Pagina's

Eurolac!

Een blog met (bijna) dagelijkse columns over borstvoeding, hoe het gaat, hoe het ook zou kunnen. Discussie, ironie, satire en parodie worden als stijlbloemen niet verguisd, naast gewone recht-toe recht-aan informatie.

woensdag 29 mei 2013

Meten is weten

Foto: Object. Wordt het object mooier als de kleuren benoemd en de lijnen geteld en keurig geordend zijn? (Klik op de afbeelding voor een grotere weergave.)

'Meten is weten' is een vaak gehoorde kreet om het meten en rubriceren van de meest uiteenlopende onderwerpen te rationaliseren. Maar wat meet je en wat weet je dan? Kinderen worden op alle mogelijke manieren gemeten, hun moeders en de melk die ze maken eveneens. Alles wat in een cijfer kan worden uitgedrukt wordt gemeten, zodat we van alles de lengte, breedte, omvang, gewicht, gehalte en wat al niet weten, kunnen opschrijven en vergelijken. En om dat laatste gaat het, het vergelijken. Past het cijfer in de rij, past het tussen de cijfers van anderen? Is het normaal, goed, gezond? Laten we het eens hebben over wat we weten en denken te weten na het meten van een kind en de melk die hij te drinken krijgt.

Van een kind wordt op gezette tijden de maat genomen van zijn lengte van kruin tot hiel in gestrekte toestand, van de omtrek van zijn hoofd en van zijn gewicht. Op het moment dat je dat meet, weet je wat de waardes zijn voor de genomen maten. Niet meer, niet minder. Het zegt op zich niets over wie, wat en hoe het kind is. Wanneer je dat meten op regelmatig terugkerende momenten herhaalt en alles netjes opschrijft en in een grafiek weergeeft, zie je of het kind groeit, stilstaat of achteruit gaat ten opzichte van zijn uitgangspunt en hoeveel die voor- of achteruitgang is. Wat je niet weet is waarom dat zo is, of het normaal is en of dat goed is voor dit kind in deze fase van zijn ontwikkeling. Wel, stilstand of achteruitgang is vermoedelijk niet goed. Na een fase van ziekte kan het wel normaal zijn. We zetten deze grafieken dus meestal af tegen die van andere kinderen van bijvoorbeeld hetzelfde geslacht en dezelfde leeftijd, zodat je kunt zien hoe dit kind het doet in vergelijking met andere kinderen. Wat je nog steeds niet weet is of deze groei voor dit kind in zijn omstandigheden goed is, of het is wat hij nodig heeft voor goede groei en ontwikkeling.

Om iets zinnigs met de cijfers te kunnen doen, zullen meer variabelen in overweging moeten worden genomen, zoals de algehele gezondheid en lichamelijke en geestelijke ontwikkeling. Zo zal je om te beginnen moeten kijken of de maten met elkaar in evenwicht zijn, ofwel past deze lengte bij dit gewicht? En ontwikkelt het kind zich binnen de te verwachten patronen en perioden? En heel erg belangrijk: zit het kind gewoon lekker in zin zijn vel? Dat laatste is wellicht de beste graadmeter. Natuurlijk wel eentje de niet in cijfers is te vangen. Om te weten of een kind het goed doet, lekker in zijn vel zit, moet je hem aandachtig observeren onder diverse omstandigheden: bij het eten, slapen, wakker zijn en spelen. Dat kost tijd en vooral aandacht. Het vergt ook empathie en inschattingsvermogen. En er is geen echte invullijst voor met te verwachten uitkomsten en randmarges naar boven en naar beneden en rode zones.

