Borstvoeding borrelt

Foto: Edie Falco als Jackie Peyton, de verpleegster die alles kan en alles oplost, behalve haar eigen sores en
Peter Facinelli als Dr. Fitch Cooper (die in stress situaties een Tourette-achtige reactie zegt te hebben, die hem vrouwenborsten laat grijpen) in Nurse Jackie
Dag 2 van een blogweek ‘’Wereld Borstvoeding Week’’ waarin telkens een synoniem van het WBW thema de inspiratie vormt.
Borstvoeding bruist en borrelt. Wel, niet borstvoeding zelf natuurlijk, maar in de borstvoeding-wereld borrelt het van de mensen die zich met borstvoeding bezig houden. Niet noodzakelijkerwijs moeders die borstvoeding geven, maar mensen die zich als vrijwilliger of als professional bezig houden met borstvoeding. Vrijwilligers zijn altijd moeders met persoonlijke borstvoedingservaring. Zij geven vooral steun, van moeder tot moeder, en delen informatie, trucs en tips. Vaak organiseren ze regelmatig herhaalde ontmoetingen voor moeders en aanstaande moeders of cursussen voor aanstaande ouders. Vrijwilligersorganisaties hebben telefonische hulplijnen en schriftelijke informatie in brochures en tijdschriften. Naast persoonlijke ervaring baseren de vrijwilligers hun werk op een vaak intensieve interne training of opleiding en ze blijven trainingen herhalen zolang ze aan de organisatie verbonden zijn. Borstvoeding vrijwilligers zijn de vrouwen die je in vroegere tijden gewoon om je heen zou hebben terwijl je opgroeit als meisje en als je moeder wordt. De vrouwen in je netwerk die je gewoon van dag tot dag nodig hebt tijdens je reis door het moederschap. Vrouwen-power vrouwen.
De mensen die zich professioneel met borstvoeding bezighouden kun je in groepen verdelen. Er zijn de zorgverleners voor wie zorg voor borstvoeding één van de vele aspecten van hun werkveld is: verloskundigen, kraamverzorgenden en –verplegenden, neonatologie verpleegkundigen, huisartsen, consultatiebureau werkers. Van hen verwacht je als moeder dat zij voldoende over borstvoeding weten om je in de dagelijkse praktijk aan de gang te houden, hoe ze veel voorkomende problemen kunnen herkennen en oplossen en voor welke problemen ze een specialist voor je moeten inschakelen. Een aparte groep bestaat uit mensen die onderzoek doen naar borstvoeding. Dit zijn wetenschappers van allerlei soort, uit diverse disciplines. Borstvoeding, de menselijke lactatie en moedermelk kunnen het primaire onderwerp van hun onderzoek zijn, maar ook nevenonderwerpen. Zij zijn niet noodzakelijkerwijs deskundig op het gebied van (de begeleiding bij) borstvoeding.
Dan zijn er de mensen die van de begeleiding bij borstvoeding en de kennis van de menselijke lactatie hun vak hebben gemaakt, de lactatiekundigen. In die groep is ook nog onderscheid te maken tussen deelgroepen. Er zijn lactatiekundigen voor wie het hun eerste en enige lijn van werk is en er zijn zij voor wie lactatiekunde naast of na hun andere of primaire beroep komt. Die laatsten zijn dan bijvoorbeeld verloskundige of verpleegkundige die een deel van hun werktijd besteden aan de directe of indirecte zorg voor borstvoeding. Vaak zijn zij  verbonden aan een instelling voor gezondheidszorg zoals een ziekenhuis, een kraamzorgorganisatie of een JGZ instelling. Natuurlijk zijn er binnen dergelijke instellingen ook lactatiekundigen die alleen of voornamelijk lactatiekundig werk doen.
Vrijgevestigde lactatiekundigen doen niets anders dan puur lactatiekundig werk: ze geven directe en indirecte zorg voor moeder en kind bij borstvoeding, ze schrijven informatie- en voorlichtingsmateriaal, geven lezingen en workshops voor zorgverleners en cursussen voor ouders, verhuren en verkopen hulpmiddelen bij borstvoeding en doen onderzoek. De lactatiekundige is de specialist op het gebied van de menselijke lactatie en de begeleiding bij borstvoeding. De kennis en vaardigheden van de lactatiekundige omvatten zowel de fysiologie (hoe het normaal werkt) als de pathologie (ziekten en afwijkingen van wat normaal is) en de uitzonderlijke situaties.
De borstvoedingswereld bruist en borrelt van de activiteit en er is altijd wel iemand te vinden die hulp kan bieden bij welke vraag of probleem ook. Je moet ze soms wel even zoeken. Hieronder een lijstje om je op weg te helpen.
La Leche League (NL)
La Leche League (BE)
Vereniging Borstvoeding Natuurlijk (NL)
Borstvoeding VZW (BE)
Samenwerkende Borstvoeding Organisaties (NL)
Nederlandse Vereniging van Lactatiekundigen NVL (NL)
Belgische Vereniging van Lactatiekundigen BVL (BE)
Kenniscentrum Borstvoeding voor een berg aan informatie
Moedermelknetwerk voor het delen van moedermelk

