Zes december is de naamdag van de heilige Nicolaas, dik anderhalf millennium geleden bisschop van Myra, die, volgens overlevering, of volgens mythe, sage en legende, al bij leven een soort legendarische superman was die van hot naar her racete om mensen in nood te redden, soms zelfs uit de dood. Hoewel hij in de Nederlandse taal nog steeds Sint voor zijn naam heeft staan is hij al eeuwen geleden uit de officiële Rooms Katholieke heiligenlijst geschrapt. Wellicht vonden degenen die bepalen wie heilig is en wie niet dat er toch te veel onverklaarde en onbewezen verhalen aan de eerste heiligverklaring ten grondslag lagen. Niettemin wordt hij in de Orthodox Christelijke kerken nog steeds als vooraanstaande heilige vereerd en vereren vele beroepsgroepen en andere groepen mensen hem als hun beschermheilige. Het is een curieus lijstje: prostituees, ongehuwde vrouwen en kinderen, studenten en geliefden, boogschutters, apothekers, slagers, kooplieden, dieven, moordenaars, piraten en andere zeelieden. Het zijn allemaal vertegenwoordigers van mensen aan wie hij wonderen verricht heet te hebben. Ik zie hier in die goede vriend toch enige loyaliteitsconflicten.
Prostituees, ongehuwde vrouwen en kinderen. De zwakste leden van de samenleving. En kooplieden, dieven, moordenaars en piraten. De firma’s Graai & Bedrog en Moord & Doodslag met andere woorden. Studenten en gelieven hebben het te druk met andere zaken om voor zichzelf te zorgen. Maar waar ik nu de apothekers, slagers en boogschutters moet plaatsen, daar ben ik nog niet helemaal uit. Verder lijkt het er toch sterk op dat die goedheiligman dubbele agenda’s onder zijn rokken heeft wanneer hij zowel daders als slachtoffers beschermt. Iets met een zichzelf in stand houdend bedrijf. Of het creëren van een markt, die je vervolgens zelf bedient. En waar het in vroeger tijden nog enigszins bedekt werd gehouden, onder het mom van goedgeefsheid en het belonen van het goede en bestraffen van het kwade, heden ten dage viert de commercie open en bloot hoogtij. Waar het Oudhollandse feest van oorsprong een gezellig avondje met het gezin was, met wat traditioneel feestgebak, een gezelschapsspel en een goedmoedig plagerijtje, gaat het nu vooral om sensatie en consumisme.
Madern doet verslag* van een discussie tijdens een bijeenkomst van European Consumer Debt Network (ECDN), waarin de geldexperts zich afvragen of je niet al in de wieg moet beginnen met het aanleren van financieel bewustzijn. Of, liever gezegd, aan de moederborst. Want worden al die schulden niet allemaal veroorzaakt door ongebreideld consumisme waarbij iedere wens en wimp ter plekke en acuut moet worden gehonoreerd? Baby’s kunnen niet vroeg genoeg leren dat dat niet kan en dus moeten ze leren dat ze gewoon af en toe even op hun voeding moeten wachten. Mijn trouwe lezer, die mij inmiddels een beetje ken, zal begrijpen hoe ik snel mijn hoofd moest vasthouden om te voorkomen dat het ontplofte toen ik dat las.
Geldmensen moeten zich maar liever enkel met geld bezighouden. Daar zijn ze goed in. Opvoeding moeten ze maar liever overlaten aan mensen die daar goed in zijn. Borstvoeding is voor een zuigeling namelijk geen kwestie van krijgen van wat je hebben wilt zonder te moeten wachten. Dat te denken getuigt van een extreem consumistische denktrant. En dat is nu juist wat de geldmensen willen verminderen. Borstvoeding gaat over liefde en relaties, over leren dat je de moeite waard bent om wie je bent en dat gevoed en geliefd worden geen beloning voor gewenst gedrag zijn, noch de onthouding ervan een straf voor ongewenst gedrag. Kinderen die als baby altijd maar moeten afwachten of ze krijgen wat ze nodig hebben wanneer ze dat nodig hebben, ontwikkelen een karaktertrek die hen ertoe aanziet te pakken wat ze krijgen kunnen, wanneer ze het krijgen kunnen, want je weet maar nooit wanneer je weer de kans krijgt. En liever te veel pakken of eisen dan je nodig hebt, want wie weet wanneer je weer wat krijgt. Ze leren ook dat gevoed en geliefd worden als wapen kunnen worden ingezet, twee kanten op. Wat geweigerd kan worden te geven, kan ook geweigerd worden te ontvangen. Manipuleren is een kind niet aangeboren, maar kan er makkelijk in gewerkt worden.
een kind dat echter sensitief en responsief wordt verzorgd, gevoed en opgevoed zal leren dat hij altijd zal krijgen wat hij nodig heeft, zoveel hij nodig heeft en wanneer hij het nodig heeft. Hij zal het niet nodig hebben zich aan te wennen te hamsteren en meer te eisen. Hij zal zich dus geen consumistische karaktertrekken hoeven aanleren. Hij zal liefde niet gaan verwarren met spullen.
Daarnaast zal het uitstellen van borstvoedingen het risico van het vroegtijdig beëindigen van de borstvoeding vergroten, wat er toe leidt dat de ouders meer kosten voor voeding moeten gaan maken en dat zij zichzelf en de samenleving naar alle waarschijnlijkheid gaan opzadelen met hogere kosten voor gezondheidszorg. En dan zijn we aangeland bij een werkelijke oorzaak van de enorme schuldenlast. En natuurlijk de firma Graai & Bedrog, met die Nicolaas van Myra als beschermheilige. Misschien moeten we maar uitwijken naar Sint Maarten. Die smeet niet met goud en haalde geen, door een door hem beschermde slager, ingepekelde studenten terug uit de dood. Die had naar ik weet ook niet veel op met de firma Graai & Bedrog, maar deelde gewoon ter plekke zijn mantel met iemand die het koud had op het moment dat dat nodig was. Dan zijn we gelijk ook af van die discussie of de knechten van Sinterklaas wel politiek correct zijn. En we bewaren de cadeautjes gewoon voor de verjaardagen.
*) Tamara Madern: Verband tussen borstvoeding en leren omgaan met geld?, Nibud, 03 december 2012