Dan de melk van de moeder. Omdat de borsten ondoorzichtig zijn en geen maatverdeling hebben is het voor sommige mensen moeilijk te aanvaarden dat de borsten maken wat nodig is en dat kinderen drinken wat ze nodig hebben. Waarom zou je daar ook op vertrouwen, wanneer dat al eeuwen en eeuwen en eeuwen goed is gegaan. Nee, weten kun je pas na meten en dus moet de melkaanmaak en output en input worden gemeten. Maar hoe meet je wat de borst maakt, wat de borst verlaat en wat bij de baby binnen komt? En zijn dat wel vergelijkbare metingen? Maakt de borst precies wat eruit gaat en drinkt de baby wat er werd gemaakt? Om te meten wat de borst verlaat wordt soms de melk gekolfd. Dat lijkt een mooie meting, maar wie garandeert dat dat is wat de borst te bieden heeft? Is de borst wel leeg na kolven en is wat de kolf eruit krijgt per definitie hetzelfde als wat een goed drinkende baby eruit zou krijgen? 

Dan liever kijken wat de baby binnenkrijgt. Daarvoor werd de techniek van voor en na wegen uitgevonden. Het idee is dat, als je een baby voor hij gaat drinken weegt en dan direct na het drinken nog eens (zonder verder iets aan hem te veranderen), je dan precies weet hoeveel gram hij binnen heeft gekregen. Maar kun je grammen zo overzetten naar milliliters? Dat zou alleen kunnen als het soortelijk gewicht van moedermelk 1 is. Nu zal dat er wel dicht in de buurt komen, wat moedermelk is voor een flink deel water, maar toch. Belangrijker is dat je met een gewicht of volume niet weet of dit is wat de baby nodig had, of het exemplarisch is voor alle voedingen en of dit de soort melk was die hij in deze hoeveelheid nodig had.

Dat brengt ons bij  de samenstelling van de melk. Moedermelk wordt nog steeds gezien als een magische substantie die zomaar, zonder dat je er wat aan doen kan slecht kan worden. Zo is het vloeibaar goud en zo is het een leeg, waterig, dun flutterig mengseltje. Maar gelukkig zijn daar dan de moedermelkmeters. Je kolft wat melk af, stuurt het op en je krijgt een lijstje met waarden van een paar van de honderden samenstellende delen van jouw melk terug. Je weet dan hoeveel eiwitten, vetten en suikers en nog een paar dingen er in dat monster van je melk zitten. Het zegt niets over of dat voor jouw melk normaal is, of dat is wat jouw kind elke keer dat hij drinkt nodig heeft. Het zegt vooral helemaal niets, wanneer het maar een enkel monster is op een willekeurig moment genomen. Moedermelk is per definitie niet constant van kwaliteit en dat hoort ook zo. Moedermelk verandert in de loop van de gehele lactatieperiode, en in reactie op bepaalde gebeurtenissen, per dag en per voeding en reageert op de manier van drinken en het borstvoedingmanagement.

De enige manier om te weten of er melk genoeg is en of die van goede kwaliteit is (van dat laatste kun je eigenlijk altijd uitgaan) is je kind voeden op een zo efficiënt mogelijke manier (dat wil zeggen passend binnen de patronen die voor onze soort evolutionair zijn vastgelegd en met een baby en adequate technieken) en vervolgens je kind te observeren voor groei, ontwikkeling en gedijen. en zelfs wanneer groei, ontwikkeling en gedijen onder de maat zijn, hoeft dat nog niet aan de hoeveelheid of de kwaliteit van de melk te liggen. Het kan ook iets in het kind zijn, waardoor hij zijn voeding niet goed opneemt of meer voeding nodig heeft.

Als uitsmijter nog even het testen van de hoeveelheid alcohol in moedermelk. Je kan je moedermelk met een doe-het-zelf-teststripje testen op de aanwezigheid van alcohol. Dat is een aardige scheikunde proef die de werking van lakmoespapier en andere visueel waarneembare analysemethodes aantoont. Als indicator voor de geschiktheid van moedermelk voor een baby is het totaal nutteloos. Het kan namelijk aantonen of, en mogelijk hoeveel, alcohol er in de melk zit, maar niet of dat voor dit kind in zijn omstandigheden ook kwaad kan. De hoeveelheid alcohol in moedermelk wordt gemeten in delen per duizend of zelfs delen per tienduizend. Dat is veel te weinig om enig klinisch effect te hebben. Een moeder moet al stomdronken zijn voor haar melk ongeschikt wordt. Tegen die tijd weet ze ook niet meer dat ze een kind heeft, laat staan dat het gevoed moet worden.