Recept voor ramp

Foto: De Mythbusters Jamie Hyneman en Adam Savage weten voor elke ramp een recept te bedenken.
Het als best geclassificeerde advies om je eigen gevoel te volgen en je eigen weg te gaan bij borstvoeding is misschien wel de reden waarom vrouwen die slecht advies krijgen toch hun borstvoeding doelen halen. En slecht advies is er volop en in soorten en maten. Mijn kleine informele oproep via Twitter leverde binnen enkele uren al een flinke lijst op. De lijst wordt zonder werkelijke competitie aangevoerd door allerlei adviezen om borstvoeding te beperken in aantal of duur of helemaal, om borstvoeding te vervangen door of aanvullen met kunstvoeding en normaal babygedrag niet te accepteren. Het gros van deze adviezen komt van professionele zorgverleners, zoals kinderarts, verloskundige/vroedvrouw en consultatiebureau medewerkers. Voeden op de klok, volgens tijd en uur werd in verschillende bewoordingen het meest genoemd. Als het aan de zorgverleners van deze moeders ligt krijgen de baby’s slecht een beperkt aantal voedingen van een vastgesteld aantal minuten per etmaal, na de eerste dagen of weken bij voorkeur slechts tussen 06:00u en 22:00u. Het clusteren (heel veel korte voedingen binnen een periode van een paar uur, afgewisseld met korte slaapjes en wakker zijn) wordt heel expliciet een paar keer genoemd als zo snel mogelijk af te leren slechte gewoonte. Het opvolgen van deze adviezen betekent voor de meeste moeders een vroegtijdig einde van de borstvoeding carrière.  Dit soort adviezen is namelijk met een recht een regelrecht recept voor rampen. Ze gaan volledig in tegen de instincten van baby’s en moeders en tegen de fysiologie van de menselijke lactatie. De moeders in dit minionderzoekje volgden ze dan ook niet op. Je zou er eigenlijk de Mythbusters op los moeten laten, want ideeën dat kinderen het beter doen op strakke schema’s en beperking van voedingsmomenten en maaltijdduur zijn broodjeaapverhalen. Ze zijn gebaseerd op de verdraaide ideeën van controlefreaks uit voorbije tijden. Het streven van kunstvoedingsfabrikanten om hun product een wetenschappelijk gefundeerd label mee te geven heeft daar nog eens een fikse schep bovenop gedaan. Er is niks wetenschappelijks aan, sterker nog het is een ontkenning van wat er wel wetenschappelijk bekend is over hoe melk wordt gemaakt en hoe mensenkinderen functioneren. Kinderen op tijd en uur voeden en verzorgen past natuurlijk wel heel goed in een agenda- en werkrooster-gecontroleerde maatschappij. En als baby’s het niet goed lijken te doen op deze restricties staat het advies om maar te stoppen met borstvoeding of kunstvoeding of vroege vaste voeding bij te geven al binnen handbereik klaar. De moeders die reageerden zagen heel duidelijk dat kunstvoeding vrijwel nooit een antwoord is op een borstvoeding vraag. Uitermate geïrriteerd leken de reagerende moeders te zijn door onkundigen adviezen rondom specifieke problemen zoals spruw, restricties in hun eigen voeding bij krampjes, en indianenverhalen over doorslapen, samen slapen, eindeloos kolven en nog een en ander. De irritatie betrof vooral het feit dat dit niet alleen niet-werkende adviezen zijn, maar gewoon regelrechte onzin en medische missers. Zorgverleners: als je iets niet weet, dat kan gebeuren, niemand verwacht dat je alles weet. Maar doe niet net alsof en zeg maar wat. Zeg liever gewoon eerlijk dat je het niet weet en dat je het zal opzoeken of verwijs door naar een expert. Patiënten hebben meer respect voor een zorgverlener die eerlijk toegeeft iets niet te weten dan eentje die doet of z/hij alwetend is en vervolgens slecht advies geeft.
Morgen verder over wat moeders misten in de advisering en aanbevelingen voor zorgverleners om de advisering rondom borstvoeding te verbeteren, eerlijker en effectiever te maken.
Met dank aan de bijdragen van: @iAgeeth @annemiekverbeek @Aidulacpuntnl @Biancamv3 @BVfoto @Kunstomized @Catranda @CininB @esthertreurniet @EstherW74 @geogabbi @HesterMacrander @Lindar76 @loosjes @tweetenmetIen @IrisBeck @jasmijn02 @Smoopster83 @zjoje @Kaatjedootje @xstn82 @Laktistino @BekkersMarian @mama_Valerie @mariannenijpels @MarijkeFrings @melpronk @Tasjiri @MirandaDiesch @Mirandavdg @natalie_smit @NicoleJayson @sab_stop @SylvieZuidam @TamaraTijdink @Wantjes @Yvon4783

