Huilen

Foto: Taylor Lautner als Jacob Black (in The Twilight Saga: Breaking Dawn - Part 1) huilt als hij denkt dat zijn jeugdliefde dood is en niemand vraagt zich af of hij misschien buikpijn heeft of de aandacht wil trekken.
Nr. 10 in de top tien meest gelezen Eurolac Flits!: Huilende borstbaby’s. 12 jan. 2012.

Huilen blijft natuurlijk een altijd paraat onderwerp als het over baby’s gaat. Of het nu gaat over nachtelijk huilen, of over de vraag of kinderen die borstvoeding krijgenvaker of minder vaak huilen, korter of langer dan kinderen die het met een alternatief moeten stellen, of over de vraag of huilen normaal is, huilen is een trending topic in de wereld van ouders en hun zorgverleners. Ik had het er ook al eens eerder over.  Ook in dit blog is het een trending topic, genoteerd op een tiende plaats in de top tien van meest gelezen Flitsen, maar ook hier, hier en hier zijn nog wat stukjes met huilen in de titel met de zoekterm huilen komt nog een hele lijst met verhaaltjes naar boven. Waarom dan nog eens een stukje over huilen? Is er zoveel over te zeggen dan? Ja en nee. Het meeste is al gezegd, maar er wordt elders nog steeds zo’n berg onzin  over uitgekraamd, dat ik het er toch nog maar eens over wil hebben.
Huilen is een typisch menselijke aangelegenheid. Naar mijn weten zijn er geen andere dieren die huilen, inclusief de tranen, het geluid en de mimiek. Kennelijk is de mens de enige soort die een evolutionair voordeel heeft bij huilen. Sinds huilen wordt onderzocht zijn er bijna evenzoveel theorieën over het hoe en waarom als er onderzoekers waren. Moderner onderzoek toont bij volwassenen vooral een relatie tussen emotie en huilen, waarbij de emotie positief of negatief kan zijn, en minder een lichamelijk proces van stress- of afvalverwerking. Het idee dat huilen oplucht of stress afvoert wordt door steeds meer onderzoekers ontkend. Af te meten aan de vitale functies voor, tijdens en na het huilen is de werkelijke fysieke conditie niet beter na het huilen en men neigt nu naar de aanname dat het huilen eerder een symptoom is van het verbeteren van de gemoedstoestand, dan de oorzaak. Het idee dat huilen helpt bij het verwerken van de emotie zou volgens die inzichten meer een associatie zijn die mensen achteraf maken en die associatie zou beslist ook sociale connotaties hebben. Ander onderzoek lijkt dan eerder aan te geven dat huilen een stress reactie is, net als de neiging om te vechten of te vluchten; een uiting dus, niet een verwerking.
Linksom of rechtsom, bij volwassenen wordt huilen vrijwel altijd in verband gebracht met emotie en communicatie. Wanneer een volwassene in huilen uitbarst zullen er maar weinig mensen zijn die als eerste denken aan darmkrampen als oorzaak of aan eten dat verkeerd is gevallen. Vreemd genoeg is dat naar jonge baby’s toe door de bank genomen juist wel de eerste reactie. Zo kwamen de onderzoekers Pärtty et al (2012) op het idee te onderzoeken of de aan-of afwezigheid van bepaalde bacteriën (met name de bifidobacterien en de lactobacillen) verband kon houden met het meer of minder huilen. En jawel, bij meer van de een werd meer gehuild en meer van de ander werd minder gehuild. Voor het onderzoek werden zwangeren willekeurig ingedeeld bij groepen die wel of geen probiotica kregen (of een placebo) en na de geboorte van het kind kregen de moeders (als ze borstvoeding gaven) of de baby’s (als ze geen borstvoeding kregen) probiotica of een placebo. De manier van baren, zorgen en zogen werden verder in het onderzoek niet meegenomen, noch werden de uitkomsten op die variabelen gecorrigeerd. Ik wacht nu op een onderzoek naar de incidentie, duur en de gradaties van het huilen van volwassenen die wel of geen probiotica slikken.
Gelukkig is er, zoals genoemd in enkele van mijn andere verhaaltjes over huilen, ook wel goed onderzoek gedaan naar het huilen van baby’s en de effecten ervan op die baby’s. Hoe je het ook wendt of keert: huilen is vooral een communicatiemiddel en alleen het communicatiemiddel van eerste keus als er sprake is van een noodtoestand. Pijn, schrik en angst zijn acute noodsituaties die nopen tot plotseling en heftig huilen. Dat huilen stopt meestal vrij snel als er snel op wordt gereageerd en de oorzaak van de pijn, angst of schrik worden weggenomen. Dit huilen is indringend en geeft vrijwel elke volwassene in de buurt de impuls alles te laten vallen en direct te hulp te snellen. Dat is ook precies de bedoeling van dit soort huilen. Minder acute pijn, zoals van darmkrampen, kan ook tot huilen leiden en dat kan moeilijker op te lossen zijn. Beter is het die krampen te voorkomen en daarmee het huilen. Nee, probiotica en medicijnen zijn meestal niet de oplossing, maar wel de manier van zogen en zorgen. Baby’s die veel gedragen worden, die het grootste deel van het etmaal in directe nabijheid van een mens zijn en frequente kleine voedingen krijgen, hebben veel minder vaak last van hun darmen. ‘’Onrijpe darmen’’ als oorzaak voor krampjes en dus huilen is klinkklare nonsens. Waarom zou een kind geboren worden met darmen die het nog niet doen? Die darmen zijn volledig klaar voor het uitvoeren van hun taak: het verteren van kleine, frequent aangevoerde hoeveelheden moedermelk.
Tot slot nog een woordje over troosten. Troosten van een huilende baby zou niet mogen, volgens sommige deskundigen, want daarmee zou je een kind leren dat sommige emoties niet gewenst zijn of dat zijn inschatting van zijn eigen emoties niet juist is. Baby’s die huilen vanwege een negatieve emotie (baby’s huilen nog niet van ontroering of blijdschap) horen te worden getroost, net als iedereen die verdrietig of bang is. Troosten, niet sussen. Troosten is het bieden van lichamelijke nabijheid, liefde en begrip. Sussen probeert het huilen te laten stoppen of te bagatelliseren. Daar schiet een kind eigenlijk net zo weinig mee op als met alleen gelaten worden. Toch is er ook wat voor te zeggen om een jonge baby zo kort mogelijk te laten huilen. Want waar het bij volwassenen maar een theorie is dat huilen oplucht en stress ontlaadt, bij baby’s is bewezen dat dat absoluut niet waar is, dat huilen juist stress, en de mogelijke schade aan de kwetsbare en zich nog ontwikkelende hersenen die daarbij hoort, veroorzaakt. Dus troosten en proberen de oorzaak weg te nemen; zorgen dat de baby zich weer veilig voelt, geen pijn meer heeft en opgelucht kan ademhalen. Zodat hij net als Jacob van het plaatje kan ontdekken dat alles toch niet zo erg is als het leek.
Pärtty A, Kalliomäki M, Endo A, Salminen S, Isolauri E (2012) Compositional Development of Bifidobacterium and Lactobacillus Microbiota Is Linked with Crying and Fussing in Early Infancy. PLoS ONE 7(3): e32495.
Eurolac Flits! met label huilen, troosten, stress, evolutie, gedrag. Deze links leiden naar een lijst met blogs met dit label, klik op de plaatjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.