Welkom bij Eurolac!

Eurolac! is een onderdeel van Eurolac Lactatiekunde

Dit is het oude blog.

Voor de nieuwste berichten en voor diepgaande informatie, achtergrondartikelen, hulp en ondersteuning ga je naar www.eurolac.net. Hier vind je ook de Eurolac Lactatiekunde Webwinkel

Labels

aan-de-borstvoeding aanbevelingen aandacht aangeboren aangeleerd aanhappen aanklikbedje aanleg aanleggen aanleghulp aanname aanpassen aasgieren ABC abces ABM achtergrond achterkamertjes acrobatiek actie acupunctuur ademhaling ADHD adolescent adoptie advies advisering advocaat AFASS afbouwen affectie affectief afhankelijkheid afkoeling afkolven afleiding afsluiten afstamming afstrepen aftellen afvallen afvalstoffen afweer afwijking afwijzen agressie alcohol Alexandre Dumas alledaags alleen allergeen allergie allo-ouderschap allopathie alternatieve zorg aminozuren Amsterdam anamnese anatomie Angelina Jolie angst Anna Staas-Vink anorexia antibiotica anticonceptie antropologie apart apoptose apparaat appels archetype argument asimov ASS assortiment astma asymmetrie atopisch Attachment Parenting attachment theorie attitude autostoeltje baby baby-led-weaning babyverzorging babywise bacteriën bad badzout bakerpraat bakerpraatjes balts baren baring baringsrituelen bed-sharing bedrog beeldvorming begeleiden begeleiding begroting beha behandeling behoefte behoeften belasting beleid beloften beloning beoordeling beperken beroep beschadigen beschermen bescherming besmetting beurs bevalling bevorderen bewaren beweging bewerken bewijs bewijslast bewustzijn BFHI bijgeloof bijhouden bijscholing bijten bijvoeden aan de borst bijvoeding bijzonder bilirubine Biological Nurturing biologie biologisch biologische zuivel bitter blauwdruk bloed bloedarmoede bloedcellen bloeddruk bloedstolling bloedsuikers blootstelling BMI boek bonafide borst borstabces borsten borstkanker borstmassage borstonderzoek borstontsteking borstproblemen borstverkleining borstvoeding borstvoeding.com borstvoedingcafe borstvoedingcijfers borstvoedinginformatie borstvoedingmanagement borstvoedingorganisatie borstvoedingsbeleid borstvoedingsduur borstvoedingsorganisatie borstvoedingsthee borstvoedingvriendelijk borstweigeren botdichtheid botvorming boulemie bouwstoffen Bowlby BPA Brian Palmer brood broodjeaapverhaal buidelen buitengewoon cadeautjes caius calcium calendula campagne candida albicans capaciteit cariës caseine changeling chapeau chefkok chimpansee China chocolade clausule clusteren clusterkolven CMV co-ouderschap co-sleeping Cochrane Code coeliakie cohortstudie colostrum comfortabel commercie commissie communicatie compassie complementair complex complicated congruent consequent consequenties consultatiebureau contra-indicatie controle corrupt cortisol counseling couveuse CT cultuur cyclus D-MER D-TSR DALY's dankbaar darm darmflora darmfunctie David Sackett debat deficientie dehydratie delen demoniseren deskundig determinanten diabetes diagnose Diane Wiessinger diarree diëtiek dik discreet discriminatie discussie dissociatie DNA doel dokters dompelbad domperidon donormelk doorverwijzen doorzetten doula dr. Jay gordon draagkracht draaglast draagling draak dragen drempels drinken drinkproblemen drinktechniek druk dubbele boodschap duimzuigen duurzaamheid dwang E-Sakazakii EBM EBP echografie ecologisch borstvoeden ecologische voetafdruk economisch economische waarde eczeem educatie eenvoudig eerlijkheid eetproblemen eetstoornis eierstokkanker Einstein eiwitten emancipatie emotie