Beste adviezen

Foto: Oudste dochter van de auteur als weldoorvoede baby
Moeders klagen terecht over het feit dat zij zich welhaast gedwongen voelen om borstvoeding te geven, terwijl ze vervolgens in de kou blijven staan als er problemen komen. En het is ook erg oneerlijk om mensen aan te sporen iets te doen en ze vervolgens niet te kunnen helpen het waar te maken. Toch zijn er ook vrouwen bij wie het wel lukt. Soms zijn dat vrouwen bij wie er gewoon geen problemen opkomen, die een natuurtalent zijn of een natuurtalent als kind hebben. Maar vaak hebben ook vrouwen die uiteindelijk vele maanden of enkele jaren borstvoeding geven problemen. In het begin om de boel op gang te krijgen, later om de boel op gang te houden of om pijn en ongemak te bevechten. Waarom lukt het de een wel en de ander niet? Het is te gemakkelijk om te stellen dat de één een watje is en de ander een bikkel. Niemand zou om te beginnen een bikkel moeten hoeven zijn om zoiets als zorgen voor een baby aan te kunnen. Zou het kunnen zijn dat het ligt aan de hulp, informatie en ondersteuning die ze kregen? Ik vroeg aan moeders die borstvoeding geven of gaven wat het beste stukje advies of informatie was dat ze kregen. En het slechtste. En wat ze misten. Zou daar een antwoord liggen om te geven aan hen die moeders en hun kinderen begeleiden bij borstvoeding?
Wat moeders het beste advies vonden verschilt nog al, maar een paar dingen springen er toch wel uit. Met stip bovenaan staan dingen die te maken hebben met acceptatie en instincten. Ik vind dat zelf heel opvallend (en ben er ook erg blij mee!). ‘’Volg je gevoel’’, ‘’vertrouw op je baby’’, ‘’accepteer dat het is zoals het is’’, ‘’maak het jezelf gemakkelijk’’ en meer van dat soort waren de adviezen die moeders het meest waardeerden, waar ze het meest aan hadden. Zou dat het verschil zijn tussen falen en halen? De kracht en de wijsheid uit jezelf en je eigen kind halen en niet afwachten of je het van een ander krijgt. Dat niet afwachten spreekt ook uit de hoog-gewaardeerde adviezen om actief op zoek te gaan naar goede informatie uit vertrouwde bronnen en om snel deskundige hulp in te schakelen als het fout dreigt te gaan en er geen eigen oplossing voor handen is. De met name genoemde bronnen zijn het borstvoedingsforum, borstvoeding.com en de boeken van Stefan Kleintjes. Ik zou daar zelf de boeken en sites van Borstvoedingorganisatie LLL en