten we er wat af doen, want sommige van die 180.000 delen een moeder en sommigen zijn te ziek om te voerleven. zit je evengoed nog tegen tienduizenden moeders aan te kijken!
Met dank aan @BorstgevoedNL, @bvBennebroek, @ElsJF,
@KaboutertuinNL, @Marjolief, @melpronk, @NancyPloeger, @nelsy_salden,
@POHMiranda voor hun bijdragen via Twitter en Angelina van Es, Anita
Paardekooper, Anja Mones, Barbara de Lugt, Cynthia Groenveld Breebaart,
Efrat Altman, Inge Höpe, Irina Reulink-Bosman, Myrte van Lonkhuijsen ,
Nadine Paasschens-Barroso, Nish Barnard, Simone Compier, Stephanie Van
Schaik, Susanne Boekhorst via Facebook