emotioneel welzijn emotionele beschikbaarheid empathie energie epigenetica Erikson erotofobie eten ethiek etiket etniciteit eurolac evalueren evidencebeest evolutie examen exclusief excreet excuus experimenteren extreem fabels fabeltjes fabrikanten Facebook factoren familie fanatiek feel-good feest feestdagen feiten feminisme fenegriek filmpje filosofie flash-heating fles flesvoeding flesweigeren flow focus fopspeen forensisch onderzoek forum foto's fouten freakshow frenulum frequent voeden freud functie functional food functionaliteit fysiologie gadgets galactogoog galega gastcolumn gebakken lucht gebit gebonden geboorte geboortegewicht geboortetrauma gedijen gedrag geelzucht geen kwaad doen geheim gehemelte gehemelteplaatje geinduceerde baring geinduceerde lactatie geïnduceerde lactatie . geit geld geloven geluk gelukkig gemiddeld gender genen GenerationR genetische manupulatie Gentiaan Violet George Clooney geschiedenis geur gevaar gevaarlijk gevaren geweld gewicht gewichtsverlies gewoon gezin gezond gezonde voeding gezondheid gezondheid moeder gezondheidsclaims gezondheidsinformatie gezondheidsprogramma gist glucose go with the flow goed goed genoeg goud griep groei groeistandaarden groen groene_leem grondstoffen grootmoeder gulden snede gynaecoloog halfjaar HAMLET handelplan hard drugs harry piekema hart hart- en vaatziekten hartfunctie hechting heks helen helper herinneren hersenen hersenontwikkeling heupdysplasie Hippocrates hirsutisme historie HIV HM4HB HMF holistisch honger hongersignalen honing hormonen horror houdbaarheid houding Hugh Laurie huidcontact huidflora huilen hulp hulp zoeken hulpmiddel hulpmiddelen hulpset hygiene hygiëne hype hyperlactatie hypoglycemie hypolactatie hysterie IBFAN ideaal IFE ijs ijzer IL-10 illusionist immuniteit immunologie immuuncellen Ina May Gaskin inbakeren individu indoctrinatie industrie infectie infecties inflammatie informatie informeren infuus ingetrokken tepels ingewikkeld ingrediënten ingrijpen initiatierite inleiden inschatten instinct instincten instinctief voeden instructie insuline intake intelligentie intentie inter-species zogen interactief interventie intiem intolerantie introductie inventariseren investering invloed invoelen inwikkelen inzet IQ irritatie Ja zuster nee zuster Jack Newman James McKenna JGZ JHL jodium Johan Cruijff Johnny Depp jonge moeder journalist jubileum Kangoeroe Moeder Zorg kanker kansen kapotte tepels karakter KDV keizersnede kennis kennisoverdracht keuze keuzes keuzes maken kiezen kijken kin kind kinderarts kinderdagverblijf kinderopvang kindersterfte KISS klacht kleur klierweefsel klinische lactatiekunde KMC KMZ knippen koemelk koesteren koestering koffie koken kokosolie kolf kolonisatie kolven korte tepels kosten kosten gezondheidszorg Kotlow koude kraam kraamafdeling kraambed kracht krampjes kritiek kruiden kruipen kunstvoeding kwakzalverij kwaliteit laat-prematuur lactaptin lactatie lactatiekunde lactatiekundige lacteren lactoengineering lactoferrine lactogenese LAM lange termijn langvoeden lanoline leefomgeving leiden lekken lengte lente leren leren aanleggen levende cellen levensles lezen lichaamscontact liefde lipriempje literatuuronderzoek LLL lobby logica logopedist loslaten luchtweginfecties luiers luisteren maag maagdarminfecties maaginhoud maagzuurremmers maan maat maatschappij macgyveren machinaal maffia magie magisch malafide mama maneschijn manieren manipuleren mannelijke lactatie marketeer marketing massage mastitis matrix