Vereniging Borstvoeding Natuurlijk bij willen zetten. Eurolac.net van ondergetekende mag natuurlijk ook niet ontbreken, evenmin als aidulac.nl van lactatiekundige Annette Drop en borstvoedinghulp.nl van collega Karin de Graaf. Er zijn meer goede sites van lactatiekundigen, maar dat zou de lijst hier wel erg lang maken. Vrijwel even prominent op de lijst zijn de adviezen die gaan over voeden op verzoek. Dit sluit natuurlijk aan bij het advies om op de instincten van de baby te vertrouwen. De baby weet wat, wanneer en hoe veel hij nodig heeft. Moeders die dat volgen hebben een goede prognose voor succes. Voeden op verzoek wordt ook verwoord als ‘’Voeden doe je zonder klok’’, wat betekent dat je ook niet kijkt hoe lang een voeding duurt, of hoe lang er uit een borst is gedronken. Verder naar onder stonden gerichte adviezen voor bijzondere situaties (meerling, bekkeninstabiliteit), het verbeteren van de melkproductie (domperidon, vaker aanleggen/kolven), verandering van houding en de tijd nemen.
Welke les kunnen de opleiders van zorgverleners hieruit leren? Dat moeders en baby’s niet helemaal onkundig en dwaas zijn, maar aangeboren wijsheid en instincten hebben die vertrouwd mogen worden. Dat als men het heeft over ‘’deskundige hulp’’ en ‘’betrouwbare informatie’’ kennelijk niet de reguliere zorg en informatiebronnen worden bedoeld. Daar kan dus nog heel wat verbeteren op het gebied van accurate en praktisch toepasbare kennis. Flessen en kunstvoeding bijgeven werd geen enkele keer genoemd als beste advies bij problemen en redden van de borstvoeding.
Het beste advies wat ik kreeg als jonge moeder kwam van mijn schoonzusje: ‘’Streep die flessen en zo op het lijstje van het kraamcentrum maar door. Die heb je niet nodig, want jij gaat gewoon borstvoeding geven.’’ Dank je wel, Gerarda, dat zette mij op het goede pad bij het voeden van mijn oudste dochter (foto) en de haar opvolgende kinderen.
Met dank aan de bijdragen van: @iAgeeth @annemiekverbeek @Aidulacpuntnl @Biancamv3 @BVfoto @Kunstomized @Catranda @CininB @esthertreurniet @EstherW74 @geogabbi @HesterMacrander @Lindar76 @loosjes @tweetenmetIen @IrisBeck @jasmijn02 @Smoopster83 @zjoje @Kaatjedootje @xstn82 @Laktistino @BekkersMarian @mama_Valerie @mariannenijpels @MarijkeFrings @melpronk @Tasjiri @MirandaDiesch @Mirandavdg @natalie_smit @NicoleJayson @sab_stop @SylvieZuidam @TamaraTijdink @Wantjes @Yvon4783

