Pagina's

zaterdag 5 mei 2012

Logisch nadenken

Foto: 2 keer Dr. Spock, de kinderarts met expliciete ideeën die later toch wat minder logisch bleken en het karakter (vertolkt door Leonard Nimoy) uit de klassieke SF serie Star Trek, die wel heel logisch redeneerde, maar emotie mistte.
Soms kom je al bladerend door de pagina’s van het Wereld Wijde Web langs een titel die bij je blijft hangen vanwege een nieuw en logisch inzicht en soms kom je dingen tegen waarvan je altijd al had gedacht dat ze, hoewel ingaand tegen de hoofdstroom, logisch waren. Gisteren had ik van elk van deze twee een ervaring.
Op het Gold Congres (een online conferentie voor lactatiekundigen en anderen die zich professioneel bezig houden met borstvoeding in de breedste zin) sprak onze eigen Annet Mulder IBCLC (ook medewerker van Kenniscentrum Borstvoeding) over borstvoeding voor prematuren. Ze haalde daarin een onderzoek aan van Meerlo-Habing et al (2009) uit Zwolle over de goede resultaten met borstvoeding bij prematuren die vroeg naar huis gaan. Uit het onderzoek bleek dat te vroeg geboren kinderen die naar huis gaan met moedermelk via sondevoeding naast borstvoeding aan de borst een beduidend betere kans hebben na een half jaar nog aan de borst te zijn dan kinderen die langer blijven en de extra melk per fles krijgen. Ik ben erg blij met dit onderzoek. In mijn lessen aan aankomende lactatiekundigen en bijscholingen voor zorgverleners geef ik al lang aan dat kinderen waarvan de moeder niet voor alle borstvoedingen beschikbaar is, of die nog niet zelf alle benodigde melk uit de borst kunnen halen, mogelijk beter af zijn met sondevoeding dan met bijvoeden met andere hulpmiddelen zoals vingervoeden, cuppen of flessen. Het leek mij, logisch nadenkend, de minst belastende manier voor een kind om te leren drinken én voldoende voeding binnen te krijgen. Nu blijkt uit degelijk onderzoek dat het, mits de ouders goed geïnstrueerd en begeleid worden!, ook nog veilig is, goed uitvoerbaar en met een heel gunstig effect op de langere termijn. Langer borstvoeding is met name voor prematuren en ex-prematuren belangrijk, omdat zij door de vroeggeboorte toch al eer risico lopen later overgewicht te krijgen en mogelijk ook andere aandoeningen. Logisch korte en lange termijn denken, daar houdt ik wel van.
De Nieuwe Baby had dan de hand weten te leggen op heel interessant antropologisch onderzoek over het kruipen van baby’s. Altijd had ik meegezongen in het deskundigen-koor dat de noodzaak van een goed doorgemaakte kruipperiode bezong. Niet kruipen zou volgens de gangbare opvattingen mogelijk leiden tot verstoringen in de ontwikkeling van het ruimtelijk inzicht, coördinatie en rekenvaardigheden. Het ging dan niet zozeer om het grofmotorische aspect van kruipen, maar om het perspectief van waarnemen van en bewegen in de ruimte. Het onderzoek van Tracer onder moeders en kinderen van een jagers-verzamelaars clan in Papoea Nieuw Guinea laat duidelijk zien dat kinderen daar nooit kruipen en niettemin een prima ontwikkeling doormaken. Vergelijkingen met andere leefgemeenschappen over de hele wereld laat zien dat deze mensen daarin verre van de enige zijn en dat kruipen in meer westers georiënteerde samenlevingen eigenlijk een evolutionair gezien vrij laat opgenomen vaardigheid bij baby’s is. Het lijkt een gevolg te zijn van het weinig dragen van kinderen en de gewoonte kinderen op hun buik of rug neer te leggen als ze niet in armen zijn. In veel andere culturen worden kinderen vrijwel continue gedragen, meest in verticale posities, tot ze de leeftijd hebben dat het lopen geoefend kan worden. Als ze worden neergezet is dat voornamelijk in een verticale, zittende positie.  Dat nodigt eerder uit tot billenschuiven en ook tot het optrekken tot staan en gaan lopen dan tot kruipen. Als ik dan zoiets lees, dan denk ik: ‘’waarom heb ik dat niet bedacht.’’ Want het is zo logisch, welbeschouwd.
Logica wint het altijd van aannames en gewoontes. tenzij de aannames en gewoontes ook al logisch waren, natuurlijk. Ik kon al nooit veel met de boeken van opvoedgoeroe Spock, maar genoot al als kind van de logica van Spock. Logisch.
Z E Meerlo-Habing, E A Kosters-Boes, H Klip, P L P Brand: Early discharge with tube feeding at home for preterm infants is associated with longer duration of breast feeding. Arch Dis Child Fetal Neonatal Ed 2009;94:F294-F297 doi:10.1136-adc.2008.146100
Moeten Baby’s Leren Kruipen?
D. Tracer. Crawling May Be Unnecessary for Normal Child Development. Scientific American, July 2009.