Max Tailleur mazelen meanderen Meatloaf Medela media medicalisatie medicijnen medicijngebruik medische misser medium meerling melk melkbank melklijsten melkproductie melkstase melkstroom melktransfer melkzusters menarche menselijk mensenrechten menstruatie Meryl Streep met rust laten meten methode Michel Odent micronutriënten middenoorontsteking mijmeren milieuvervuiling min Miranda Kerr mode moe moeder moeder en kind nabijheid moeder-en-kind-nabijheid moedergodin moedergroep moedermelk moedermelknetwerk moedermelkvoeding moederschap mondflora mondonderzoek Montessori morbiditeit mores mortaliteit motieven motivatie motorische ontwikkeling MRI MRSA multidisciplinair multimoeder multiple sclerose mythe nabijheid nachtouderschap nachtvoedingen nadelen nadenken nalaten namaak nature-nurture natuur natuurlijk nauwkeurigheid NEC neerslachtigheid Nestle boycot nicotine nieuw nieuwsgierig Nils Bergman niplette non-nutritief noodsituatie norm normaal normen en waarden normwaarde Nurse Jackie nutriënten Obelix obesitas obsceen observeren obstreticus oedeem oefenen oestrogenen ogen oligosacchariden olympisch oma omega 3 omgeving omweg onaangepast onafhankelijkheid onconditioneel onconditioneel opvoeden onderkaak onderscheid ondersteuning ondervoeding onderwijs onderwijzen onderzoek onderzoek retrospectief onderzoeken onderzoeker onderzoekmethodes ongemakkelijk ongewenst zwanger ongewoon ongezond onrustig drinken ontdooien ontmoeten ontspannen ontsteking ontwerp ontwikkeling onvoldoende onvoorwaardelijk onvoorwaardelijk ouderschap onwennig oorlog oorontstekingen oorzaken opbrengst openbaar openbaar voeden opgelucht opleiding opleidingsniveau ouders oplossing opoffering oproep opties opvoeden opvoeding opvolgmelk opzoeken orale anatomie organische chemicaliën osteoporose Oud en Nieuw ouder-kind-interactie ouders ouderschap overdenking overeenkomsten overgewicht overheden overheid overleg overleven overproductie oververhitting oxytocine paced bottle feeding pacifisme pap papa parasiet partner pasgboren pasgeboren passie pasteuriseren patroon Paula Meier PCOS pech pedagoog peer support peercounseling pepermunt perceptie perfectie perinatale sterfte perspectief PET Peter Facinelli peuter pijn pijnbestrijding Pink pink ribbon plaats placebo plagiocefalie plan plan B plannen plezier politiek portie portiegrootte postnatale depressie postpartum bloedverlies powerpoint PPD prematuur prenataal afkolven prenatale depressie prenatale ontwikkeling prestatie preventie prijsvraag primaten prins prinses priorteit probiotica PROBIT probleemgedrag problemen problemen maken problemen oplossen productie professioneel profijt programma prolactine promoten promotie protocol psychologie PTSS puber radicaal ramp Rapley Raynaud RCT reactie realiteit rechten van het kind rechten-van-het-kind reclame redden redenen redeneren referentie referenties reflexen reflux regelen regelmaat regels reinheid relactatie relatie religie respect responsief ouderschap reuk revolutie richtlijn Riley ringsling risico risico van geen borstvoeding risicogedrag rituelen Robert De Niro robot roes roken rollen Romeo en Julia röntgenfoto routines rouw rozengeur RPS ruimte rumenzuur rust rustig RVP safe motherhood sagen salie salma hayek Salmonella samen samen slapen samenspel samenstelling samenwerking SBO congres scan Scandinavië schaamte schaap schade scheiding-van-moeder-en-kind scheidingsangst scheikunde schema schildklier schimmel schimmelinfecties schisis schizofrenie scholing