Verloren generatie

Foto: William Shatner als Captain Kirk en Patrick Stewart als Captain Picard in Star Trek: Generations, waarin 2 generaties kapiteins de problemen samen de baas moeten worden.
Als dieren konden praten en je zou een zoogdiermoeder vragen of ze borstvoeding geven ook zo moeilijk vindt, zou ze je onbegrijpend aankijken. Moeilijk? Hoezo moeilijk? Dat gaat toch vanzelf! En zo is dat ook. Een hondenmoeder werpt haar jongen, likt ze schoon en min of meer droog, duwt ze min of meer in de richting van de tepels en verder zoeken de puppy’s het grotendeels zelf uit. Een geitenmoeders zet haar 1, 2 of 3 jongen op de wereld, likt, snuffelt, geeft ze een zetje zodat ze opstaan en verder vinden ze hun weg wel, die lammetjes. Kittens, kalfjes en veulens, het is allemaal hetzelfde verhaal. Apen en mensapen van hetzelfde laken een pak, waarbij de mensapen hun jong ook vasthouden en knuffelen. Maar nu komt het. Als die mensapen zelf in de dierentuin geboren en opgegroeid zijn, kan het zo maar gebeuren dat ze geen idee hebben wat ze met dat jong aan moeten en slepen het zo’n beetje achter zich aan. Van het zogen komt niets terecht en veel van die apenbaby’s moeten bij de moeder worden weggehaald en met de fles door verzorgers worden grootgebracht. Kennelijk is zogen en moederen bij de primaten niet alleen aangeboren en instinctief gedrag, maar ook aangeleerd gedrag. Als bij zo’n zwangere primatenvrouw borstvoedende rouwen worden geposteerd is de kans groot dat de apenmoeder na de geboorte wel weet wat ze met haar kind moet. En dus vinden veel moeders borstvoeding geven heel erg moeilijk. Gaan er ook vaak dingen fout. Niet dat we onze baby’s aan een arm of been achter ons aanslepen, maar we doen er toch vreemde dingen mee. Zo verwachten we van ze dat ze tevreden zijn als we ze ergens moederziel alleen plat op hun rug in een bedje te slapen leggen. Of dat ze krijgen wat ze nodig hebben wanneer we ze om de zoveel uur een afgepaste hoeveelheid eten geven of een vooraf vastgestelde tijd aan de borst leggen. En de mensen die de moeder en haar kind zouden moeten helpen (zoals zussen en tantes bij alle primaten) zijn ook van de ‘’in gevangenschap geboren’’ generatie. Zij zijn immers net als een chimpansee in een dierentuin opgegroeid zonder ooit een kind aan de borst gezien te hebben. Als ze het al eens zagen draaiden ze wellicht walgend het hoofd weg. Maar wij, de menselijke apen, zijn niet voor een enkel gat te vangen; wij huren expertise in, net als voor die andere verloren gegane kennis, de baring. Het probleem is, dat ook die baringsexperts wat betreft borstvoeding grotendeels tot de verloren generatie behoren. In hun opleiding tot expert leerden zij eigenlijk voornamelijk dat borstvoeding goed is voor baby’s en dat alle moeders het zouden moeten geven. Maar ze leerden niet hoe het nu eigenlijk precies werkt met die baby’s en die borsten, laat staan hoe je problemen voorkomt en al helemaal niet hoe je ze oplost. Daarvoor in de plaats leerden ze wel dat er een ‘’prima alternatief’’ is in de vorm van poedermelk, precies op maat gemaakt voor kinderen. Dus krijgen borstvoeding vragen een kunstvoeding antwoord. Baby’s zijn het letterlijke kind van de rekening en moeders blijven achter met de kater van mislukking. Speciaal voor kinderen gemaakte voedsel- en drankproducten kunnen maar zelden de toets van ingrediëntenonderzoek doorstaan, zoals Foodwatch in Duitsland onderzocht (Foodwatch, 2012). In deze lijst zijn weliswaar de kunstmatige melkvoedingen voor zuigelingen niet opgenomen, maar wie etiketten kan lezen zal zien dat er in die kunstvoeding van alles niet zit en dat er ook allerlei dubieuze toevoegingen inzitten, zoals het zeer schadelijke HFCS (high-fructose corn syrup, ook bekend als glucose-fructose syrup, high-fructose maize syrup, hoog fructose mais siroop).
Borstvoeding geven zou niet moeilijk moeten zijn (hoewel het wel even geleerd wil worden, net als lopen en praten). Tegenwerkingen, in de vorm van onvoldoende blootstelling aan voorbeelden, onvoldoende kennis bij zowel ouders als veel zorgverleners en blootstelling aan slinkse reclame voor een inferieur substituut dat zichzelf goed weet op te sieren, máken het moeilijk voor veel moeders. Er is nog een lange weg te gaan. Onderweg zouden we eens een kijkje kunnen nemen in hoog-geïndustrialiseerde landen, zoals de Scandinavische,  waar borstvoeding geven opmerkelijk minder lastig lijkt te zijn.
Foofwatch.de: MARKTCHECK KINDERLEBENSMITTEL: Wie die Lebensmittelindustrie
die Ernährung unserer Kinder auf den Kopf stellt. (2012) Opgevraagd 14.03.2012 12:42

Borstvoeding.com: Wat zit er in moedermelk en wat in kunstmatige zuigelingenvoeding?

