Pagina's

zondag 3 juni 2012

Omgekeerd

Afbeelding: Voorstelling uit de prent: De Omgekeerde Wereld. Vervaardigd door J. de Lange in Deventer aan den Brink. Houtsnede met sjablonen gekleurd.
Die aanbevelingen van de WHO over borstvoeding, dat is toch eigenlijk vooral voor de zielige kindjes in Afrika. Hier hebben we schoon water en goede gezondheidszorg en veilige alternatieven. Toch? Mensen blijven zich in bochten draaien om maar niet te hoeven toegeven dat borstvoeding opvoedkundige, voedingskundig en medisch gezien gewoon de voeding van eerste keus is voor mensenkinderen. En wel zonder andere vormen van voedsel of drinken in de ongeveer de eerste zes maanden en naast geschikte andere bronnen van voedsel en vocht tot de tweede verjaardag of daar voorbij. En ja, ook in onze zeer bevoorrechte woonomgeving met alternatieven en technologische oplossingen voor alles, hebben kinderen die geen, korter of minder exclusief borstvoeding krijgen dan de norm een verhoogd risico van ziekte en aandoeningen op korte, middellange en lange termijn.
Nee, beste lezer, ik ga u niet vertellen dat kinderen die borstvoeding krijgen beter, gezonder, mooier of slimmer zijn dan hun kameraadjes die wat anders krijgen. U leest het goed: afwijken van de norm doet kinderen te kort in hun mogelijkheden tot het ontplooien van hun mogelijkheden op gebied van gezondheid en ontwikkeling. Borstvoeding is geen bonuskaart voor kinderen van ouders die een extra stap willen maken, die extra-goede ouders willen zijn. Nee, kinderen die geen borstvoeding krijgen, krijgen juist  een valse joker toegespeeld, waarvan maar moet worden afgewacht of die niet erg in je nadeel gaat werken.
Die alternatieven, hoewel in onze contreien veilig klaar te maken, zijn gewoon niet toegespitst op consumptie door kwetsbare, zich nog ontwikkelende jonge kinderen. Daarnaast kunnen er nog fouten in de bereiding worden gemaakt, die het product nog minder analoog aan de behoefte van het kind maken. [Net terwijl ik dit schrijf krijg ik de krant van gisteren onder mijn neus geduwd met daarin in een advertentie van Neerlands grote kunstvoedingfabrikant met de vermelding dat op een bepaalde partij van zijn product een verkeerde gebruiksaanwijzing zit.] In de laatste paar maanden zag een aantal publicaties het licht in wetenschappelijke tijdschriften oer de link tussen latere gezondheid en de voeding die het individu als baby kreeg. Voor alle onderzochte gezondheidsaspecten scoorden kinderen die geen of weinig exclusief borstvoeding hadden gekregen minder goed. In slechts één artikel werd dit ook zo geformuleerd; de andere spreken van voordelen van of betere uitkomsten bij borstvoeding. Binnen de grote Generation R onderzoeken publiceerden Sonnenschein-van der Voort et al over de hogere incidentie van astma-gerelateerde symptomen bij peuters die slechts kort of niet exclusief borstvoeding kregen. De astma symptomen leken eerder infectie gerelateerd dan atopisch van aard te zijn.
In twee verschillende artikelen doen Labayen, Ruiz, Ortega et al verslag van de uitkomsten van hun grootscheepse onderzoek onder Zweedse en Letse kinderen. In het eerste stuk blijkt kortere duur van exclusief borstvoeding ook na correctie voor een flink aantal andere factoren, duidelijk gecorreleerd te zijn aan de hoeveelheid fibrinogeen in het bloed bij schoolkinderen en pubers. Meer fibrinogeen kan wijzen op ontstekingen, een factor voor het ontstaan van cardiovasculaire aandoeningen. Het tweede artikel laat een overtuigende relatie zien, ook weer na correctie voor andere factoren, tussen minder exclusief borstvoeding en een lagere cardiorespiratoire fitheid bij schoolkinderen en pubers.
Silvers, Frampton et al tenslotte keken naar de relatie tussen duur en exclusiviteit van borstvoeding en astmatische symptomen zoals een piepende ademhaling. En ook hun conclusie was dat minder exclusief borstvoeding leidt tot meer astmatische symptomen tot zeker het zesde levensjaar. Een opvallende uitkomst van hen was dat dit bij kinderen boven de drie jaar vooral het geval is bij atopische kinderen.
Laten we de boel niet omkeren en ervan uit gaan dat al dat gepiep bij kinderen en al die ontstekingsreacties in  kinderen normaal zijn en dat je je kind een bonus geeft door borstvoeding te geven. Gezondheid is de norm; het geven van voeding die onder de norm valt maakt het voor kinderen moeilijker om gewoon gezond te groeien en zich te ontwikkelen.
Sonnenschein-van der Voort AMM, Jaddoe VWV, van der Valk RJP, WillemsenSP, Hofman A, Moll HA, de Jongste JC, L. Duijts L: Duration and exclusiveness of breastfeeding and childhood asthma-related symptoms Eur Respir J 2012 39:81-89; published ahead of print 2011
Labayen I, Ortega FB, Ruiz JR, et al. Association of exclusive breastfeeding duration and fibrinogen levels in childhood and adolescencethe european youth heart study. Arch Pediatr Adolesc Med. 2012;166(1):56-61.
Labayen I, Ruiz JR, Ortega FB et al: Exclusive breastfeeding duration and cardiorespiratory fitness in children and adolescents Am J Clin Nutr 2012 95: 2 498-505; First published online January 11, 2012.
Silvers KM, Frampton CM, Wickens K, Pattemore PK, Ingham T, Fishwick D, Crane J, Town GI,  Epton MJ: Breastfeeding Protects against Current Asthma up to 6 Years of Age. The Journal of pediatrics, 2012, 160(6):991-996.e1