schoonheid schrijven schudden schuim schuld schuldgevoel secreet seksisme seksleven seksualiteit seksuele mishandeling sensitief ouderschap sensitieve zorg SES Shakira show SIDS silicium simultaan voeden sintjanskruid slaap slaapcondities slaapcyclus slaapgebrek slaapomgeving slaappatroon slaapproblemen slaapritme slaaptraining slapen slendang smaak smaakontwikkeling smoes sneeuw sociaal gedrag sociaal netwerk socialiseren softdrugs sondevoeding soortspecifiek SPECT speen speenhoes spelen spelregels spenen spijsvertering sponsoring sport spraakontwikkeling spreken sprongetjes sprookjes spruw spugen stamcellen stand standaard stappenplan start statistieken Stefan Kleintjes stemherkenning sterk steun stoppen storen stress strijdmodel structuur studie stukjes stuwing substituut suiker suikermetabolisme suikerwater suppletie surrogaat symbiose taal taboe tandemvoeden tanden tattoo TBS te veel melk te weinig melk team technieken technologie tegendruk tegenwerken tellen temperatuur tentoonstelling tepelhoedje tepelkloven tepelproblemen tepels terminologie testosteron TGF-beta1 The Bad Mother's Handbook thema therapeutisch flesvoeden therapie thymus tienermoeder tijd tijger TNO toeschietreflex tolerant tong tongriem tortocillis toveren toxinen TRAIL triple P troosten trots trouw trucjes tweeling twijfel twilight type uitkomsten uitvinden Uncle Vernon UNICEF uniek universiteit urban legend utopia vaardigheden vacceenzuur vaccinatie vacuum vader vaderrol vaderschap vak vakantie valentijn vallen vampier variabelen variatie vaste voeding VBBB VBN vechten vegetariër veilig veiligheid verandering verantwoordelijkheid verantwoording verdediging verdriet vergelijking verhalen verkoudheid verliefd verloskundige vermoeidheid verondersteld te weinig melksyndroom verschillen verslikken verstopping vertrouwen verwaarlozing verwachten verwachting verwachtingen verwarmen verwarring verwennen verzadigingsignalen verzorgen verzorging vet vetzuren vies vingervoeding virus visite vitamine A vitamine B vitamine C vitamine D vitamine K vlakke tepels voeden voeden op verzoek voeding voeding moeder voedingesindustrie voedingsbeha voedingscentrum voedingsfrequentie voedingskussen voedingsmethode voedingspatroon voedingsstoffen voedingswaarde voedsel Voldemort voldoende volksgezondheid volledige zuigelingenvoeding volturi voorbeeld voorbereiden voorbereiding voordeel voordelen voorkeurshouding voorkomen voorlichting voornemen vooronderstelling voorschrift voortgezette borstvoeding voorwaarden vorm vraag vraag en aanbod vragen vreemd vreugde vriezer vrijwilligers vroede vrouw vroeggeboorte vrouw vruchtbaarheid vuistregels vulture vuurwerk vzwBorstvoeding waarde waarheid WABA wapens WAPF warmte water waterhuishouding waterpokken waterwereld WBW weeën wereldvrede werkende moeder werkende vader werkgever Weston A Price wetenschap wetgever WHO Whoopi wiegelied wiegendood wijkverpleegkundige wijsheid will smith winkel winkel concept winst wisselkind woede wolf wondermiddel woonomgeving woorden workshop WYSIWYG Yvo Smulders zalf zelfbeschikking zelfregulatie zelfstandig zelfvertrouwen ziektelast ziekteverekkers ziel zien zilver zink zintuigen zitten zoeken zoet zoethoudertjes zonlicht zonnesteek zoogdieren zoogkompressen zorg Zorg voor Borstvoeding zorgen zorggedrag zorgverleners zorgzaam zout zuigbehoefte zuigelingen zuigelingenvoeding zuigen zuigfles zuivelindustrie zwanger zwangerschap zwembad

Drukwerk educatieve materialen

Prijsprinter - copyshop - banner