Meisjesdromen

Foto: Dame Maggie Smith als macabere substituut moeder in een domineesgezin met een overspelige moeder en een ontsporende dochter in Keeping Mum
Als je aan een klein meisje vraagt wat ze wil worden als ze later groot is, is de kans groot dat ze als antwoord geeft dat ze liefst moeder wil worden. Moeder is haar voorbeeld en rolmodel, de allerbeste mama van de hele wereld, en voorlopig wil ze niets liever dan net als mama zijn. Vervolgens groeit het meisje op en de kans da ze moeder wordt, ooit, is groot. Waarschijnlijk wordt ze ook nog wat anders of verschillende andere dingen, want een mens vervult tijdens het leven vele rollen. Sommige rollen komen als vanzelf, voor sommige volg je een opleiding en voor andere moet je maar zien hoe je je erin inleeft. Moederschap hoort tot de laatste categorie. In sommige culturen is moederschap een rol die wel degelijk wordt geleerd. Meisjes groeien daar op in een omgeving waarin ze moederrol door verschillende vrouwen ingevuld zien worden. Ze leven mee en zien hoe moeders omgaan met kinderen, waaruit hun dagelijkse bezigheden bestaan. Ze zien moeders bezig met hun baby’s, ze verzorgen en voeden. Zo leren ze door afkijken en door imiterend spel hoe dat werkt, dat moeder-zijn. In onze samenleving kan een meisje opgroeien zonder ooit een baby echt van dichtbij gezien te hebben en zeker zonder ooit een baby aan de borst gezien te hebben. Borstvoeding geven is in onze maatschappij eigenlijk  not-done. Men belijdt met de mond het belang van borstvoeding voor de baby, maar dan alleen voor de heel jonge baby en bij voorkeur binnen de beslotenheid van het eigen huis. Vervolgens wordt haar aan alle kanten verteld dat ze vooral borstvoeding moet geven. Ze krijgt eveneens van alle kanten adviezen van zorgverleners, sommige zinnig en andere niet, maar minimaal 3 die elkaar volledig tegenspreken. Steun van haar omgeving is lang niet altijd aanwezig en vaak wordt haar besluit om borstvoeding te geven met scepsis aangehoord of rondweg afgewezen. Van de ruim 80% van moeders die tegen het einde van de zwangerschap aangeven borstvoeding te willen geven beginnen er al een paar helemaal niet aan en stopt een klein deel al voor het kraambed is afgelopen; tegen het einde van de eerste maand is al de helft gestopt en ongeveer een kwart van alle kinderen krijgt tegen een half jaar nog voor ten minste een deel borstvoeding. Bij veel van deze moeders, zeker bij het stoppen in de eerste weken of maanden, was dit stoppen niet het plan, maar het resultaat van de omstandigheden. Meest gegeven reden is ‘niet genoeg melk’. Het idee onvoldoende melk te hebben is universeel, komt in alle culturen voor. In een groot deel van de gevallen is het inderdaad een idee en niet een werkelijk te krappe melkproductie (hoewel dat niet onmogelijk is). De andere veel gegeven reden ‘pijn bij het voeden’, is minder universeel, maar in geïndustrialiseerde samenlevingen wel veel voorkomend. Zowel een ontoereikende melkproductie als pijn bij het voeden zijn voor een flink deel te voorkomen of te verhelpen door goede voorlichting en begeleiding. Voor goede voorlichting en begeleiding is het een voorwaarde dat zorgverleners zelf een degelijke kennis hebben over het functioneren van de lactatie, zowel aan de kant van de moeder als die van het kind. Veel van de meest gegeven adviezen rondom borstvoeding getuigen juist van een niet begrijpen van hoe borstvoeding werkt. Van hoe baby’s werken. En moeders. Het zijn adviezen die het goed op gang komen en houden van een toereikende melkproductie tegenwerken en die maken dat baby’s niet op de goede manier drinken, waardoor ze de tepels van hun moeder kapot maken en onvoldoende melk binnen krijgen. Als dan de hoeveelheid melk minder is dan wat de baby nodig heeft, of als de moeder alleen nog huilend van de pijn kan voeden, is er geen antwoord. Geen oplossing met behoud van borstvoeding. Want wie niet weet hoe het werkt, weet ook niet hoe problemen op te lossen. En dus stopt de moeder ruim voordat ze dat van plan was. En is ze boos op mensen die haar vertellen hoe geweldig borstvoeding is. Want dat doet pijn, bovenop de pijn die ze al had over het niet bereiken van haar eigen doelen. Ze is eigenlijk boos op zichzelf voor het niet bereiken van het ideaal dat ze had toen haar als klein meisje werd gevraagd wat ze wilde worden: de beste moeder in de wereld. Maar in de ogen van haar eigen kind, jongen of meisje, is ze precies dat: de allerbeste moeder in de wereld, wat ze ook doet, welke voeding ze ook geeft en ongeacht of ze haar eigen doelen bereikt.

