Mijn trouwe lezers zullen het wel gemerkt hebben: ik houd van een beetje gek, een beetje raar, anders, ongewoon. Ik houd ook van meer dan een beetje anders en ongewoon, soms zelfs van extreem. Sommigen zullen zeggen dat dat wel past omdat ik die dingen zelf ook een beetje ben. Ik geef het toe: ik houd niet van conformisme, van meedoen met iedereen omdat iedereen meedoet. Van dingen voor waar aan nemen omdat iedereen zegt dat dat waar is. ik houd van zelf nadenken en je eigen ding doen. Ik houd van mensen die zelf nadenken (ook, of misschien juist als ze dat ook nog eens op ene heel eigen manier doen) en hun eigen ding doen. Verder ben ik eigenwijs genoeg om te denken dat ik van sommige dingen erg veel afweet (en meestal gelijk heb), maar ik zou het niet een plezierig idee vinden als mensen mijn vertelsels klakkeloos opvolgen alleen omdat ik het zeg. Wel de informatie halen, maar vooral voor jezelf nadenken over de waarde ervan en de toepasbaarheid in je eigen leven. Gezin, omstandigheden.
Maar om goed te kunnen nadenken heb je uitgangspunten en denkmateriaal nodig. Nadenken is net als boetseren en beeldhouwen: alles staat of valt met goed basismateriaal. Het basismateriaal voor nadenken over kinderen, opvoeden en voeden is wetenschap. Niet noodzakelijkerwijs wetenschap volgens de zelfbenoemde gouden standaard van het RCT en de meta-analyse. Dat is veel te beperkt en veel te exclusief en excluderend. Het sluit te veel buiten en haalt dingen uit hun verband. Voor goed denken zijn juist verbanden nodig; je moet linken kunnen leggen. Dat is namelijk wat er in de hersenen gebeurt: zenuwcellen verbinden zich in duizenden verschillende structuren onderling met elkaar, linken zich met elkaar. Het is dus zaak verder te ijken om goed basismateriaal te vinden.
Je kan natuurlijk alles zelf opzoeken. Je gaat lezen wat je vinden kunt over biologie, antropologie, evolutie, psychologie, pedagogiek. Daaruit schift je wat je kunt gebruiken en wat goed voelt. Ja, wat goed voelt. Want net zo goed als een keramist en een beeldhouwer niet alleen afgaan op de kwaliteitszegels van de leverancier, maar ook het materiaal in hun handen willen hebben, het willen voelen, zo wil ook de denker het basismateriaal voelen, de uitstraling proeven, het echtheidsgehalte testen. Dat doet de zelfdenker trouwens ook met onderzoeken en zo: het vastnemen, van alle kanten bekijken en proeven of het qua smaak bij alle andere basismaterialen past.
Voor wie wel zelf wil denken, maar opziet tegen het grondwerk, het diepgravende opzoekwerk van de ruwste grondstoffen, voor hen is er een andere route. Zij zoeken een paar deskundigen die ze vertrouwen en gaan uit van de halffabrikaten die zij leveren. Mijn advies aan ouders is: kies voor denk-stof-leveranciers die werkelijk ter zake kundige zijn en geen dubbele agenda hebben. Dubbele agenda’s herken je vooral aan geldelijk gewin, maar soms ook aan dogmatisch vasthouden aan regels en protocollen. Check ook geregeld of de gekozen kennisbronnen nog dezelfde goede uitstraling hebben door hier en daar wat van hun bronnen zelf na te zoeken. Wees altijd wantrouwig aangaande informatie waar je letterlijk of figuurlijk buikpijn van krijgt. Bedenk ook bijvoorbeeld bij allerlei adviezen: hoe zou ik het zelf vinden om zo behandeld te worden als ik van andere mensen afhankelijk was?
Zoek met je hoofd en je hart, onderzoek wat je vindt en test het met je hart, hoofd en handen (en al je andere zintuigen, inclusief het zesde!). Zoek op de manier die bij jou past en kies van wat je vindt dat wat bij jou past, waar je je goed bij voelt. Ook als anderen je daarom gek of vreemd of ongewoon of zelfs een beetje extreem vinden.