Vol enthousiasme was ik begonnen aan mijn Whoopi Goldbergserie met de aflevering Sociaal van gisteren. Whoopi is, sinds ik voor het eerst een film met haar zag, een idool voor mij geweest. Ik zag wat in die vrouw, niet direct een rolmodel, maar toch een voorbeeld van een sterke vrouw. Groot was dan ook mijn teleurstelling toen lezers mij er op wezen dat haar houding ten aanzien van borstvoeding en lactatiekundigen niet helemaal binnen mijn criteria daaromtrent vallen. Niet helemaal, nou, helemaal niet om preciezer te zijn. In een praatprogramma, The View, viel zij New York’s burgermeester Bloomberg aan vanwege zijn borstvoeding-promotie programma*. Ook attachment parenting kan Whoopi’s enthousiasme niet positief aanwakkeren. Lactatiekundigen zijn, volgens Goldberg, ‘’Boneheads**’’ die pasbevallen moeders terroriseren en verplichten borstvoeding te geven. Bonehead is geen fijne benaming. In de mildste vorm is het een ander woord voor ‘’een idioot’’, maar het heeft ook connotaties met vervelende types zoals ‘’white power skinheads’’ (USA) of de racistische ‘’Afrikaners’’ (Zuid Afrika). Dat ligt toch erg in de buurt van de evenmin aardige, maar vaak gebruikte benamingen die naar de Nazi’s, Gestapo of naar de Maffia verwijzen. Dat klinkt vooral uit de mond van een zo ras- en genderdiscriminatie bewuste vrouw als Whoopi Goldberg extra onaangenaam. U begrijpt mijn teleurstelling.
Ach, weet u, dat zij geen supporter voor borstvoeding is, dat zij haar eigen kind geen borstvoeding gaf omdat hij inclusief zijn eerste tand werd geboren – allemaal heel begrijpelijk, gewoon en aanvaardbaar. Ze is niet de eerste, niet de enige en helaas vast niet de laatste. Maar dat zij, als populaire vrouw met grote invloed op mensen, die opvattingen op een dergelijke openbare en kwetsende manier wereldkundig maakt, ja dat is een slechte zaak. Voor moeders, voor lactatiekundigen, maar vooral voor alle kinderen die daardoor de kans lopen geen of minder borstvoeding te krijgen. Ze is daarmee de tweede Afrikaans-Amerikaanse vrouw van hoge status en invloed die dit doet (de andere is Oprah). En hoe populair Michelle Obama ook mag zijn, ik vrees dat de invloed van de twee TV en film grootheden groter zal zijn dan die van America's First Lady. En ik wil zo graag blijven opkijken naar mijn idolen. Uiteindelijk blijken ze toch maar gewoon mensen te zijn, met algemeen menselijke tekortkomingen. Maar het blijft een teleurstelling.
Teleurstelling is wel iets waarmee je in je leven telkens weer wordt geconfronteerd. Ieder mens moet leren ermee om te gaan. Het niet te hoog stellen van verwachtingen kan teleurstelling ten dele voorkomen, relativeren kan de teleurstelling als die er is, draaglijk maken. Ik moet mijn verwachtingen bijstellen. Het is geen realistische verwachting van mij om ervan uit te gaan dat ‘’een goede actrice zijn’’ ervoor zorgt dat men in alle zaken die het leven aangaan hetzelfde denkt als ik. En ik moet relativeren: maakt deze opvatting en deze manier van zich uiten dat ik minder van haar films zal genieten? Zeker niet, maar ik zal meer dan eerst me er tijdens het kijken van bewust zijn dat dit spel is, een voorstelling, niet mevrouw Goldberg zelf.
Borstvoeding en moederschap zijn ook onderwerpen waar teleurstelling om de hoek ligt, klaar om zijn lelijke snuit te laten zien. Het beeld van moederschap ligt, als een door een uitstekende actrice uitgebeelde rol, in ons collectieve onderbewuste: ''Een moeder is een hemelse vrouw met godin-gelijke vaardigheden en een onuitputtelijk uithoudingsvermogen die haar perfecte kinderen in liefde , met strakke doch rechtvaardige hand opvoedt tot uitzonderlijke volwassenen''. Dat is, om het mild te zegen, een niet geheel realistisch beeld van de werkelijkheid. De werkelijkheid heeft voor veel vrouwen die moeder worden meer te maken met gebroken nachten, stinkende poepluiers, ondergespuugde shirts en tranen (vooral die van haarzelf). Ook dat is niet helemaal een realistisch beeld, maar er zijn momenten dat het er alle schijn van heeft dat het dat wel is. Teleurstelling ligt spartelend van de lol om een gelukte torpedo-actie om de hoek. Borstvoeding kan in plaats van het roze-gerande suikerzoete Moeder Mariaplaatje meer lijken op een roodgerande zwarte horrorstory met een vals-grijnzende vampierbaby aan de borst. Geen van beide realistisch, maar op het moment zelf kan die laatst voorstelling akelig reëel lijken.
Misschien is Whoopi ook wel teleurgesteld in moederschap en borstvoeding en trapt ze daarom aanvallend-afwerend van zich af. Ook gewoon een teleurgesteld mens, eigenlijk. Als toneelgespeeld kindermeisje doet ze het wel erg goed, misschien voldeed het echte moederschap niet aan dat beeld dat ze zelf had neergezet. Wie zal het zeggen.
*) The View: This Week's Best Comment! Videofragment van Whoopi's statement en bespreking door mede- en tegenstanders.
**) Bonehead Wikipedia
Eurolac Flits! met label moederschap, realisteit, verwachtingen. Deze links leiden naar een lijst met blogs met dit label, klik op de plaatjes in de linkerzijbalk voor meer verhaaltjes.