Bezig met mijn eigen zaken

Foto: Shirley Henderson als Moaning Myrtle: "Don't ask me, here I am minding my own business and someone decides to throw something at me." (Moet je mij niet vragen, ik zit me hier met mijn eigen zaken te bemoeien en dan besluit iemand iets naar me te gooien) Moaning Myrtle (Jammerende Jenny) in: Harry Potter and the Chamber of secrets (Harry Potter en de geheime kamer).
Ben je net lekker bezig, je bemoeiend met enkel je eigen zaken, vind iemand het nodig in te breken in je persoonlijke ruimte en aandacht te vragen voor zijn zaken. Moeders maken dat met grote regelmaat mee, want de indruk schijnt te bestaan dat alles en iedereen zich moet bemoeien met de kinderen van andere mensen. Soms om ze te ‘’helpen opvoeden’’, soms gewoon omdat het financieel gunstig voor hun zaken is als moeders naar hen luisteren. Ongevraagd advies van familie, vrienden en de buurman kun je naast je neerleggen met een ‘’bemoei je met je eigen zaken’’. Advies van zorgverleners zou accuraat moeten zijn, maar is dat niet  altijd (zie aflevering ‘’Doe geen kwaad’’), aan hen kan aangeraden worden eerst hun eigen zaken op orde te brengen voor ze zich met die van een ander bemoeien. De combinatie van conflicterende adviezen van familie consorten en zorgverleners zorgt er wel voor dat moeders niet meer weten wat ze eigenlijk moeten doen en veel te vaak te vroeg beginnen met het overgaan op vaste voeding (Arden, 2010). Ongevraagd en ondermijnend advies van hen die eraan verdienen is lastiger. Hen aanraden zich met hun eigen zaken te bemoeien en jou niet lastig te vallen terwijl jij je met die van je zelf bezig houdt gaat niet werken: kunstvoeding en baby- en peutervoeding fabrikanten maken het namelijk hun zaak om moeders te voorzien van ‘’informatie’’ over hun ‘’grandioze en onmisbare’’ producten met als doel daarvan veel en nog meer te verkopen. Fabrikanten die zich met hun eigen zaken bemoeien doen precies dat: hun zaak, hun portefeuille en die van de aandeelhouders heeft hun primaire, grootst e en overkoepelende aandacht. Al het andere, zoals moeders die zich met hun eigen zaken bemoeien en de gezondheid en het welzijn van de kinderen van wie zij de magen willen vullen, zijn daaraan volkomen ondergeschikt. En dus wordt het publiek doodgegooid met reclame, slinkse informatie via zorgverleners (die toch echt beter zouden moeten weten, als zij hun eigen zaken beter op orde hadden) en indoctrinatie via alle vormen van media. Dat doodgooien wordt soms bijna en heel soms echt werkelijkheid. In die kunstvoeding en dat potjeseten zitten namelijk vaak allerlei productvreemde delen (VWA, 2009). De veilige keuze voor moeders is dus om zelf voor het eten van hun kinderen te zorgen, zelfgemaakt vanaf de borstvoeding tot de hapjes en prakjes. Eerlijk eten, heerlijk eten, gezond eten: da’s een hoop eigen zaken voor een moeder om zich mee te bemoeien.
Een paar voorbeelden van teruggenomen kunstvoeding en potjesvoeding:
Similac standaard kunstvoeding met torren (2010)
Nestle Bananenmaaltijd met glas (2011)
Presidents Choice Organics Pear Juice met arsenicum (2008)
Similac Advance met stukjes zwart plastic (2005)
Melamine in Chinese kunstvoeding (2008)
Olvarit babyvoeding met glas (2002)
Voedsel en Warenautoriteit: Productvreemde delen in voedsel. Kennisbank Voedselveiligheid VWA, 2009.
Arden MA: Conflicting influences on UK mothers' decisions to introduce solid foods to their infants. Maternal & Child Nutrition, 2010, 6(2):159-173.

