Foto: Arthur in de cosleeper
Nog één nachtje slapen en dan is het zover: aflevering 999, de gastcolumn ter ere van het 1000 nummers jubileum. Ik heb een handvol inzendingen binnen gekregen om uit te kiezen en dat gaat nog moeilijk worden. Leuke inzendingen allemaal, mooi, ontroerend, opruiend, alles zit erin. Eén nachtje nog, dan weet u, mijn beste trouwe lezer, het ook.
Een nachtje slapen is iets dat voor veel ouders niet zo heel evident is. Nachten van mensen met kinderen worden regelmatig onderbroken. Bij een baby of dreumes voor nachtvoedingen, bij een peuters voor nachtvoedingen en nachtelijke feestjes, bij kleuters soms nog voor nachtvoedingen of feestjes, maar vaak ook voor nare dromen of nachtangsten. Schoolkinderen kunnen buikpijn hebben o last van de zenuwen door dingen die gaan gebeuren. Pubers, daar hoef je niet zoveel je bed voor uit, daar kost het dan weer moeite om hen hun bed uit te krijgen. Als ze wat ouder zijn, lig je wakker tot ze thuis zijn na het stappen. Tegen dat je kinderen de deur uit zijn kom je in de buurt van de overgang en dan doe je uit je zelf geen oog dicht af en toe.
De nacht doorslapen wordt afgeschilderd als een belangrijke mijlpaal in de ontwikkeling van een kind. In feite wordt daar niet zozeer doorslapen bedoeld als wel het doorbrengen van de nachtelijke uren in een staat die je ouders niet wakker maakt. Niemand slaapt namelijk acht uren aan een stuk. Iedereen wordt wakker na een slaapcyclus van gemiddeld een uur of drie. De een vaker, de ander minder. Maar het punt is dat wij ons als volwassene hebben aangewend dat wakker worden niet bewust mee te maken. We draaien ons om en slapen verder. Kleine kinderen kunnen dat nog niet zo goed en hele kleintjes moeten dat ook niet, want die hebben nog eten en bevestiging nodig in de nacht. Iets minder kleine kinderen hebben vooral ook die bevestiging nog nodig en vooral als er eng wordt gedroomd of er veel spannende dingen gebeuren of gaan gebeuren.
Nachtvoedingen gaan voor een deel over voeding voor de maag en het lichaam. De zich snel ontwikkelende hersenen hebben ook in de nacht een doorgaande stroom suikers nodig om de accu opgeladen te houden. Een te lange pauze tussen twee voedingen kan de suikerspiegels gevaarlijk laag maken en het risico van hypoglycaemie is niet denkbeeldig. Het is niet heel vergezocht dat dat kan zorgen voor een wegzakken, versuffen, waardoor het kind gewoon vergeet adem te halen en zachtjes weg glijdt in vergetelheid. Hoe verder een kind in de nacht van andere mensen vandaan is, hoe groter dat risico. Kinderen die dicht bij moeder slapen, zullen makkelijker wakker worden, vaker een slokje aan de borst nemen en dus veel veiliger slapen, hoewel niet uren en uren aan een stuk.
Naarmate een kind ouder wordt, wordt het voedingsdeel van de nachtvoedingen minder prominent, maar wordt het samenzijn met en bevestiging door de ouders belangrijker. Voor kinderen is vrijwel alles nog nieuw en vrijwel alles wat een kind meemaakt overdag is dus spannend. Dat moet allemaal in de nacht worden verwerkt. Dat kan behoorlijk intimiderend zijn en als je dan waker wordt en alleen bent is dat een angstige ervaring. Dicht bij je ouders wakker worden en even een geruststellend slokje aan de borst zorgen voor een veel minder hoog stress niveau. Structurele scheiding van beide ouders overdag maakt het voor een kind nog belangrijker om in de nacht wel in direct contact met hen te zijn. Kinderen die overdag in de kinderopvang zijn, zullen dus eerder neigen naar vaker wakker worden in de nacht.
Het goede nieuws is dat samen slapen in de zin van het bed delen (eventueel in de vorm van een co-sleeper) het voor ouders veel makkelijker maakt om dit soort nachten te doorleven en toch uitgerust wakker te worden. Borstvoeding geven aan een kind dat bij je slaapt is (na een beetje oefenen in het begin) het makkelijkste wat er is en meer ervaren moeders kunnen je in de ochtend vaak niet zeggen hoe vaak de borst in de baby is geweest. Moeders passen hun persoonlijke slaapritme aan aan dat van hun samenslapende borstkind, zodat zij niet uit hun diepste slaap worden gerukt. De kortere slaapcyclus die zij daardoor krijgen is wel van een betere slaapkwaliteit dan de langere van niet samenslapende borstvoedende moeders.
‘’Maar ik kan niet slapen met mijn kind naast me.’’ ‘’Mijn kind wordt wakker van mij.’’ ‘’Ik lig niet lekker met mijn kind naast me.’’ ‘’Ik heb mijn 8 uur slaap nodig.’’ Dat zijn zo van die bezwaren tegen samen slapen en nachtvoedingen. Die acht uur slaap moet je maar even laten varen of je gaat vroeger naar bed of je doet ergens overdag een slaapje. Aan wakker worden in de nacht kun je wennen, net zoals je jezelf hebt aangeleerd niet wakker te worden. Er moet alleen even een knop om en de klokken moeten weg. Als je niet lekker ligt, schuif je je kind in de co-sleeper als je wakker wordt en hij is klaar met drinken. Of je went jezelf een andere slaaphouding aan, dat kan namelijk ook. En bedenk dat het tijdelijk is. Naarmate je kind ouder wordt, veranderen zijn behoeftes.
Lees voor manieren om samen slapen veilig te maken de blogs die je vindt onder de label-links.