Primum non nocere

(Foto: Hippocrates, de grondlegger van de moderne medische wetenschap aan wie de eed en de titel van dit stuk [Primum non nocere: doe om te beginnen geen kwaad] worden toegeschreven.)

De Eed van Hippocrates*, de basis van het werk van alle artsen, heeft diverse vormen, maar over het algemeen komt het erop neer dat artsen voor ze hun vak gaan uitoefenen zweren dit naar beste vermogen te doen, hun patiënten geen kwaad te berokkenen en hun gezondheid na te streven. Voor een deel voeren zij deze belofte uit door het opstellen van protocollen en richtlijnen die zijn gebaseerd op wetenschappelijk bewijs. ‘’Evidence based practice’’ (EBP) is de Gouden Standaard van de huidige medische praktijk. Gezond verstand, praktijkervaring en compassie voor de patiënt worden met regelmaat ondergeschikt gemaakt aan dit Gouden Kalf, dat met welhaast religieuze devotie wordt nagevolgd. Meestal. Bij de meeste gezondheidsissues. Bij sommige issues lijkt het er niet zo toe te doen. Daar kan je wel wat mee rommelen zonder je te laten hinderen door enige vorm van kennis of wetenschap. Borstvoeding, bijvoorbeeld, en de begeleiding daarbij. Toegegeven, er is ook weinig eer te behalen uit een gelukzalig bij zijn gezonde moeder drinkende baby. En natuurlijk kun je over borstvoeding met goed fatsoen geen degelijk dubbel-blind gerandomiseerd onderzoek uitvoeren (dat je ook niet eens gefinancierd krijgt), dus waarom zou je er al die moeite voor doen. Haal gewoon de aloude en beproefde ‘’maak je maar niet ongerust, moedertje’’-skills uit de kast, poets ze op zodat ze ook werken voor de moderne moeder, et voilà: online borstvoeding advies van de huisarts. Niet helemaal accuraat**, zegt u? Ach, er is toch goede kunstvoeding in ons land. Volgens de Groningse hoogleraar dr. S. is dat in ons land sowieso net zo goed als de borst. Waarom zou je je inspannen.

*De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de oorspronkelijke Eed van Hippocrates nergens meer al zodanig in gebruik is. Wel beginnen overal ter wereld artsen hun carrière met het afleggen van een min of meer op de EvH gebaseerde gelofte of eed waarin zij beloven op ethische wijze hun beroep uit te oefenen.

** in dit artikel leest u hoe inaccuraat het betreffende artikel is.

http://nhg.artsennet.nl/kenniscentrum/k_voorlichting/NHGZiektebeschrijvingen/NHGZiektebeschrijving/Z236.htm
http://nl.wikipedia.org/wiki/Eed_van_Hippocrates